"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1446 E., 2023/1797 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 33. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/231 E., 2023/21 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, 14.03.2022 tarihli ve 2020/2206 Esas, 2022/546 Karar ... karar ile, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı işyerinde 2004 yılından itibaren davalı Şirkete ait Hastanede anestezi doktoru olarak çalıştığını, davalı Şirketin değişen ücretlendirme uygulamaları uyarınca doktorların serbest makbuzu düzenlenmesi şeklinde çalışmaya geçildiği, bunun dışında ise sigortaları yaptırılmış olarak çalışıldığını, davacının davalı işletmede ... anestezi doktoru olmasından dolayı hem gündüz hem de gece çalıştığını ve izin kullanamadığını, ameliyat sırasında cerrahi işlemi gerçekleştirecek diğer doktorların geç gelmesinden dolayı kendisinin mesul tutulduğunu ve baskıya maruz kaldığını ve psikolojik taciz (mobbing) uygulandığını, bu durumu davalı Hastane yetkililerine aktarması sonucu birlikte çalışmalarının doğru olmadığını, tüm haklarının kendisine ödeneceği belirtilerek davacıdan istifa dilekçesi aldıklarını, daha ... ve tecrübesiz anestezi uzmanının işe alınıp, kurumsal kimliğe uymayacak biçimde yetkilerinin azaltılmasına tepkisel olarak ve yıllardır devam eden psikolojik taciz (mobbing) sonucu, toplantı yapıldığı sırada bir anlık öfke ile iradesi sakatlanarak istifa dilekçesi verdiğini, gerçek iradesinin işten ayrılma değil çalışma koşullarının düzeltilmesine yönelik olduğunu, zira 2004 yılından beri çalışmakta olduğu ... yerinden tüm haklarından vazgeçerek istifa etmiş olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının kıdem tazminatına alacağına yönelik talep belirlenebilir olduğundan belirsiz alacak davası açılmasında hukuki yararı olmadığını, davanın öncelikle usulden reddini talep ettiklerini, müvekkili Şirkete bağlı Hastanede 10.09.2003 tarihinde çalışmaya başlayan davacının 17.10.2016 tarihinde kendi isteğiyle işten ayrıldığını, davacının talebi ve onayı ile diğer anestezi ve reanimasyon uzmanının işe alındığını, psikolojik taciz (mobbing) iddialarının doğru olmadığını, Yönetim Kurulunun 19.10.2016 tarihli toplantısında davacının istifasının kabul edildiği ve 20.10.2016 tarihinde İlçe Sağlık Müdürlüğüne bildirildiğini, istifa ederek işten ayrılan davacının kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, müvekkili işverenin ihbar tazminatı talep etme hakkının saklı olduğunu, davacının yıllık izin alacağının olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde 12 yıl 9 ay 20 gün çalıştığı, aylık ücretinin net 14.000,00 TL olduğu, dinlenen tanık beyanları, davacının beyanı ve 17.10.2016 tarihli istifa dilekçesi dikkate alındığında; ... sözleşmesinin davacı işçi tarafından sonlandırıldığı, istifa dilekçesinin içeriğine göre haklı bir nedene de dayanılmadığı, davacının bir anlık sinirle istifa ettiği daha sonra pişman olduğu, bir anlık sinirle de olsa davacının istifa ettiği, istifa etmesine yönelik baskı ve zorlama yapıldığına ilişkin tanık beyanı bulunmadığı, işyerinde yeni alınan doktor ile yetkilerinin azalmasının baskı olarak kabul edilemeyeceği, davacı tarafından işverenin kendisine hakaret, tehdit ve baskı yapıldığı iddia edilmiş ise de işverenin davacıya bu tip eylemlerde bulunduğunun da ispatlanamadığı, açıklanan nedenlerle kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiği, yıllık izin alacağının bulunduğu, davacının alanında ... uzman olduğu, bu nedenle çalışma saatleri dışında icapçı olarak çalıştığı, fakat icapçı olarak hangi sürelerde çalıştığının davacı tarafça ispatlanamadığı, davacının nöbet listelerinde isminin olmadığı ve dosya kapsamının değerlendirilmesinde davacının 45 saati aşan çalışması bulunmadığının anlaşıldığından bu talebin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; psikolojik taciz (mobbing) olgusuna ilişkin standart bir belirleme olamayacağını, her mesleğin psikolojik taciz (mobbing) kriterlerinin farklı olduğunu, davacıya, yeni anestezi uzmanının işe alınması ile başlayan ve toplantı esnasında da uygulanan psikolojik taciz (mobbing) niteliğindeki mesleğini aşağılayıcı, küçük düşürücü, psikolojik olarak acı verici davranışlar ve istifaya zorlama söz konusu olmasa, davacının toplantıdan çıkıp fiilen 1984 yılından bu yana çalışmakta olduğu işyerinden istifa etmesi için hiçbir sebep olmadığını, anestezi uzmanı olan davacının diğer doktorlar üzerinde herhangi bir yaptırım gücü olmadığı hâlde, Başhekimlik ameliyatların zamanında başlamasından ve diğer doktorların ameliyata vaktinde gelmesinden davacıyı sorumlu tuttuğunu, bu şekilde davacının organize olarak istifaya zorlandığını, davacının hiç bir sebep yokken bunca yıllık emeğine rağmen istifa etmeyeceğini, davacının fazla çalışma alacağı talebinin reddinin hatalı olduğunu, davacının icapçı olarak kaldığını, fazla çalışma yaptığını, her an göreve hazır olduğunu, fazla çalışma taleplerinin reddinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacının yıllık izin alacağı bulunmadığını, yıllık izinlerini hafta sonları kullandığını, yıllık izin hesabına esas alınan ücretin hatalı belirlendiğini; davacının çok kısa bir süre aldığı son ücret üzerinden hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu, hüküm altına alınan tutar gözetildiğinde indirim yapılması gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Dairece davacının yıllık izin alacağı konusunda dinlenmesi gerektiği yönünde kaldırma kararı verildiği ve İlk Derece Mahkemesince gönderme kararı gereğinin yerine getirildiği, dosya kapsamında davacının istifa ederek işten ayrıldığı, başka bir anestezi uzmanının alınmasının ya da diğer doktorların ameliyata zamanında başlamasını sağlaması görevi verilmesinin psikolojik taciz (mobbing) olarak yorumlanamayacağı, davacının bir anlık sinirle bile olsa kendi iradesiyle istifa dilekçesi verdiği, istifa eden davacının kıdem tazminatı ... bulunmadığı, davacının çalışma gün ve saatine ilişkin yazılı delil sunulmadığı, tanıklar davacının icapçı olarak çalıştığına dair beyanda bulunmuş iseler de beyanlarının somut ve hesaplamaya elverişli olmadığı, bu kapsamda davacının fazla çalıştığının usulünce ispatlanamadığı, yıllık izin belgelerinin sunulmadığı, davacının yıllık izin kullanıp kullanmadığına ilişkin beyanının alındığı, son ücret üzerinden yıllık izin ücreti alacağının hesaplanmasında da bir aykırılık bulunmadığı ve yıllık izin ücret alacağından indirim yapılamayacağı gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf başvuru dilekçesindeki sebepleri tekrar etmiş ve davacının istifa etmek gibi bir istek ve iradesi olmadığını, psikolojik tacize (mobbing) maruz kalan davacının iradesi sakatlanarak istifa dilekçesi vermek zorunda bırakıldığını, fazla çalışma alacağı talebi reddinin de hatalı olduğunu, ... anestezi uzmanı olarak çalıştığı sabit olduğu gibi icapçı olduğu dönemler yönünden de fazla çalışma alacağına hak kazandığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; ... sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesi gerektirecek şekilde son bulup bulmadığı ile fazla çalışmanın ispatına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 17, 24, 25, 41, 53, 59 ve 63 üncü maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.