"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2018/449 E., 2021/293 K.
DAVA TARİHİ : 16.10.2015
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında 24.10.2011 tarihinden itibaren çalıştığını, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun (6772 sayılı Kanun) gereği her yıl için hakkı olduğu hâlde bugüne kadar hiçbir tediye alacağının ödenmediğini, davalı ... Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının 6772 sayılı Kanun'un 1 inci maddesinde sayılan kamu kurumlarından olduğunu, bu nedenle çalışan işçilerin yine aynı Kanun uyarınca tediye alacağı hakkı olduğunu ileri sürerek davacının ödenmeyen ilave tediye alacağının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı davaya cevap vermemiş; aşamalarda davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.07.2016 tarihli ve 2015/541 Esas, 2016/326 Karar sayılı kararı ile; davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının 6772 sayılı Kanun kapsamında kaldığı, bu nedenle davacının ilave tediye ücret alacağına hak kazandığı, bilirkişi tarafından hesaplanan ilave tediye ücreti alacağının davalıdan tahsili gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 24.11.2016 tarihli ve 2016/40 Esas, 2016/38 Karar sayılı kararı ile; davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının kanunla kurulmuş olması, Vakfın başkanının mülki idare amiri olması, yine Vakıf mütevelli heyetinin kamu görevlilerinden oluşması, Vakfın gelirlerinin bir kısmının Başbakanlığa bağlı fondan ve bütçeye konulacak ödeneklerden karşılanacağının kanunda belirtilmiş olması, Vakfa birtakım vergi bağışıklığının tanınması, Vakfın gözetim ve denetiminin 5263 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun ile kurulan Başbakanlığa bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilmesi, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünün de genel bütçe kapsamındaki bir kamu idaresi olması dikkate alınarak davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının bu niteliği itibarıyla 6772 sayılı Kanun kapsamında sayılan Devlete bağlı bir kuruluş olması nedeniyle, davacının 6772 sayılı Kanun'da belirtilen ilave tediye alacağından yararlanması gerektiği; dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 11.09.2018 tarihli ve 2017/128 Esas, 2018/15504 Karar sayılı ilâmı ile; il ve ilçelerde 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu uyarınca kurulan sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının Devlete bağlı, 6772 sayılı Kanun kapsamında sayılan işyerlerinden olduğu ve 21.07.2017 tarihli ve 30130 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 09.....2017 tarihli ve 2016/3 Esas, 217/4 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının ilave tediye alacağına ilişkin olarak olumsuz bir etkisinin olmadığı; ancak İlk Derece Mahkemesince davacının çalıştığı süreye ilişkin sözleşme ve işyeri kayıtları değerlendirilerek ödenen ikramiye miktarı yıllara göre tespit edildikten sonra ikramiye ödemesi yapılan yıllar için ilave tediyenin ödendiğinin kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıya ödenen ikramiye miktarları kadar ikramiye ödemesi yapılan yıllar için ilave tediyenin ödendiği kabul edilerek bilirkişi tarafından yapılan ödemelerin tenzili ile ek rapordaki hesaplama doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı müdürü; Yargıtayın son kararları gereğince davalı ... İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının özel hukuk tüzel kişisi olup 6772 sayılı Kanun kapsamında sayılan işyerlerinden olmadığını, davanın reddi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacıya yapılan ikramiye ödemelerinin tespiti ile ilave tediye alacağından mahsubuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. İlk derece mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dairemiz uygulamasına göre Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları özel hukuk tüzel kişisi olup 6772 sayılı Kanun kapsamında sayılan işyerlerinden değildir. Bu nedenle davalı Vakıf bünyesinde çalışan davacı işçinin 6772 sayılı Kanun kapsamında ilave tediye alacağına hak kazanması mümkün değil ise de Mahkemece Dairemizin 11.09.2018 tarihli ve 2017/128 Esas, 2018/15504 Karar sayılı ilâmına uyularak hüküm kurulmuş olup bozmaya uyulmakla davacı yararına oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlal edilemeyeceği dikkate alınarak hükmün onanması gerekmiştir.
3. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalının yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.