Logo

1. Hukuk Dairesi2021/10223 E. 2022/2347 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Yargıtay’ın bozma ilamı sonrası verilen ve temyiz edilen yerel mahkeme kararına karşı kanun yolunun istinaf mı yoksa temyiz mi olduğu hususunda uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Yargıtay’ın daha önce yetkisizlik kararı verilen dosya hakkında verdiği bozma kararından sonra yerel mahkemece esasa ilişkin hüküm kurulması nedeniyle, artık Yargıtay’ın dosyadan elini çektiği ve ilk derece mahkemesince verilen bu yeni hükmün denetiminin istinaf yoluyla yapılması gerektiği gözetilerek dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere iadesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, Mahkemece asıl ve birleştirilen davaların kabulüne, birleştirilen 2016/283 E.sayılı dosya yönünden davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar asıl ve birleştirilen davalarda davacı ve davalılar vekilleri tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü;

-KARAR-

Asıl ve birleştirilen davalar, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

Mahkemece, temliklerin mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak yapıldığı gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davaların kabulüne, birleştirilen 2016/283 E.sayılı dosya yönünden davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Davacı, Söke 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/336 E. sayılı dosyası ile, mirasbırakanı ... ...’in Söke ilçesindeki 1 parsel sayılı taşınmazdaki 2 numaralı bağımsız bölümü ve Kuşadası ilçesindeki 4 parsel sayılı taşınmazdaki 12 numaralı bağımsız bölümü muvazaalı olarak davalılara temlik ettiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiş, Mahkemece tensip zaptı ile Kuşadası'nda bulunan taşınmaz yönünden davanın tefrikine karar verilerek Mahkemenin 2016/338 sayılı Esasına kaydedilmiş, bu dosya üzerinden yapılan değerlendirme ile de Kuşadası Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, iş bu yetkisizlik kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine yapılan inceleme neticesinde Dairenin 16.03.2020 gün 2016/16774 E-2020/1877 K. sayılı ilâmı ile “HMK’nın 12/son maddesi gözetilerek tüm taşınmazlar bakımından işin esasına girilmesi ve sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile Kuşadası’nda bulunan taşınmaz bakımından tefrik ve yetkisizlik kararı verilmesi isabetsizdir. Mahkemece yapılması gereken iş eldeki davanın tefrik edilen dava ile birleştirilmek suretiyle birlikte görülmesidir” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş, Mahkemece bozma ilâmına uyularak davanın, tefrik edildiği 2016/336 E. sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş, Mahkemenin 2016/336 E. sayılı dosyası ile yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı tarafça istinafı üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince “dava dilekçesi ile hem Söke’de kayıtlı taşınmaz, hem de Kuşadası’nda tapuya kayıtlı taşınmazın davalılara satışına ilişkin işlemin muvazaalı olduğu iddiasıyla birlikte dava açıldığı, davanın niteliği itibariyle ve murisin gerçek iradesinin tespiti için davaların birlikte görülüp sonuçlandırılmasının zorunlu olduğu, tefrik edilen dosyada verilen yetkisizlik kararına ilişkin hükmün Yargıtay incelemesinin sonucunun beklenmesi, kararın Yargıtayca bozulması halinde dosyaların birleştirilmesi ve her iki taşınmaz ile ilgili deliller toplandıktan sonra murisin gerçek iradesinin tespiti ile talep hakkında karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; gönderme kararı üzerine yapılan yargılama sonucunda eldeki dosya mahkemenin 2016/338 E. sayılı dosyası ile birleştirilerek görülmüş ve İlk Derece Mahkemesince, asıl ve birleştirilen 2016/338 E.sayılı davanın kabulüne,birleştirilen 2016/283 E. sayılı dosya yönünden davanın usulden reddine karar verilmiş, anılan kararın asıl ve birleştirilen davalarda davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiştir.

Bilindiği üzere; 6100 sayılı HMK'nın 373/4 maddesi; ''Yargıtayın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karar karşı temyiz yoluna başvurulabilir.'' hükmünü,

Geçici 3/2 maddesi; "Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427. ila 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez.'' hükmünü içermektedir.

Yukarıda açıklanan Yasa maddelerinin düzenleniş amacı, bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtaya yapılmakta olan temyiz kanun yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar iki dereceli kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktır.

Diğer bir anlatımla, Yargıtayın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.

Somut uyuşmazlıkta, Dairemiz bozma ilamı ile Söke 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/338 Esas sayılı dosyasında verilen yetkisizlik kararının usul ve Yasaya aykırı olup, yargılama yapmaya yetkili olduğu belirtilerek bozulmuş, Yargıtay dosyadan elini çekmiştir.Bu aşamadan sonra, Dairenin belirttiği görevli ve yetkili mahkeme tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp, karar verilmiştir.Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, Söke 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.10.2021 tarihli, 2018/410 E-2021/385 K. sayılı kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtayın esas yönüyle herhangi bir denetimi söz konusu değildir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi ''İstinaf'' olup, görevli merciinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere İlk Derece MAHKEMESİNE İADESİNE, 22/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.