"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili davasında yapılan yargılama sonunda, Mahkemece verilen davanın reddine ilişkin karar, süresi içinde davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; Çamlıdere İlçesi... Köyü, ...Mahallesinde bulunan 136 ada 5 parsel sayılı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... adına tespit ve tescilinin yapıldığını, ancak davalı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığını ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazdaki zilyetliğinin 20 yılı aşkın bir zamandır devam ettiğini ve üzerinde ağaçlarının bulunduğunu, açılan davanın yersiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kızılcahamam Asliye Hukuk Mahkemesinin 28/03/2014 tarihli ve 2013/254 E., 2014/183 K. sayılı kararıyla; davalının kadastro tespitinden önce 20 yılı aşkın bir zamandır dava konusu taşınmazı kullandığının tespit edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Kızılcahamam Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; mahkeme tarafından yeterli araştırmanın yapılmadığını, defterdarlık tarafından yapılan inceleme sırasında dinlenen tanık beyanlarında dava konusu yerin davalı tarafından kullanılmadığının beyan edildiğini, kesif sırasında davalı tanıklarının yönlendirildiğini, ayrıca aynı rapora dayalı olarak açılan tapu iptali davalarında verilen ret kararlarının Yargıtay tarafından bozulduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro sırasında davalı adına tespit ve tescil edilen taşınmaz üzerinde davalı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle açılan tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir."
3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun ve 17. maddesi, "Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir." hükümlerini içermektedir.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Çekişmeli taşınmaz 2004 yılında yapılan kadastro tespiti sırasında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı adına tespit ve tescil edilmiştir.
3.3.2. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz üzerinde davalı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmaz başında yapılan keşifte alınan beyanlar soyut nitelikte olup, taşınmazın evveliyatında hangi amaçla kullanıldığı araştırılmamış, zirai bilirkişiden rapor alınmamış, komşu parsel tutanak ve dayanak belgeleri getirtilip uygulanmamış, çekişmeli taşınmazın niteliği ile üzerindeki zilyetliğin sürdürülüş biçimi ve süresi araştırılmamış ve hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırma ile karar verilemez.
3.3.3. Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümlerinin bulunduğu köyü/mahalleyi/mevkiyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafları bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava konusu taşınmaz bölümlerinin tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait (bulunmadığı taktirde bu tarihlere en yakın tarihlere ait) stereoskopik hava fotoğraflarının en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilmeli, çekişmeli taşınmaza komşu parsellerin tamamının kadastro tutanakları ve varsa dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları temin edilmeli, bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi, ve fen bilirkişisi katılımıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tespitine esas belge ve kayıtların çekişmeli taşınmazın yönünü ne okuduğu belirlenmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu parsellerin toprak yapısının mukayese edilmesi suretiyle ve çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ve niteliği ile üzerindeki bitki örtüsünü belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapor ekinde taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, jeodezi ve fotoğrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlerdeki niteliği, kullanım şekli ve süresi ile varsa imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisine, mahalli bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutları gösterir, keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli harita düzenlettirilmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek taşınmaz üzerinde 3402 sayılı Yasa'nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davalı taraf yararına gerçekleşmiş olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davacı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.