"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
1. Taraflar arasındaki “tapu iptali tescil ve alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, ... Asliye Hukuk Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucu onanmış, davalı vekilinin karar düzeltme isteminde bulunması üzerine onama kararı kaldırılarak Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gereği görüşüldü:
4. Nispi harca tabi davanın kabulüne/kısmen kabulüne ilişkin kararın davalı tarafından temyizi hâlinde, mahkemece hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanacak nispi karar ve ilam harcının dörtte biri oranındaki temyiz ilam harcı ve temyiz başvuru harcı alınmalıdır.
5. Temyiz isteyen davalının kendisinin ya da işlemlerinin harçtan istisna ve muafiyetinin bulunmadığı belirgin olduğuna göre; temyiz isteminin incelenmesi için davada hüküm altına alınan miktarlar dikkate alınarak hesaplanacak nispi karar harcının ¼ oranında nispi temyiz ilam harcının tahsili gerekir.
6. 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun (HMK) Geçici 3. maddesi gereğince hâlen yürürlükte olan, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 434’üncü maddesi ile ilgili 25.01.1985 tarihli ve 1984/5 E., 1985/1 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca temyiz isteği dilekçenin temyiz defterine kaydedildiği tarihte yapılmış sayılır ve temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamı ödenir. Temyiz harç ve giderlerinin eksik ödenmiş veya hiç ödenmemiş olduğunun sonradan anlaşılması hâlinde, kararı veren hâkim tarafından yedi günlük kesin süre tanınarak, bu süre içerisinde tamamlanması veya ödenmesi, aksi hâlde temyizden vazgeçmiş sayılacağı temyiz edene yöntemince ve yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, mahkemece kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verilir. Bu kararın da temyiz edilmesi hâlinde 432’nci maddenin son fıkrası hükmü kıyasen uygulanır. Yani verilen kesin süreye rağmen temyiz harç ve giderlerinin tamamlanılmaması durumunda mahkemece temyiz isteminden vazgeçilmiş sayılacağına dair bir karar verilmesi gerekir. Bu konuda karar verme yetkisi de Yargıtaya değil, yerel mahkemeye aittir (YİBK 05.01.1949 gün 32/1 E.K.).
7. Anılan maddeye paralel düzenleme getiren Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliğinin 34. ve 53. maddelerinde; “Temyiz dilekçesi mahkemece alındıktan sonra, temyiz harç ve giderlerinin eksik ödendiği anlaşıldığı takdirde, kararı veren hâkim veya mahkeme başkanı tarafından 7 günlük kesin süre içerisinde tamamlanması aksi hâlde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususunun temyiz edene yazılı olarak bildirilmesi” öngörülmüştür.
8. Buna göre, eksik harç ve giderlerin tamamlanması istemiyle düzenlenen muhtırada yapılması gerekli işlemin ne olduğunun açıkça ve ilgili tarafın yanılmasına neden olmayacak şekilde gösterilmesi; buna yönelik olarak ikmal edilecek harç veya giderin miktarının; yatırılma mercii ve süresinin; mahkemece verilen yedi günlük sürenin kesin olduğu hususunun ve bunların yapılmamasının sonuçlarının net bir şekilde anlatılması gerekir. Aksi hâlde, eksik içerikli bildirimin, hukuken geçerli olduğunun kabul edilmesi mümkün olmadığı gibi; usulüne aykırı ve geçersiz belgelerin hak kaybına yol açacak şekilde sonuç doğurması da kabul edilemez.
9. Somut olaya gelince; mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararı süresi içerisinde 08.01.2020 tarihinde temyiz eden davalı vekilinin nispi temyiz karar harcı yerine 54,40TL maktu temyiz karar harcı ile 267,80TL temyiz yoluna başvurma harcı yatırdığı; daha sonra 10.12.2021 tarihinde direnme kararının bozulmasına yönelik ek beyan dilekçesi sunduğu görülmektedir.
10. Mahkemece 10.12.2021 tarihinde temyiz harç ve masraf tamamlatılması hakkında; “…Mahkememizden verilen yukarıda tarih ve numarası yazılı kararı 10/12/2021 tarihinde temyiz etmiş bulunmaktasınız. Ancak dosyanın Yargıtaya gidiş-dönüş ve tebliğ giderlerinin eklenmediği ve temyiz harçlarının yatırılmadığı anlaşılmıştır. 34.876,60 TL.İstinaf Karar Harcı (Nispi) + 292,10 TL.Temyiz yoluna başvuru harcı + 97,70 TL. Tehir-i icra karar harcı + 250 TL.gider avansının işlem muhtırasının tebliğ tarihinden itibaren Hukuk Muhakemeleri Kanununun 344. Maddesine göre bir haftalık kesin süre içinde dosyamıza yatırılması, aksi halde temyiz isteminden vazgeçme sayılacağına karar verileceği ihtar olunur. 10/12/2021…” şeklinde düzenlenip gönderilen muhtıranın davalı tarafa 15.12.2021 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin 11.12.2021 tarihli dilekçesinde kararı daha önce 08.01.2020 tarihinde temyiz ettiklerini, 10.12.2021 tarihli dilekçenin sadece ek beyan niteliğinde olduğunu belirterek 10.12.2021 tarihli temyiz harç ve masraf tamamlatılması hakkında muhtıranın iptalini talep ettiği; bunun üzerine mahkemenin 13.12.2021 tarihinde; “Dilekçenin beyan dilekçesi olarak kabulü ile ilgili Yargıtay dairesine gönderilmesine mahkememizce çıkartılan muhtıranın sehven çıkarılmış olduğu anlaşılmakla dikkate alınmamasına” karar vererek temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyayı Kurulumuza gönderdiği anlaşılmaktadır.
11. Ne var ki; davalı vekilince karar 08.01.2020 tarihinde temyiz edildiği hâlde, mahkemece temyiz harç ve masraflarının tamamlatılmasına ilişkin muhtırada kararın 10.12.2021 tarihinde temyiz edildiği belirtilmekle muhtıranın usulüne uygun düzenlendiğinden söz edilemeyeceği gibi 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, kararı temyiz eden davalıdan kabul edilen tutar üzerinden hesaplanan 34.876,60TL nispi temyiz karar harcı alınması gerekirken noksan harç ikmal edilmeden muhtıranın sehven çıkarıldığından bahisle dosyanın mevcut hâli ile Kurulumuza gönderilmesi de doğru olmamıştır.
12. Hâl böyle olunca, HMK’nın geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK’nın 434/III. maddesindeki prosedüre göre mahkemece davalı vekiline noksan temyiz karar harcının ikmâli için yeniden usulüne uygun biçimde düzenlenen muhtıra çıkarılması, muhtıra gereğinin yerine getirilerek noksan harcın süresinde yatırılması hâlinde, dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Kurulumuza gönderilmesi, harcın yatırılmaması durumunda ise mahkemesince HUMK’nın 434/son maddesi uyarınca karar verilmesi için dosyanın mahalline geri çevrilmesi gerekmiştir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Dosyanın noksan harcın tamamlanması için mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 27.09.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.