"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/9 E., 2023/111 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Kurum adına alt işverenler nezdinde 01.08.1997-21.09.2015 tarihleri arasında açma-kapama görevlisi olarak aralıksız ve sürekli çalıştığı, iş sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle davalı Kuruma karşı işe iade davası açtığı ve davanın lehine sonuçlandığı, işe başlatılması için süresi içinde işverene başvurduğu ancak işveren tarafından 1 aylık sürede işe başlatılmadığı, bu nedenle fesih tarihinin 21.09.2015 olduğu, tazminatlarının ödenmediği, en son aldığı ücretin 1,444,00 TL olduğu, haftanın 6 günü 07.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı, haftada 6 gün ve günlük ortalama 12 saat çalıştığı, ücretlerin banka yoluyla ödendiği, fazla çalışma ücretlerinin ödenmediğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ve yıllık ücretli izin alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile arasında iş sözleşmesi kurulmadığını, davacının işten çıkışından Kurumun sorumlu olmadığını ve tüm alacaklarının ödendiğini, iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacak şekilde sonlanmadığını, davacının 7+5+5+4+7 gün yıllık ücretli izin kullandığını, 31.07.2009 tarihli ibraname ile hiçbir alacağının kalmadığını kendi imzası ile beyan ettiğini, ücretinin 1.377,54 TL olduğunu, yıllık 270 saate kadar fazla çalışmasının ücreti ile birlikte ödendiğini, davalının çalıştığı alt işveren şirketlerin de davaya dâhil edilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.05.2018 tarihli 2018/2 Esas 2018/373 Karar sayılı kararı ile; işe iade kararının kesinleşmesi üzerine işe başlama talebinde bulunan davacının süresi içinde işe başlatılmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 05.12.2018 tarihli 2018/2619 Esas 2018/2517 Karar sayılı kararıyla; dosyadaki yazılara, hükmün yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere, bu delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine göre usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.01.2021 tarihli 2020/4181 Esas 2021/2006 Karar sayılı kararıyla; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek yıllık izin alacağı yönünden hâkimin davayı aydınlatma yükümlülüğü kapsamında davacı asılın beyanı alındıktan sonra karar verilmesi gerektiği, fazla çalışma alacağı bakımından ise ıslaha karşı zamanaşımı savunmasının dikkate alınmamasının hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 30.11.2021 tarihli kararı ile; bozmaya uyulmasına karar verilerek davacı asılın yıllık ücetli izin alacağı ile ilgili beyanı alınarak düzenlenen hesap raporu sonrasında davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 05.12.2022 tarihli ve 2022/15901 Esas, 2022/15971 Karar sayılı kararı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, bozma öncesi davacının toplam 240 gün yıllık ücretli izin ... bulunduğu, 21 gün yıllık ücretli izin kullandığı, bakiye 219 gün yıllık ücretli izin alacağı olduğu kabul edilmesine ve bu durum davacı tarafından temyiz edilmemesine rağmen bozma sonrası alınan 22.10.2021 tarihli bilirkişi raporunda, davacının toplamda 318 gün yıllık ücretli izni bulunduğu, 25 gün izin kullandığı ve bakiye 293 gün yıllık ücretli izin kullandığı kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre davacı lehine yıllık ücretli izin alacağına hükmedilmesi bozma ile oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olduğundan İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak ve yıllık ücretli izin alacağı yönünden usuli kazanılmış hak gözetilerek karar verildiği belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının yıllık ücretli izin alacaklarının tamamen alt işveren kontrolünde kullanıldığını ve müvekkili Şirketin davacının bu hakkını kullanıp kullanmasında hiçbir yetki ve sorumluluğu bulunmadığını, kaldı ki davacıya kullandırılmayan yıllık ücretli izni kalmadığını, çalışma süresinin uzunca bir kısmında yıllık ücretli izin kullanmadığını beyan eden işçiler için tanık beyanlarına göre değerlendirme yapılması ve davacının nüfus aile tablosunun doğum ve ölüm olayları için incelenmesi, Devlet hastanelerine müzekkere yazılarak çalışma süresi boyunca kendisinin ve çekirdek ailesinin hasta kayıtlarının incelenmesi sonucuna göre yıllık ücretli izin konusunda değerlendirme yapılması gerektiğini, İlk Derece Mahkemesinin fazla çalışma ücret alacağına hükmetmesinin de haksız ve hukuka aykırı olduğunu, hafta sonu tatillerinde ve bayramlarda çalışılmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; yıllık ücretli izin alacağının hesabına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53 ve 59 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.