"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 8. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : BURDUR 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; davacı tarafın başvurusunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacılar vekili, Burdur ili, ..... Köyü 113 ada 1 parsel numaralı taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında 1961 yılında senetsizden davalı ... kişilik adına tescil edildiğini oysa taşınmazın kök muris......'den intikal ettiğini, davacıların Veli oğlu .... mirasçıları olduğunu, kadimden beri anılan taşınmazın davacıların murisi ve murisinin babası tarafından kullanıldığını, üstüne ev vb. şeyler yapıldığını ileri sürerek davalı üzerine kayıtlı taşınmazın tapusunun iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Köy Tüzel Kişiliği davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Burdur 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.06.2020 tarihli 2019/619 Esas, 2020/191 Karar sayılı kararıyla; 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12/3. maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davanın yolsuz tescil nedeniyle tapu iptali ve tescil davası olduğunu bu nedenle süre yönünden reddinin doğru olmadığını, davalı köy tüzel kişiliğinin hiçbir zaman bu taşınmaza nizasız ve fasılasız malik sıfatıyla zilyet olmadığını, Kadastro Kanunu'nun 13. maddesine göre de davacıların taşınmazın maliki olduğunu, mahkemenin belirttikleri iddiaları değerlendirmediğini ve bu konuda gerekçe yazmadığını, davacıların mülkiyet ve hukuki dinlenilme haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek hükmün kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
3.Gerekçe ve Sonuç
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 26.01.2021 tarihli 2020/681 Esas 2021/16 Karar sayılı kararıyla; davacıların 16.12.2019 tarihinde 1961 yılında kesinleşen kadastrodan önceki sebeplere dayanarak dava açtığı anlaşıldığından Mahkemece davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1.maddesi gereğince esastan reddine karar karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçesindeki taleplerin tekrarı ile ret kararının bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastrodan önceki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Kadastro sonucunda Burdur ili, Kumluca köyü çalışma alanında bulunan 113 ada 1 parsel sayılı 438,00 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz arsa vasfıyla 50 yılı aşkın zamandır Yarıköy Tüzel Kişiliğinin zilyetliğinde olduğu belirtilerek Yarıköy Tüzel Kişiliği adına tespit ve tespite itiraz edilmeksizin 11.04.1961 tarihinde tescil edilmiştir. Dava 16.12.2019 tarihinde açılmıştır.
3.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde “Bu tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamaz ve dava açılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu sürenin hak düşürücü niteliğinde olduğu ve taraflarca öne sürülmese bile Mahkemece kendiliğinden değerlendirileceği tartışmasızdır.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV/3.) numaralı paragrafında yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve delillerin takdirinin yerinde olmasına göre Bölge Adliye Mahkemesince yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 13.12.2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.