"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(...) Mahkemesi
SAYISI : 2020/157 E., 2023/405 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22.Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu kararın davalı vekili tarafından temyizi üzerine kararın ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkeme tarafından bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Şirkette 2006 yılının Ağustos ayından 09.09.2013 tarihine kadar Şereflikoçhisar Tuz Gölü İşletmesinde iki yıl temizlik elemanı olarak, sonraki yıllarda ise aşçı olarak çalıştığını, davalı Şirketin müvekkili hakkında izinsiz olarak işe gelmediği yönünde tutanaklar tuttuğunu, ancak bu tutanakların davalının tazminatlardan kurtulması maksadıyla düzenlendiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının 10.09.2013 tarihinden itibaren hiçbir mazeret bildirmeksizin devamsızlık yapmak suretiyle işi bıraktığını, devamsızlığa ilişkin tutanaklar tutulduğunu, davacıya gönderilen ihtarnamede devamsızlığa ilişkin mazereti varsa bildirmesi aksi hâlde ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedileceğinin bildirildiğini, davacının ihtarnameye ilişkin hiçbir bilgi ve belge sunmadığını bunun üzerine ... sözleşmesinin 25.09.2013 tarihli ihtarname ile feshedildiğini, davacının haftada 45 saat çalıştığını, fazla çalışma yaptığında veya ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığında ise bu çalışmalara ilişkin ücretinin tam ve zamanında ödendiğini, davacının yıllık iznini kullandığını ve 5 yılı aşan taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 25.....2015 tarihli ve 2013/469 Esas, 2015/319 Karar ... kararı ile; davacının 27.09.2006-25.09.2013 tarihleri arasında 6 yıl 11 ay 28 gün süre ile davalı Şirkette kesintisiz olarak belirsiz süreli ... sözleşmesi ile çalıştığı, davalı işveren tarafından davacı işçinin mazeretsiz olarak devamsızlık yaptığı gerekçesi ile ... sözleşmesinin feshedildiği ileri sürülmüş ise de 7 yıla yakın kıdemi olan davacı işçinin devamsızlık yapmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 12.09.2018 tarihli ve 2015/35837 Esas, 2018/18438 Karar ... kararı ile; dosya kapsamında dinlenen taraf tanık beyanlarının çelişkili olduğu, Mahkemece beyanlar arasındaki çelişki giderilmeden davacının fazla çalışma, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil ücreti talepleri hakkında hüküm kurulmasının hatalı olduğu, fazla çalışma ücreti talebi sonrası çıkan tartışma üzerine 09.09.2013 günü davacının işyerini terk ettiği tutulan devamsızlık tutanakları ile sabit olduğundan tanık beyanlarına ilişkin çelişki giderildikten sonra davacının fazla çalışma ücret alacağına hak kazandığının anlaşılması hâlinde kıdem tazminatına hak kazanabileceği ancak haklı sebeple de olsa ... sözleşmesini eylemli olarak sona erdiren davacının ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerektiği, dava dilekçesinde toplam 50,00 TL miktarlı olarak belirtilen fazla çalışma ve hafta tatili ücreti talebinin her bir kalem için ayrı ayrı ne kadar miktarda olduğu açıklattırıldıktan sonra hüküm kurulması gerektiği, Mahkemece hüküm altına alınan alacakların net mi brüt mü olduğunun hüküm sonucunda belirtilmemesi suretiyle infazda tereddüte yol açacak şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 15.05.2019 tarihli ve 2019/56 Esas, 2019/397 Karar ... kararı ile, bozmaya uyulduğu belirtilmekle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 10.10.2019 tarihli ve 2019/6998 Esas, 2019/18654 Karar ... kararı ile; Mahkemece bozma kararına uyulduğunun belirtilmesine rağmen bozma gereklerinin yerine getirilmediği, davacının dava dilekçesinde fazla çalışmalarının ödenmediğini, bu alacaklarının ödenmesi istemiyle davalı işverene başvurduğundan ... sözleşmesinin feshedildiğini ifade ettiği, bozma kararında fazla çalışma, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil alacaklarının hesabında tanık beyanlarına dayanıldığı ancak tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu, öncelikle tanıkların yeniden dinlenmek suretiyle beyanları arasındaki çelişkinin giderilip bunun sonucuna göre fazla çalışma alacağının çıkması hâlinde davacının ... sözleşmesinin feshinde haklı olacağı ve davacı tarafından ... sözleşmesinin feshinin kabulü gerektiği, bu durumda da haklı nedenle ... sözleşmesini fesheden davacıya ihbar tazminatı ödenemeyeceğinin belirtildiği, ancak Mahkemece bozma kararının gerekleri yerine getirilmeden farklı bir gerekçeyle yeniden kıdem ve ihbar tazminatının kabulüne karar verildiği, öncelikle Yargıtay bozma kararına uyan mahkemenin, bozmanın gereklerini yerine getirmesi gerektiği, gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıya ait ücret bordrolarından davacının asgari ücret üzerinden ücret aldığının anlaşıldığı, davacının davalıya ait işyerinde 27.09.2006- 09.09.2013 tarihleri arasında çalıştığı, davacının eylemli olarak 09.09.2013 tarihinde ... sözleşmesini sonlandırdırmasından sonra davalının 10.09.2013 tarihinde davacının devamsızlık yaptığını iddia ederek devamsızlık tutanağı düzenlemesinin hüküm ifade etmediği, ... sözleşmesinin davacı tarafından sonlandırıldığı, bilirkişi raporunda hesaplanan fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil ücretlerinin ödendiğinin davalı tarafça ispatlanamadığı, bu sebeple ... sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiği anlaşıldığından davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, bozma doğrultusunda yeniden alınan tanık beyanlarından davacının ekim ayı başı ve haziran ayı sonu arasında 08.00-18.00, temmuz ayı başı ve eylül ayı sonunda 07.00-19.00 saatleri arasında mesai düzenine uygun olarak dosyada bulunan puantaj listeleri de dikkate alınarak haftada 6 gün çalışıp 1 gün dinlendiği davacı vekilinin 11.04.2019 tarihli beyan dilekçesi ile fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarını ayrı ayrı açıkladığı, tanık beyanlarına göre davacının davalı işyerinde dinî bayramlarda çalışmadığı, diğer resmî tatillerde çalıştığı, davacının 28 gün yıllık izin hakkının kullandırıldığı ya da fesihle birlikte ücretinin ödendiğinin davalı tarafça ispat edilemediği, ... sözleşmesini kendisi sonlandıran davacının ihbar tazminatına hak kazanmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; Mahkemenin bozma kararına uyma veya direnme yönünde karar bildirmediğini, fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil alacakları yönünden davacı ile aynı departmanda çalışmayan ve aynı sürelerde çalışması bulunmayan soyut tanık beyanları esas alınarak hüküm kurulduğunu, davacı tanıkları M.K. ve S.T. ile aralarında husumet bulunduğunu, davacının tüm işçilik alacaklarının ödendiğini, davacının izinsiz ve mazeretsiz olarak 10.09.2013, 11.09.2013, 12.09.2013 tarihlerinde işe gelmediğini ve ... sözleşmesinin 4857 ... ... Kanunu'nun (4857 ... Kanun) 25 inci maddesinin (II) numaralı bendinin (g) alt bendi uyarınca feshedildiğini, davacının kıdem tazminatına hak kazanmadığını, davacının fazla çalışma ücretine hak kazanmadığının tanık beyanları ile sübuta erdiğini, davacının yıllık izinlerini kullandığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirir şekilde sona erip ermediği ile hüküm altına alınan alacakların ispatı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 ... Kanun'un 17, 32, 41, 44, 47, 53 ve 59 uncu maddeleri, aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 4857 Kanun'un 47 nci maddesinde; Kanun'un kapsamındaki işyerleri bakımından, ... ... ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Nispi emredici nitelikteki bu kurala göre, ... ... ve genel tatil günlerinde çalışmamak işçinin hakkıdır. Ancak kanun koyucu işçinin çalışması hâlinde, bu çalışmaya ne şekilde bir hukuki sonuç bağlanacağını da öngörmüş olup aynı hükümde, ... ... ve genel tatil gününde çalışan işçiye çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödeneceği ifade edilmiştir.
3. Somut uyuşmazlıkta Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının ... ... ve genel tatil ücreti alacağı hesaplanırken işçinin ... ... ve genel tatilde çalıştığı her gün için bir günlük ücretinin dikkate alınması gerekirken günlük iki yevmiye üzerinden hesap yapılması hatalı olmuştur.
4. Diğer taraftan usuli kazanılmış hak bozma ile oluşacağı gibi taraflardan birinin hükmü temyiz etmemesi sebebiyle de oluşabilir. Davacı 25.....2015 tarihli ilk kararı temyiz etmemiş olup 30.03.2023 tarihli son kararda daha fazla miktarda ... ... ve genel tatil alacağına hükmedilmesi, davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hakkın da ihlali niteliğindedir.
5. Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan “Davacının ... alacağı talebinin kabulü ile net 362,71TL ... alacağının 50,00TL'sinin dava tarihinden itibaren, 312,71TL'sinin ıslah tarihi olan 04/03/2015 tarihinden itibaren" ibaresinin çıkartılarak yerine "Davacının ... ... ve genel tatil ücreti alacağı talebinin kısmen kabulü ile net 226,87 TL alacağın 50,00 TL'sinin dava tarihinden itibaren, 176,87 TL'sinin 04.03.2015 olan ıslah tarihinden itibaren" ibaresinin yazılması,
(11) numaralı bendinde yer alan "Davacı tarafından yapılan; 24,30TL başvuru harcı, 24,30TL peşin harcı, 440,20TL ıslah harcı, 1.450,00TL bilirkişi ücreti, 1.172,55TL tebligat/talimat/posta olmak üzere toplam 3.111,35TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.848,29TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına" ibaresinin çıkartılarak yerine "Davacı tarafından yapılan; 24,30 TL başvuru harcı, 24,30 TL peşin harcı, 440,20 TL ıslah harcı, 1.450,00 TL bilirkişi ücreti, 1.172,55 TL tebligat/talimat/posta olmak üzere toplam 3.111,35TL yargılama giderinin kabul ve ret oranı dikkate alınarak 1.832,28 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
12.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.