"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi (İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla)
1. Taraflar arasındaki “tazminat” davasından dolayı Yargıtay 4. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi sıfatıyla yapılan yargılama sonunda, davanın esastan reddine karar verilmiştir.
2. Karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı; Çukurova Üniversitesi Ceyhan Meslek Yüksekokulu Müdürü iken hakkında kurum zararına sebep olduğu gerekçesiyle kınama cezası verildiğini, verilen cezanın iptali için açılan dava sonucu Adana 2. İdare Mahkemesinin 14.04.2016 tarihli ve 2015/756 E., 2016/505 K. sayılı kararı ile iptal isteminin reddine karar verildiğini, kararın tarafına tebliğ edilmediğini, elektronik adresine tebliğ edilmesini istediğinde ise talebinin daha önce tebligat yapıldığı gerekçesiyle reddedildiğini, itiraz talebinin de anılan mahkemenin 29.11.2016 tarihli kararıyla 30 günlük sürenin geçmesi nedeniyle reddine karar verildiğini, bu karara yönelik itiraz başvurusu üzerine Konya Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 31.05.2017 tarihli kararıyla işin esasına girilerek idare mahkemesi kararının onandığını ve karar düzeltme yolunun açık olduğunun belirtildiğini, bu yola başvurması üzerine aynı Dairenin 09.11.2017 tarihli kararı ile sehven karar düzeltme yolunun açık olduğunun belirtildiği gerekçesiyle karar düzeltme isteminin reddine karar verildiğini, bu kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay 8. Dairesinin 12.06.2018 tarihli kararı ile kesin karar temyiz edilemeyeceğinden incelenmeksizin reddine karar verildiğini, oysa usulüne uygun tebligat yapılmadığını, gerekçede belirtilen eylemlerin iftira niteliğinde olduğunu, adil yargılanma hakkının ihlâl edildiğini, hakkın yerine getirilmesinden kaçınıldığını, ilk önce karar düzeltme yolu açık olarak verildiği belirtilmesine rağmen sonradan kesin olduğunun bildirildiğini, altı aylık soruşturma zamanaşımı süresinin geçtiğinin dikkate alınmadığını, hak etmediği bir cezaya maruz kaldığını, Adana 2. İdare Mahkemesi ve Konya Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin hâkimlerinin mesnetsiz, usulsüz, hukuksuz, açık kanun hükümlerine aykırı, kasıtlı veya ağır ihmale dayanan kararları sonucu sicilinin hiç hak etmediği şekilde lekeli kalacak olması nedeniyle kişilik haklarının ihlâl edildiğini ileri sürerek 100.000TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabı:
5. Davalı vekili; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 46. maddesinde belirtilen koşulların oluşmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Özel Daire Kararı:
6. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 23.02.2021 tarihli ve 2020/7 E., 2021/13 K. sayılı kararı ile;
“…Dava, hakimlerin hukuki sorumluluğuna dayalı olarak maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Ankara 2. İdare Mahkemesinin 2015/756 E- 2016/505 K sayılı dosyasının örnekleri getirtilerek incelenmiştir.
6100 sayılı HMK’nun 46 maddesinde sorumluluk nedenleri sınırlı olarak sayılmıştır. HMK 46. maddesine göre Hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı ancak aşağıdaki sebeplere dayanılarak Devlet aleyhine tazminat davası açılabilir:
a)Kayırma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya düşmanlık sebebiyle hukuka aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
b)Sağlanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
c)Farklı bir anlam yüklenemeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar veya hüküm verilmiş olması.
ç)Duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayanılarak hüküm verilmiş olması.
d)Duruşma tutanakları ile hüküm veya kararların değiştirilmiş yahut tahrif edilmiş veya söylenmeyen bir sözün hüküm ya da karara etkili olacak şekilde söylenmiş gibi gösterilmiş ve buna dayanılarak hüküm verilmiş olması.
e)Hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması.
Somut olayda, sorumluluğa dayanak yapılan olgular, ihbar olunanlar tarafından verilen kararların açıkça hukuka aykırı olduğu, çelişkili kararlar verildiği, kasıtlı veya ağır ihmale dayandığı, verilen kararların mesleki kariyerine, itibarına ve kişilik haklarına zarar verdiği, soruşturmanın zamanaşımına uğramış olduğunun dikkate alınmadığı, tebligatların usulsüz yapıldığı iddialarıdır.
Tazminat istemi, yasa yolları düzenlenmiş bulunan yargısal işlem ve kararlara ilişkindir. Davacının iddiası ve gelişim biçimi itibariyle, hukuki süreç işlemiştir. Davacı, HMK 46. maddede sayılan sınırlı hukuki sorumluluk nedenlerinin eldeki davada gerçekleştiğini kanıtlayamamıştır. Hal böyle olunca davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Öte yandan HMK’nun 49. maddesi uyarınca, davanın esastan reddi halinde disiplin para cezasına hükmedilmesi gerektiğinden, bu konuda dava konusu olayın gelişim biçimi ve dosyaya yansıyan olgular göz önünde bulundurulmuş, 1.000,00-TL disiplin para cezasının verilmesinin uygun olacağı değerlendirilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gösterilen nedenlerle;
1-HMK'nun 46. maddesindeki şartlar oluşmadığından davanın esastan reddine,
2-HMK'nun 49.maddesine göre takdiren 1.000,00-TL disiplin para cezasının davacıdan tahsiline ve hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 1.707,75-TL'den mahsubuna, kalan 1.648,45-TL'nin istek halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 5,940,00-TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına…” karar verilmiştir.
Kararın Temyizi:
7. Özel Daire kararı süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmiştir.
II. GEREKÇE
8. Dava, HMK’nın 46. maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
9. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 46. maddesinde sorumluluk nedenleri sınırlı olarak sayılmıştır. HMK’nın 46. maddesinde “(1) Hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı aşağıdaki sebeplere dayanılarak Devlet aleyhine tazminat davası açılabilir:
a) Kayırma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya düşmanlık sebebiyle hukuka aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
b) Sağlanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
c) Farklı bir anlam yüklenemeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar veya hüküm verilmiş olması.
ç) Duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayanılarak hüküm verilmiş olması.
d) Duruşma tutanakları ile hüküm veya kararların değiştirilmiş yahut tahrif edilmiş veya söylenmeyen bir sözün hüküm ya da karara etkili olacak şekilde söylenmiş gibi gösterilmiş ve buna dayanılarak hüküm verilmiş olması.
e) Hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması.” düzenlemesi bulunmaktadır.
10. Somut olayda HMK'nın 46. maddesinde sınırlı sayıda belirtilen sorumluluk sebeplerinden hiçbiri bulunmadığından ve hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı tazminat şartları oluşmadığından Özel Dairece davanın reddine karar verilmesi yerindedir.
11. Hâl böyle olunca, yapılan açıklamalara, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bilgi ve belgelere, Daire kararında açıklanan gerektirici nedenlere, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun olduğu tespit edilen Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın onanması gerekir.
III. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Davacının temyiz itirazlarının reddi ile Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın ONANMASINA,
Harç peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına, 12.04.2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.