"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine dair karar, süresi içinde davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenerek gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ..., Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesinin kesinleşen 2012/138 Esas, 2012/277 Karar sayılı dava dosyasında, vekil veya temsilci olmayan kimsenin huzuruyla davanın görülerek karar verildiğini, bu durumun 6100 sayılı HMK'nın 375/1-c maddesi uyarınca yargılamanın iadesi sebebi olarak kabul edildiğini, yargılamanın iadesine konu davada gerçek iradesini yansıtmayan vekaletname kullanıldığını, kendisinden habersiz olarak dava açıldığını ve davadan feragat edildiğini ileri sürerek, istemin kabulü ile yeniden yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile mirasçıların payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, yargılamanın iadesi koşullarının oluşmadığını, yetkisiz temsilin söz konusu olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Diyarbakır 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07/12/2020 tarihli ve 2019/236 E., 2020/434 K. sayılı kararıyla; Diyarbakır 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/138 E., 2012/277 K. sayılı dosyasında feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiği, davacının feragatin iptali istemiyle açtığı davanın da reddedilerek kesinleştiği, hak düşürücü sürenin dolduğu, ayrıca feragatin yargılamanın iadesi sebeplerinden sayılmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili, yargılamanın yenilenmesi talebine konu Diyarbakır 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/138 Esas sayılı dosyasında davanın Av. ... tarafından kendisinden habersiz bir şekilde açıldığını ve yine habersiz olarak feragat edilip kesinleştirildiğini, davanın vekil olmayan kimseler ile görülerek karara çıkmış olması gerekçesiyle 6100 sayılı HMK'nın 375/1-c maddesi uyarınca yargılamanın yenilenmesi talep edildiğini, yargılamanın iadesi istenen dosyada gerekçeli kararın taraflarına 13/03/2019 tarihinde tebliğ edildiğini, 6100 sayılı HMK'nın 377/1-b maddesinde yargılamanın yenilenmesine ilişkin hak düşürücü sürenin gerekçeli kararın tebliğinden itibaren başlayacağının açık bir şekilde düzenlenmesine karşın, yargılamanın iadesi talebinin hak düşürücü süreden reddine karar verildiğini ileri sürerek, kararın kaldırılması ile hükmün iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 29/09/2021 tarihli ve 2021/146 Esas - 2021/673 Karar sayılı kararıyla; yargılamanın iadesi talep edilen Diyarbakır 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/138 E., 2012/277 K. sayılı dosyasında davanın feragat nedeniyle reddine karar verilip kesinleştiği, davacı ... tarafından açılan feragatin (feshi) iptali ve tapu iptali ve tescil istemli Diyarbakır 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/537 E., 2016/730 K. sayılı dosyasında davanın reddedildiği ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, gerek feragatin iptali davasının dava tarihi ve gerekse 09/08/2012 tarihli azilname tarihinden itibaren yargılamanın iadesi talebine kadar geçen süre nazara alındığında, yargılamanın iadesi talebine konu davada davacı konumunda olan ...'in yargılamanın iadesi talebini 6100 sayılı HMK'nın 377/1-b maddesinde öngörülen 3 (üç) aylık sürede yapmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yargılanmanın iadesi istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 6100 sayılı HMK’nın 374. maddesinde; "Yargılamanın iadesi, kesin olarak verilen veya kesinleşmiş hükümlere karşı istenebilir" hükmü düzenlenmiştir.
375/1-c maddesi; “Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması.”
377/1-b maddesi; 375. maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde öngörülen hâllerde, kararın davalıya veya gerçek vekil veya temsilciye tebliğ edildiği; alacaklı veya davalı yerine geçenlerin karardan usulen haberdar olduğu, ...tarihten itibaren üç ay ve her hâlde iade talebine konu olan hükmün kesinleşmesinden itibaren on yıldır.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre (IV/3.) numaralı paragrafta belirtilen şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına 14/03/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.