"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1217 E., 2024/1583 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adana 15. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/147 E., 2024/133 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 05.07.2018 tarihinden itibaren Türkiye'de Göçmen Sağlığı Hizmetlerinin Desteklenmesi Projesi kapsamında davalı bünyesinde hasta yönlendirme personeli olarak çalıştığını, 26.01.2023 tarihinde iş sözleşmesinin "ticari şirketinin olması ve projedeki görevine benzer bir iş yaparak ek gelir elde etmesi sebebiyle sözleşmeye aykırı hareket etmesi" şeklindeki gerekçeyle feshedilip işten çıkış kodunun (46) "İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması" olarak bildirildiğini, fesih sebebi ile bildirilen işten çıkış kodunun birbiri ile uyumlu olmadığını, müvekkilinin iş sözleşmesinin feshedilmesinde ahlaka aykırı hiçbir neden bulunmadığını, yalnızca kendisine ait bir şirket kurması nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiğini, işten çıkış kodunun (46) olarak işlenmesinin ilerleyen süreçte ihtiyaç duyulması hâlinde işsizlik ödeneği almasına kesin bir engel teşkil edeceğini, başka bir işyerinde çalışmak istemesi hâlinde işverenin gözünde kendisini çok kötü bir pozisyona sokacağını, müvekkilinin iş hayatı ve kariyeri açısından geri dönüşü olmayan zararlara sebep olacağını belirterek müvekkilinin işten çıkış kodu değiştirilerek öncelikle 5 numaralı işten çıkış kodunun, Mahkeme aksi kanaatte ise 15 numaralı işten çıkış kodunun, bu taleplerin kabul edilmemesi hâlinde 22 numaralı işten çıkış kodunun işlenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile işten çıkış kodunun düzeltilmesine yönelik tespit davası açmasında hukuki yararının bulunduğu, davacının fesih bildiriminin ''İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması'' şeklinde olduğu, ancak bu fesih bildiriminin dayanağının davalı işverence ispatlanamadığı gerekçesiyle davacının işten çıkış kodunun kod 22: "diğer nedenler" şeklinde düzeltilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamında ve cevap dilekçesinde feshe ve feshin gerekçelerine dair herhangi bir belge bulunmadığı, işten çıkış kodunun kod:22 olarak gösterilmesi gerektiği yönündeki talebin dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Davacının yasal haklarını alabilmek için İŞKUR'a başvurması gerektiğini,
2. İşten çıkış kodunun düzeltilmesi talebini inceleme ve tespit yetkisi olmayan müvekkili İdare aleyhine açılan davada davanın kabulü ile aleyhlerine vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, Sosyal Güvenlik Kurumu işten ayrılış bildirgesinde yer alan işten çıkış kodunun düzeltilmesi gerektiğinin tespitine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Eldeki dava tespit davası olup tespit davalarının niteliği dikkate alındığında bu davalarda verilecek kararların icrai nitelikte olamayacağı muhakkaktır. Bu nedenle İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda hüküm kurulurken "çıkış kodunun düzeltilmesi" yönünde bir karar verilemeyeceği, kodun "düzeltilmesi gerektiğinin tespiti" ile yetinilmesi gerektiği gözden kaçırılarak hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. Davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “düzeltilmesine” ibaresinin çıkartılarak yerine “düzeltilmesi gerektiğinin tespitine” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.