"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İliç Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil - bedel davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalının kayyımı ile katılma yoluyla davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kayyımı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu Erzincan ili, İliç ilçesi, Çilesiz köyü 228 ada 10 parsel sayılı taşınmazı müvekkillerinin murisi ... ve kendisinden evvelki murislerinin kadimden beri zilyetliklerinde bulundurduklarını, kadastro sırasında kendisine hiç ulaşılamayan ... isimli meçhul kişi adına tescil edildiğini, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile ...'ın veraset ilamında tespit edilen miras hisseleri oranında davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
2. 17.06.2015 tarihli duruşmada ıslah ile sonuç talebini taşınmaza ait kamulaştırma bedeline dönüştürmüştür.
II. CEVAP
Davalı kayyımı yargılama sırasında davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İliç Asliye Hukuk Mahkemesinin, 08/03/2018 tarihli 2018/2076 E., 2020/287 K. sayılı kararıyla, davacıların sunduğu tapu kaydının taşınmaza uyduğu, davalının taşınmaz ile bir ilgisi olmadığı, taşınmazın davacıların murislerine ait olduğu anlaşıldığından taşınmazın kamulaştırılmış olması nedeniyle davanın kabulü ile 228 ada 10 parsel sayılı taşınmaz için İliç Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/447 Esas, 2014/421 Karar sayılı kesinleşen kamulaştırma davasında tespit edilen kamulaştırma bedeli olan 196.983,34 TL'nin banka tarafından işletilmiş olan yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile kök muris 15473019022 T.C. kimlik numaralı ...'ın veraset ilamındaki paylar oranında mirasçılarına ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kayyımı ile katılma yoluyla davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı kayyımı istinaf dilekçesinde özetle, Mahkemenin yeterli inceleme ve araştırma yapmadan eksik bilirkişi beyan ve raporlarına dayanarak mevcut belge ve kayıtlar yeterli şekilde uygulanmadan karar verdiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davacı vekilinin katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle, Mahkeme kararının hüküm kısmının 1. fıkrasında "kamulaştırma bedeli olan 196.983,34 TL' nin banka tarafından işletilmiş olan yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline" karar verildiğini, bedelin yasal faizinin hangi tarihten itibaren işletileceği konusunun yeterince açık olmadığını, hükmün bu kısmının kamulaştırma bedeli olan 196.983,34 TL' nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline" şeklinde düzeltilmesini, kararını hüküm kısmının 3. fıkrasında maddi hata yapılarak davacılar tarafından karşılanmış 3.962,15 TL yargılama giderinin"davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına" hükmedildiğini, bu hüküm kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine" şeklinde düzeltilmesini tavzih yolu ile talep ettiklerini, ancak tavzih taleplerinin reddedildiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesinin 03.03.2020 tarihli, 2018/2076 E., 2020/287 K. sayılı kararıyla; kadastro sonucu davalı ... oğlu ... adına susuz tarla vasfıyla tespit ve tescil edilen 228 ada 10 parsel sayılı taşınmazın 05.05.1975 tarihli eski tapu kaydının fen bilirkişisinin 06.06.2015 raporundaki gibi dava konusu Erzincan ili, İliç ilçesi, Çilesiz köyü 228 ada 10 parsel sayılı yere mevkii ve hudutlar itibari ile birebir uyduğu anlaşılarak, tapusunun oluştuğu tarihe kadar davacılar ve eklemeli zilyetleri lehine 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddelerinde öngörülen zilyetlikle mülk edinme şartlarının oluştuğu, hükmün 1 no.lu fıkrasında açıkça davacıların miras payları oranında hüküm oluşturulması gerekirken, kök muris ...'ın dava dışı mirasçılarını da kapsar şekilde karar verilmesi ve 3 no.lu fıkrasında ise davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacılara verilmesi gerekirken, Hazineye irad kaydına karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi uyarınca kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı olmak üzere yapılan inceleme sonunda; davalı kayyım ve davacılar vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı kısmen kabul-kısmen reddi ile İliç Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/351 Esas-2018/37 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile davanın kabulüne, dava konusu 228 ada 10 parsel sayılı ve 57.262,60 m2 yüzölçümlü taşınmazın İliç Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/447 Esas, 2014/421 Karar sayılı kesinleşen kamulaştırma davasında tespit edilen kamulaştırma bedeli olan 196.983,34 TL'nin banka tarafından işletilmiş olan yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile kök muris ... T.C. kimlik numaralı ...'ın mirasçıları olan davacılara veraset ilamındaki payları oranında ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kayyımı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kayyımı temyiz dilekçesinde özetle, Mahkemece yeterli inceleme yapılmaksızın eksik araştırma ile karar verildiğini öne sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan kamulaştırma bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir"
2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 13. maddesi, "Tapuda kayıtlı taşınmaz mal:
A) Kayıt sahibi veya mirasçıları zilyet bulunuyorsa;
a) Kayıt sahibi adına,
b) Kayıt sahibi ölmüş ise mirasçıları adına,
c) Mirasçılar tayin olunamazsa, ölü olduğu yazılmak suretiyle kayıt sahibi adına,
B) Kayıt sahibi veya mirasçılarından başkası zilyet bulunuyorsa;
a) Kayıt sahibi veya mirasçılarının kadastro teknisyeni huzurunda muvafakatları halinde zilyet adına,
b) Zilyet, taşınmaz malı, kayıt malikinden veya mirasçılarından veya mümessillerinden tapu dışı bir yolla iktisap ettiğini, onların beyanı veya herhangi bir belge ile veya bilirkişi veyahut tanık sözleriyle ispat ettiği ve ayrıca en az on yıl müddetle çekişmesiz, aralıksız ve malik sıfatıyla zilyet bulunduğu takdirde zilyet adına,
c) (Değişik: 3/5/2012-6302/4 md.) Kayıt sahibinin yirmi yıl önce gaipliğine hüküm verilmiş veya tapu sicilinden malikin kim olduğu anlaşılamamış ise çekişmesiz ve aralıksız yirmi yıl müddetle ve malik sıfatıyla zilyet bulunan kimse adına tespit olunur.” hükümlerine yer verilmiştir.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kayyımının temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle,
Temyiz olunan Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin kararının 6100 sayılı Kanun'un
370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 125,50 TL bakiye onama harcının davalı kayyımından alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09/01/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.