"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada;
Asıl ve birleştirilen davada davacı, mirasbırakan annesi ...'nun ... ada ... parsel sayılı taşınmazını, ... ada ... parsel sayılı taşınmazdaki A blok 1, 3 ve 11 numaralı bağımsız bölümler ile B blok 1 numaralı bağımsız bölümünü, ayrıca ... parsel (eski ... parsel) sayılı taşınmazdaki 6 numaralı bağımsız bölümünü ... 10. Noterliği'nin 07.11.2012 tarih ve 39742 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde ölünceye kadar bakma akdi ile oğlu olan davalıya devrettiğini, davalının anılan sözleşmeye dayanarak taşınmazları adına tescil ettirdiğini, mirasbırakanın bakıma muhtaç halde bulunmadığını, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, bahsedilen ölünceye kadar bakma akdinin iptaline, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini, aşamada ibraz ettiği ıslah dilekçesi ile; tapu iptali ve tescil talebi kabul edilmediği takdirde tenkis, ayrıca ecrimisil talebinde bulunduğunu bildirerek, tenkis ve ecrimisil miktarına ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasını istemiştir.
Asıl ve birleştirilen davada davalı, mirasbırakan annesinin tüm ihtiyaçları ile kendisinin ilgilendiğini, sağlık harcamalarını karşıladığını, temlikin bakım amaçlı olduğunu, mirasbırakanın davacı kızına da devrettiği başka taşınmazlar bulunduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne ilişkin olarak verilen kararın taraf vekillerince istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; verilen kararda hukuki gerekçe gösterilmediği, birleştirilen dava hakkında bir karar verilmediği, asıl ve birleştirilen davada harç ve yargılama giderleri yönünden de denetime elverişli hüküm kurulmadığı, tahkikatın bittiği bildirildikten sonra süre talep eden davalı tarafa süre verilmeyerek usul kurallarına uyulmadığı gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının kabulü ile 6100 sayılı HMK’nin 353/1-a-6 maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesince verilen karar kaldırılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosya mahkemesine gönderilmiş, bu karardan sonra ilk derece mahkemesince, mirasbırakanın devrettiği taşınmazların malvarlığının büyük bir kısmını oluşturduğu, temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiş, kararın asıl ve birleştirilen davada davalı vekili tarafından istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-1 maddesi uyarınca, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, asıl ve birleştirilen davada davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
-KARAR-
Asıl ve birleştirilen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde ıslah suretiyle tenkis; ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle tapu iptali ve tescil isteği kabul edildiği için ecrimisil talebi yönünden davalının hukuki yararı bulunmadığına göre, Bölge Adliye Mahkemesi Dairesince yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Asıl ve birleştirilen davada davalı vekilinin değinilen hususa ilişkin temyiz itirazları ve aşağıdaki bendin dışındaki diğer temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine.
Ancak, hemen belirtilmelidir ki; muris muvazaası hukuksal sebebine dayalı davalarda dava değeri, dava konusu taşınmazların dava tarihindeki değeri üzerinden davayı açan mirasçı ya da mirasçıların miras payına isabet eden kısım olup, davanın kabulü halinde bu değer üzerinden nispi karar ve ilam harcına hükmedilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
Somut olayda; asıl davada dava konusu taşınmazın dava tarihi itibarıyla keşfen saptanan değeri 960.000,00 TL üzerinden davacının 1/3 olan miras payına göre asıl dava bakımından dava değeri 320.000,00 TL; birleştirilen davada dava konusu taşınmazların dava tarihi itibarıyla keşfen saptanan toplam değerleri 548.000,00 TL üzerinden davacının 1/3 olan miras payına göre birleştirilen dava bakımından dava değeri 182.666,67 TL olmakla, asıl ve birleştirilen davalar bakımından alınması gereken nispi karar ve ilam harçlarının bu değerler üzerinden hesaplanması gerekirken; neye göre hesaplandığı belli olmayan şekilde ilk derece mahkemesince birleştirilen dava bakımından, bölge adliye mahkemesince ise asıl ve birleştirilen dava bakımından fazla harca hükmedilmesi doğru olmadığı gibi davacı tarafça yatırılan tamamlama harcının ilk derece mahkemesince hüküm kurulurken nazara alınmamış olması da hatalıdır.
Ne var ki; değinilen bu hususlar yeniden yargılama yapılmasını gerekli kılmadığından;
İlk Derece Mahkemesi hükmünün A-2 bendinin hükümden çıkarılarak yerine A-2 bendi olarak;
''Alınması gerekli 21.859,20 TL nispi karar ve ilam harcından, yatırılan 13.092,80 TL (12.922,00 TL+170,80 TL) peşin harcın mahsubu ile bakiye 8.766,40 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına, (bozma öncesinde 2014/820 Esas sayılı dosya üzerinden yazılan 02/07/2018 tarih ve 2018/198 harç numaralı harç tahsil müzekkeresinin iptali ile 38.595,10 TL harcın tahsil edilmiş ise yatırana iadesine,)'' cümlesinin yazılmasına,
İlk Derece Mahkemesi hükmünün B-6 bendinin hükümden çıkarılarak yerine B-6 bendi olarak;
''Alınması gerekli 12.477,96 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 1.707,80 TL (1.537,00 TL+170,80 TL) TL harcın mahsubu ile bakiye 10.770,16 TL'nin davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,'' cümlesinin yazılmasına,
Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün 2. bendinin hükümden çıkarılarak yerine 2. bendi olarak;
''Alınması gereken 34.337,16 TL istinaf karar harcından, peşin olarak alınan 10.354,65TL harcın mahsubu ile bakiye 23.982,51 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,'' cümlesinin yazılmasına, asıl ve birleştirilen davada davalı vekilinin temyiz itirazının değinilen yönden kabulü ile hükmün bu şekli ile 6100 sayılı HMK’nın 370/2. maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20.12.2021 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.