Logo

9. Hukuk Dairesi2025/728 E. 2025/1403 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, çalıştığı işyerinde yaptığı işin niteliği gereği toplu iş sözleşmesinde öngörülen (C) grubu idareci primine hak kazanıp kazanmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde idareci primi alabilmek için hem kalite kontrol mührüne sahip olma hem de fiilen kalite kontrol işi yapma şartlarının birlikte aranması gerektiği, davacının ise her iki koşulu da sağlamadığının anlaşılması gözetilerek, davacının idareci primine hak kazanmadığı gerekçesiyle ilk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde mühendis olarak çalıştığını,...Sendikası üyesi olduğunu, yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmelerinden yararlandığını, 15.01.2018 tarihine kadar kalite kontrol primini almakta iken personel kadrolarının değiştirilmesi ve teknik kontrol değil kontrol görevi yaptığı gerekçe gösterilerek prim ödemesinin kesildiğini ancak yaptığı işte herhangi bir değişiklik olmadığını, aynı işini yapmaya devam ettiğini, kalite kontrol işi yaparak sonucu raporlamak ve raporu imzalayarak sorumluluk yüklendiğini ileri sürerek müvekkilinin toplu iş sözleşmesinin 52. maddesinin (d) bendi gereği %6 oranında (C) grubu idareci primi alması gerektiğinin tespiti ile geriye dönük olarak hak etmesine rağmen müvekkiline ödenmeyen (C) grubu idareci priminin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirli olup kısmi dava olarak açılmasının mümkün olmadığını, alacak ve tespite ilişkin davanın aynı açılmasının mümkün olmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının kendi görev tanımında yer alan işi yaptığını, kendi işini yapmasından dolayı davacıya prim ödemesi yapılamayacağını, işyerinde kalite kontrol işi yapan ayrı personel bulunduğunu, resmî kurumda yapılan her işte raporlara imza atıldığını, 15.01.2018 tarihinde ise işyerinde hatalı bir uygulama yapıldığının fark edildiğini ve Devleti daha fazla zarara uğratmamak adına prim ödemesinin kesildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 16.03.2023 tarihli kararı ile Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı uyarınca yapılan keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporunun incelenmesi neticesinde davacının işyerinde yaptığı işin teknik kontrol vasfı taşıdığı, incelenen belgelerde davacının imza ve kaşelerine ilaveten üst amirlerinin sorumlulukları bulunmakla birlikte ihtisas sahibi davacının yapılan işe özel ayrıca sorumluluğunun bulunması nedeniyle davacının (C) grubu idarecilik primi alması gerektiğinin tespit edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin 16.03.2023 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 12.10.2023 tarihli kararı ile İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

Bölge Adliye Mahkemesinin 12.10.2023 tarihli kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece, 06.03.2024 tarihli ilâmıyla Dairemiz incelemesinden geçen bir kısım dosyalarda; kalibrasyon formlarında kalite kontrolcülere ait mühür olmamasına rağmen davacıların kalibrasyon kontrol kısmına mühür vurduğu ve bu nedenle kalibrasyonla ilgili bir kontrol faaliyetinde bulundukları gerekçesiyle verilen kabul kararları onanmış ise de; konunun yeniden değerlendirilmesi neticesinde, kalibrasyon işlemi yapıldığını belirten mühürlerin kullanılmasının (C) grubu idareci primine hak kazandırmayacağı, bu prime hak kazanma için öncelikle kalite kontrol işleminin yapıldığını gösteren mühürlerin kullanılmasının gerektiği, bu hâlde idareci primi alacağına hak kazanabilmek için hem kalite kontrol mührüne sahip olunması hem de fiilî olarak kalite kontrol işi yapılması gerektiği sonucuna varılmış olup toplu iş sözleşmesinin 59. maddesinde ''İşyerinde onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden, performansını imzalayarak sorumluluk yüklenen, kalite kontrol ve teknik kontrol görevlileri ile iş emniyetçilerine, C grubu pirimi verilir." hükmü bulunduğundan, davacının fiilî görevinden dolayı kontrol işlemlerini yaptığı, ilgili belgeleri düzenleyip amirlerine ilettiği, bu işlemin toplu iş sözleşmesinin 59. maddesinde düzenlenen (C) grubu idareci primi alan işçilerin yaptığı kontrol işlemleri ile aynı olmadığı, sorumluluğun kontrolü yapan işçi tarafından üstlenildiği, davacının aynı maddede belirtilen kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi veya iş emniyetçisi grubunda yer alan çalışanlardan olmadığı ve kalite kontrol mührü kullanmadığı görüldüğünden idareci primine hak kazanabilmek için hem kalite kontrol mührüne sahip olunması hem de fiilî olarak kalite kontrol işi yapılması gerektiği, bu hâliyle davacının (C) grubu idareci primi almaya hak kazanamadığının anlaşıldığı davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olup bozmayı gerektirdiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.

Bozma ilâmının taraflara tebliği üzerine davacı tarafça bozma ilâmının hatalı olduğu gerekçesiyle 15.05.2024 tarihinde maddi hata talebinde bulunulmuş olup dosyanın Yargıtaya tekrar gönderilmesi üzerine Dairemizin 17.10.2024 tarihli kararıyla maddi hata talebinin reddine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozma ilâmına uyularak davanın reddine karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili temyiz dilekçesinde; toplu iş sözleşmesinde teknik kontrol görevlilerine idarecilik primi verileceğinin düzenlendiğini, davacının teknik kontrol işi yaptığını, davanın reddinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının,...Sendikası ile davalı işveren arasında bağıtlanan 24, 25 ve 26. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin 59. maddesinin (d) bendinde tanımlanan görevi yapıp yapmadığı, 52. maddesinin (d) bendinde düzenlenen (C) grubu prime hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.

Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Dairemizin 06.03.2024 tarihli ve 2024/993 Esas, 2024/4229 Karar sayılı kararında hem toplu iş sözleşmesinin 59. maddesinin (d) bendinde tanımlanan görevi yapıp yapmadığı, hem de kalite kontrol mührüne sahip olunması hususlarının birlikte mevcut olması gerektiği belirtilmiştir.

Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR

Açıklanan sebeple;

Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

12.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.