Logo

1. Hukuk Dairesi2021/3601 E. 2022/741 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Mirasçının terekedeki taşınmaz için tek başına açtığı tapu iptali ve tescil davasında aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı.

Gerekçe ve Sonuç: Bölge Adliye Mahkemesi'nin, davacının aktif dava ehliyetinin olmadığı gerekçesiyle davayı reddederken, istinaf talebini hem esastan reddetmesi hem de yerel mahkeme kararını kaldırmasının çelişkili olduğu ve bu yanlışlığın düzeltilmesi için yeniden yargılama gerekmediği gözetilerek, hükmün ilgili kısmının çıkarılması suretiyle düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 15. HUKUK DAİRESİ

DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın reddine dair verilen karar, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili, Elbistan İlçesi Gökcek Mahallesi çalışma alanında bulunan ve Hazine adına tespit ve tescil edilen 116 ada 195 parsel sayılı taşınmazın davacı ve murisi tarafından 80 yılı aşkın bir süredir nizasız, fasılasız malik sıfatıyla tarım arazisi olarak kullanıldığı iddiasına dayanarak; dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı Hazine vekili, hak düşürücü sürenin geçtiğini, zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının da oluşmadığını ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, taşınmazın muristen geldiğini ve terekesinin taksim edilmediği gerekçesiyle, davanın esastan reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

1. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

2.İstinaf Nedenleri

Davacı vekili, yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

3. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesince, dava dosyasındaki bilgi ve belgelere, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle yerel mahkemece delillerin takdirinde isabetsizlik görülmediğinden usul ve yasa yönünden hukuka uygun olan İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, ancak İlk Derece Mahkemesi tarafından kararın gerekçesinde hata edildiği, davacının mirasçı olup davalının mirasçı olmadığı, bu nedenle davacının tek başına dava açamayacağını, davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken esastan reddine karar verilmesinin hatalı olduğu açıklanarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Temyiz Nedenleri

Davacı vekili, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, mirasçının tek başına dava açabileceğini, yargılama sırasında diğer ortakların rızasının alınabileceği gibi terekeye temsilci atanabileceğini, bu hususta kendilerine süre verilmediğini belirterek, istinaf dilekçesindeki taleplerini tekrar ile hükmün bozulmasını talep etmiştir.

3. Gerekçe

3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

3.2. İlgili Hukuk

3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 ve 15. maddeleri.

TMK’nın 640, 701 ve 702. maddeleri…

3.3. Değerlendirme

3.3.1. Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, kararın (IV-3) nolu bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.

3.3.2. Ancak, bölge adliye mahkemesince davacı vekilinin istinaf talebinin hem HMK'nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine, hem de 353/1-b-2. maddesi gereğince yerel mahkeme kararının kaldırılarak, davanın aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş olması isabetsiz olup bozmayı gerektirir.

3.3.3. Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 1.bendinin hüküm yerinden çıkartılmak suretiyle düzeltilerek onanması, HMK'nın 370. maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğidir.

VI. SONUÇ:

1-Yukarıda (3.3.1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; sair temyiz itirazlarının reddine,

2-(3.3.2.) numaralı bentte açıklanan nedenlerle Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi’nin 21.03.2019 tarihli hükmünün 1. fıkrasının hükümden tamamen çıkartılmasına, hükmün bu şekli ile 6100 sayılı HMK’nın 370/2. maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA, kararın bir örneğinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin harcın temyiz edene iadesine, 27/01/2022 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.