"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Fatsa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı olarak tapu kaydının iptali ile mezarlık olarak tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ile davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ordu ili, Çamaş ilçesi, Eseçukuru-Yukarıköy mevkii 293 ada 31 parsel sayılı 856,52 m²'lik taşınmazın mezarlık alanı olmasına rağmen, kadastro tespiti esnasında davalı adına fındık bahçesi olarak tescil edildiğini, Çamaş ilçesi, nde kain 293 ada 22 parsel sayılı 28.411,91 m²lik yüz ölçümlü niteliği mezarlık olan ve mülkiyetinin müvekkili kuruma ait olan taşınmazın bulunduğu alanda dava konusu 293 ada 31 parsel sayılı taşınmaza parsel maliklerince fındık dikimi yapıldığını ve akabinde kadastro tespiti sırasında kendi adına tescil yaptırıldığını, ... İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Harita Zemin Şube Müdürlüğünün tespiti ve İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığının 02/02/2018 tarihli ve 2555 sayılı yazısında da belirtildiği üzere dava konusu 293 ada 31 parsel sayılı taşınmazın tamamının mezarlık alanı olup müvekkili kurumun yetki alanında olduğunu, davalı adına kayıtlı tapunun iptali ile müvekkili kurum adına tapuda mezarlık olarak tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmazın mezarlıkla ilgisi olmadığını, müvekkilinin mezarlık arazisine bir tecavüzünün söz konusu olmadığını öne sürerek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmaz ile mezarlık arasında ayırıcı unsur olan yol bulunduğu, bitki örtülerinin farklı olduğu, Mahkemece 03.05.2019 tarihinde keşif sırasında yapılan gözlem, keşif mahallinde dinlenilen bilirkişiler ile davacı ve davalı tanık beyanlarının da dikkate alındığı belirtilerek davanın kısmen kabulü ile (C) harfi ile gösterilen bölüm yönünden tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacılar vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda yer alan 1969 yılı ... fotoğrafı görüntülerinin incelenmesi sonucunda ilgili parselin de bulunduğu alanda kısmen yol, kısmen açık alan, kısmen 293 ada 22 parselde bulunan ağaçlara benzer ağaçlık alan ve kısmen de fındık ağaçlarının olduğunun belirtildiğini, dava konusu alanın tamamının zamanında tamamen ağaçlık olmadığı, zaman zaman köylünün bu alanlara tarla yapmasına izin verildiği, çıltılık gibi küçük bitki örtüleri ile kaplı olduğu, alanın çok geniş olması, henüz ihtiyaç duyulmaması nedeniyle alanın tamamında mezarlık olmadığının tanık beyanları ile sabit olduğunu, dava konusu yerin mezarlık alanı olduğu ile ilgili itirazların olduğunun tanık beyanları ile sabit olduğunu, bu nedenlerle Mahkemece taşınmazın tamamı yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken verilen kararın hukuka aykırı olduğunu iddia ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davalılar vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; zeminde hiçbir şekilde değişmeden en az 50 yıldan fazla zamandır durdurulduğunu, dava konusu parselin bir kısmının üzerinde ağaçların bulunması veya geçmişte ağaçlık bitki örtüsünün bulunması ve mezarlık alanının bir kısmı ile benzer bitki örtüsüne sahip olmalarının bu yerlerin tamamının mezarlık olduğunu göstermediğini, mahkemece yanlış hukuki değerlendirme yapılarak yalnızca bitki örtüsü benzerliği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ziraat bilirkişi raporu bir arada değerlendirildiğinde davalılar yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesine göre kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının da gerçekleştiğinin anlaşılmasına göre, davanın reddine karar verilmesi gerekir iken yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsiz ise de 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereği İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu kaydının iptali ile mezarlık olarak tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1) 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun; 14. maddesinin ilgili kısımları şöyledir:
"Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.
(Değişik ikinci fıkra: 3/7/2005 - 5403/26 md.) Sulu veya kuru arazi ayrımı, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerine göre yapılır."
2)3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16. Maddesinin birinci fıkrasının A bendi şöyledir:
"Kamunun ortak kullanılmasına veya bir kamu hizmetinin görülmesine ayrılan yerlerle Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan sahipsiz yerlerden:
A) Kamu hizmetinde kullanılan, bütçelerinden ayrılan ödenek veya yardımlarla yapılan resmi bina ve tesisler, (Hükümet, belediye, karakol, okul binaları, köy odası, hastane veya diğer sağlık tesisleri, kütüphane, kitaplık, namazgah, cami genel mezarlık, çeşme, kuyular, yunak ile kapanmış olan yollar, meydanlar, pazar yerleri, parklar ve bahçeler ve boşluklar ve benzeri hizmet malları) kayıt, belge veya özel kanunlarına veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine göre Hazine, kamu kurum ve kuruluşları, il, belediye köy veya mahalli idare birlikleri tüzelkişiliği, adlarına tespit olunur."
3. Değerlendirme
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Kadastro sonucu 293 ada 31 parsel sayılı taşınmaz 856,52 metrekare fındık bahçesi vasfıyla senetsizden kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.