Logo

Hukuk Genel Kurulu2000/9-1195 E. 2000/1695 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Sendika genel başkanının seçildiği olağanüstü genel kurula tabii delege olarak katılma hakkı bulunup bulunmadığı ve bu durumun seçim sonuçlarına etkisi.

Gerekçe ve Sonuç: 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 10. maddesi uyarınca delegelik sıfatının müteakip olağan genel kurul için yapılacak delege seçimine kadar devam etmesi ve yönetim kurulu üyelerinin bu sıfatla kendi genel kurullarına delege olarak katılması kuralı gözetilerek, önceki dönemde yönetici olup seçilemeyen eski genel başkanın sonradan işçi olarak çalışmaya başlasa dahi müteakip olağanüstü genel kurula tabii delege olarak katılma hakkı bulunmadığı ve bu nedenle seçiminin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle yerel mahkemenin direnme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

Taraflar arasındaki "genel kurulun iptali, seçimlerin yenilenmesi G.Y.K.nun işten el çektirilmesi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 4.İş Mahkemesince davanın reddine dair verilen 1.12.1999 gün ve 1999/1209-1942 sayılı kararın incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 17.2.2000 gün ve 2000/822-1746 sayılı ilamı ile;

(...1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-Davalı Sendika Genel Merkezi Olağanüstü Genel Kurulu 20-21 Haziran 1998 tarihinde seçim gündemli olarak toplanmış bunun sonucunda genel başkan ile diğer yöneticiler seçilmiştir.

Dava dilekçesinde seçimi kaybeden başkan adayı ve bir kısım arkadaşları yeni seçilen başkanın sendikanın tekrar faaliyete geçmesi üzerine 1992 tarihinden itibaren hep sendika merkez yönetim kurulunda görev aldığını, esasen önceki dönemde de aynı görevlerde bulunduğunu 1983 tarihinde emekli olduğunu daha sonra T.C.Emekli Sandığı ile irtibatlandırıldığını, 26-28 Eylül 1996 tarihinde toplanan genel kurula tabii delege olarak katıldığını, aday olmasına rağmen yönetici seçilemediğini, bu gelişmeler nedeniyle 20-21 Haziran 1998 Olağanüstü Genel Kurula tabii delege olarak katılmasının mümkün olmadığını, başkan seçilmesinin 2821 sayılı Sendikalar Kanunun 10.maddesi kurallarına aykırı olduğunu, 5.5.1998 tarihinde İntursa Ltd.Şti.isimli firmada tekrar çalışmaya başlamış olmasının bu hukuki durumu değiştirmesi olanağı bulunmadığı, zira delege seçilmiş olmadığını ileri sürerek sendika başkanının seçiminin de iptaline karar verilmesi talebinde bulunmuştur.

Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; yeni seçilen Sendika Genel Başkanının 1980 öncesi dönemde sendika merkez yönetim kurulunda görevler aldığı,1980 harekatı üzerine sendika faaliyetinin durdurulduğu,bu aşamada 1983 yılında emekli olduğu ve siyasete atıldığı 1991 yılında davalı sendikanın yeniden faaliyete başlamasından sonra 1992 yılından itibaren toplanmış olan sendika merkez genel kurulları sonunda yönetim kurulunda devamlı olarak görev alıp 26-28 Eylül 1996 tarihinde toplanan genel kurulda aday olmasına rağmen yönetici seçilemediği açık ve kesin şekilde anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlık 1996 daki genel kurul toplantısından sonra yapılan 20-21 Haziran 1998 tarihindeki Olağanüstü Genel Kuruluna eski sendika genel başkanının tabii delege olarak katılabilip katılamayacağı noktasında toplanmaktadır.

2821 sayılı Sendikalar Kanununun 10.maddesinin sondan bir önceki fıkrasında "delege sıfatı, müteakip olağan genel kurul için yapılacak delege seçimi tarihine kadar devam eder" ve ondan bir önceki

fıkrada da "konfederasyon, sendika ve sendika şubesi yönetim ve denetleme kurulu üyeleri bu sıfatla kendi genel kurullarına delege olarak katılırlar" şeklinde ayrıntılı ve açık kurallara yer verilmiştir. Olayda sendika eski genel başkanı İsmail Hakkı Önal 26-28 Eylül 1996 tarihinde toplanan sendika merkez genel kuruluna yönetici sıfatıyla tabii delege olarak katılmış, ancak aday olmasına rağmen seçilememiştir. Artık adı geçenin tabii delegelik sıfatı bu toplantı sonunda sona ermiştir. Bundan sonraki 20-21 Haziran 1998 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurula tabi delege olarak katılma yetkisi bulunmamaktadır. BU son toplantıdan kısa bir süre önce 5.5.1998 tarihinde bir firmada işçi olarak çalışmaya başlamış ise de sendikaya üyeliği ve delege sıfatı da bulunmamaktadır. Bu durumda delege ve hatta üye sıfatı olmayan bir kişinin sendika merkez genel kurulunda başkan seçilmiş olması Sendikalar Kanunun yukarıda sözü geçen kurallarına aykırılık oluşturur. Böyle olunca adı geçenin sendika Olağanüstü Genel Kurulunda kendisi ile ilgili seçimin iptaline karar verilmesi gerekirken,yazılı şekilde bu isteğin de reddine karar verilmesi hatalıdır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDENLER : Davacılar vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

S O N U Ç : Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 15.11.2000 gününde, oyçokluğu ile ikinci görüşmede karar verildi.