"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2015/270 E., 2022/1010 K.
KARAR : Davalı ... yönünden davanın kabulü, diğer davalılar yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına
Taraflar arasında görülen tespit davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesi tarafından Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın davalı ... yönünden kabulüne, diğer davalılar bakımından hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 11.08.1995 tarihinde ... Belediye Başkanlığında işçi olarak çalışmaya başladığını, muvazaalı olarak değişik şirketlerde çalışmış gibi gösterildiğini, davacının daha sonra Belediye işçisi olduğunu, davacının alt işveren işçisi olarak göründüğü yıllarda esasen Belediye bünyesinde çalıştığını, sürekli aynı işi yaptığını iddia ederek davacının 11.08.1995 tarihinden itibaren Belediye işçisi olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığını, 15.07.2002 tarihinden itibaren ... Belediye Başkanlığında çalıştığını, davacının önceki yıllara ilişkin çalışmalarının başka şirketlerde olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Bozmadan sonra davaya dâhil olan SGK Başkanlığı vekili fer'î müdâhale dilekçesinde; davaya fer'î müdâhil olarak katılmakta hukuki yararları olduğunu, Kurum kayıtlarının incelenmesinde davaya konu dönem itibarıyla davalı Belediyeye ait işyerinde geçen çalışmasına rastlanmadığını, davacının eksik bildirildiğini iddia ettiği çalışmalarının resmî belgelerle ispatı gerektiğini belirterek fer'î müdâhale taleplerinin kabulü ile davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 16.....2014 tarihli ve 2011/378 Esas, 2014/464 Karar ... kararıyla; bordrolardan, Kurumun gönderdiği evraktan, hizmet cetvellerinden, bilirkişi raporundan, tanık beyanlarından, son celsedeki davacı vekilinin beyanından, tavzih beyanından, emsal içtihatlardan ve dosya kapsamından, davacının alt işveren şirketler üzerinde gösterilerek çalıştırılsa da Belediye bünyesinde ve Belediyenin işinde çalıştırıldığının anlaşıldığı, üst işverenin Belediye olduğu hususunun tartışmasız olduğu, davacının SGK'ya bildirilen davaya konu dönemdeki çalışmalarının Belediye bünyesinde geçtiği, davacı tarafın SGK'ya bildirilen günlerin dışında herhangi bir talebinin olmadığı buna göre dâhili davalı olarak SGK Başkanlığının gösterilmesine ve davaya dâhil edilmesine gerek olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 13.11.2014 tarihli ve 2014/18469 Esas, 2014/20798 Karar ... ilâmıyla; Mahkemece eksik araştırma ile karar verildiği, davacıya talebi açıklattırılarak istek dönemi içinde fiilen nerede hangi işi yaptığı sorularak beyanının alınması, davalı ... ile davacının kayden çalıştığı görünen Şirketler arasında yapılan hizmet alım sözleşmelerinin getirtilmesi, dava davacının kayden çalıştığı Şirketlerin hak alanını ilgilendirdiğinden 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 124 üncü maddesi uyarınca bu Şirketlere davanın yöneltilmesi amacıyla davacı tarafa süre verilmesi, bu Şirketlerin gösterecekleri deliller de toplanarak davacı ile istek dönemi içinde birlikte çalışan bordro tanıkları ile aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin bordrolarda geçmiş çalışanları tespit edilerek resen tanık olarak bilgilerine başvurulması, gerekirse davacı tanıkları da yeniden dinlenerek çelişkinin giderilmesi, toplanmış deliller toplanacak deliller ile birlikte değerlendirilerek davacının baştan beri Belediye işçisi sayılıp sayılmayacağı konusunda karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ihale sözleşmeleri ve emsal dosyalarda dinlenen tanık beyanlarına göre ihaleye konu işin temizlik işi olduğunun anlaşıldığı, bu işin Belediyenin asli görevleri arasında olan bir ... olduğu ve teknolojik uzmanlık gerektiren bir ... niteliğinde olmadığı, tanık beyanlarına göre alt işveren şirketler değişmesine rağmen davacının ara vermeden aynı işyerinde çalışmaya devam ettiği, davacı ile aynı işi yapan davalı Belediyenin kadrolu çalışanları bulunduğu, davacının işe giriş-çıkış tarihleri arasında gün kaybı bulunmadığı, davacının çalışma saatlerinin ve izinlerinin Belediyenin kadrolu amirleri tarafından düzenlendiği, ... ve talimatların Belediye yetkilileri tarafından verildiği, davacının 15.12.1997-14.07.2002 tarihleri arasında hizmetlerinin bildirildiği ... İmar İnş. Şirketi ile davalı ... arasında aynı zamanda organik bağ da bulunduğu, iki ortaktan oluşan ... İmar İnş. Şirketinin 1.000 paydan oluşan sermayesinin 985 payının davalı ... Belediyesine ait olduğu, davalı ... ile ... İth. İhr. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti, Vezirköprü İmar İnş. Tic. Ltd. Şti. ve ... İmar İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı olduğu, davacının ilk defa çalışmaya başladığı tarihin, davacının ... Belediye Başkanlığında çalıştığı tarih olarak kabul edilmesi ve kıdeme esas hizmet süresi hesabında göz önünde bulundurulması gerektiği gerekçesiyle davalı ... yönünden davanın kabulüne, davalılar ... İth. İhr. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti, Vezirköprü İnş. Tic. Ltd. Şti. ... İmar İnş. Ltd. Şti. ile fer'î müdâhil SGK Başkanlığı hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ve fer'î müdâhil SGK Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekili; davacının hukuki yararı bulunmadığından ve hak düşürücü süre geçmiş olduğundan davanın reddine karar verilmesi, 5521 ... ... Mahkemeleri Kanun'un 6552 ... Kanun ile değişik 7 nci maddesi uyarınca öngörülen usul uygulanmadan dava açıldığından davanın usulden reddedilmesi gerektiğini, davacının sigorta başlangıcının SGK'dan istenecek evrak doğrultusunda tespit edilmesi ve istenen dönemin belirlenmesinde zamanaşımı sürelerinin göz önünde bulundurulması gerektiğini, Kurum kayıtlarının aksinin yazılı delille ispat edilebileceğini, davacı tanıklarının müvekkili Kuruma açmış oldukları davalar bulunduğunu, davacının davasını ispat edemediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozularak davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Başkanlığı vekili; dâhili davalı ... Başkanlığı yönünden Mahkemece hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verildiğini ancak davanın reddine karar verilmesi ve müvekkili lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kıdeme esas çalışma süresinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 2 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... vekilinin ve fer'î müdâhil SGK Başkanlığı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... Başkanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davalı ... Başkanlığına yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.