"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2017/4346 E., 2018/1931 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 8. İş Mahkemesi
SAYISI : 2017/343 E., 2017/472 K.
Taraflar arasındaki işe iade davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 04.03.2020 tarihli ve 2020/757 Esas, 2020/3687 Karar sayılı ilâmı ile Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Davacının bireysel başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesince 2020/20644 Başvuru numaralı ve 27.02.2024 tarihli karar ile; davacının 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın (Anayasa) 36 ncı maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma ... kapsamındaki gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı doğrultusunda Dairemizin 04.03.2020 tarihli ve 2020/757 Esas, 2020/3687 Karar sayılı kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde en son uygulamadan sorumlu genel müdür yardımcısı olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davacının savunması alınmadan performans düşüklüğü gerekçesi ile haksız ve mesnetsiz olarak feshedildiğini, davacının yönetim değişikliği sonrası terfi ettirilmesinin fesihte yer verilen soyut iddiaların gerçek dışı olduğunu ortaya koyduğunu ileri sürerek feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine, 4 aylık brüt ücret tutarında boşta geçen süre ile 8 aylık brüt maaşı kadar işe başlatmama tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı Şirkete 22.09.2016 tarihli karar ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından kayyım atandığını, davacının yönetim değişikliğinden sonra işin sevk ve idaresinden beklenen işbirliğini sağlayamaması, yönetimini üstlendiği birimde gereken gayreti göstermemesi nedeni ile Fon Kurulu tarafından atanan Yönetim Kurulunca iş sözleşmesinin feshi kararının alındığını ve davacıya yazılı olarak tebliğ edildiğini, fesih bildiriminde sözleşmeyi sona erdirme iradesi yanında ayrıca sona erme zamanının da yeteri kadar açık ve yanlış anlaşılmaya sebebiyet vermeyecek şekilde ifade edildiğini, fesih kararında belirtilen gerekçelerin bizzat kararı veren Yönetim Kurulu tarafından gözlemlendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı Şirkette 03.03.2015 tarihinden itibaren uygulamadan sorumlu genel müdür yardımcısı olarak çalıştığı, davalı Şirketin 03.03.2017 tarihli fesih yazısı ile "sevk ve idaresinde beklenen iş birliğini sağlayamamanız, yönetimini üstlendiğiniz şirket/bölüm/birimde gereken gayreti gösterememeniz nedeni ile" iş sözleşmesinin feshedildiği, işçinin davranışlarından kaynaklanan nedenlerle fesih hâlinde işçinin savunmasının alınması gerekmesine rağmen savunma alınmadan sözleşme feshedildiğinden feshin geçersizliğine ve davacının davalı işyerindeki işe iadesine, işe başlatılmaması durumunda davacının kıdem durumuna göre 4 aylık brüt ücreti tutarındaki tazminat ile Mahkeme kararının kesinleşmesine kadar çalışamadığı süre için 4 aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarının davalı tarafından ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının iş sözleşmesi müvekkil Şirkete mahkeme kararıyla atanan kayyım nedeniyle oluşturulan yeni yönetim tarafından geçerli nedenle feshedildiğini, davacının savunmasının alınmasının sonuca bir etkisi bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işveren tarafından, davacının savunmasının alındığına ya da işçinin savunma vermekten imtina ettiğine dair herhangi bir tutanak ya da belge ibraz edilmediği, savunma alınması, feshin kanunda öngörülen biçimsel koşullarından birisi olduğu için feshin salt bu sebeple geçersiz olduğunun kabulü gerektiği belirtilerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Yargıtay Kararı
Dairemizin 04.03.2020 tarihli ve 2020/757 Esas, 2020/3687 Karar sayılı ilâmı ile; iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığı kabul edilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
D. Bireysel Başvuru
Kesinleşen karara karşı davacı taraf Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştur.
E. Anayasa Mahkemesi Kararı
1. Anayasa Mahkemesinin 2020/20644 başvuru numaralı ve 27.02.2024 tarihli kararında; başvurucunun iş sözleşmesinin feshedilmesinin neden haklı olduğunun ilgili ve yeterli gerekçe ile karşılanmadığı, temyiz üzerine verilen kararda, yalnızca yeni gelen yönetimin eski yönetimle çalışamayacağının belirtildiği; başvurucu yönünden bu hususun dayanağı açıklanmadığı gibi Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesinin iş sözleşmesinin feshine karşı yaptığı yoruma ilişkin bir değerlendirmede de bulunulmadığı, başvurucunun iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğine ilişkin iddiaların yeterli şekilde açıklığa kavuşturulamadığı, davacı işçinin adil yargılanma ... kapsamındaki gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği sonucuna varıldığı belirtilmiştir.
2. Anayasa Mahkemesince, davacının Anayasa'nın 36 ncı maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma ... kapsamındaki gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak amacıyla Dairemize gönderilmesine karar verilmiştir.
F. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının iş sözleşmesinin geçerli bir nedenle feshedilip feshedilmediği ve bu bağlamda davacının işe iadesine karar verilip verilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18, 19, 21 ve 25 inci maddeleri ile aynı Kanun'un 25.10.2017 tarihli 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 11 inci maddesi ile değiştirilmeden önceki 20 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Dairemizin 04.03.2020 tarihli ve 2020/757 Esas, 2020/3687 Karar sayılı kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.