"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : KAHRAMANMARAŞ 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
1. Davacılar vekili, Kahramanmaraş ili .... ilçesi ... Mahallesinde bulunan taşınmazın, davacıların murisi babalarının 1953 yılından 2011 yılına kadar zilyetliği ve kullanımında olduğunu, taşınmazın kimsenin adına tapulu olmadığını ileri sürerek, taşınmazın davacılar adlarına tapuya tescilini talep etmiştir.
2. Davacılar vekili 28.02.2020 tarihli dilekçesi ile, davaya konu yerlerin .... Mah. 4365 ada 5 parsel (Valilik binası Alt kısım) ve .... Mah. .... ada 3 parsel (Adliye yanında ki otopark alanı) ve halen ada parsele girmeyen fakat aktif olarak adliyenin bulunduğu yerin davacıların 50 yılın üzerinde zilyetliğinde bulunduğunu, bahsi geçen ada parseldeki yerler yönünden davacılar adına tapu iptal ve tescil talebi bulunduğunu, 1953-2011 yılları arasında tasarrufunda bulunan taşınmazın tapusuz kısımlarının da tesciline karar verilmesini talep ettiğini beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Kahramanmaraş 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.11.2020 tarihli ve 2019/562 Esas, 2020/629 Karar sayılı kararıyla; davanın 17.07.2019 tarihinde açıldığı nazara alındığında 3402 sayılı Kanunu'nun 12/3. hükmünde belirtilen hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle, davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; 3 yıl öncesine kadar dava konusu taşınmaların kullanımının davacı tarafa ait olduğunu, Mahkeme tarafından keşif dahi yapılmadığını, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek, hükmün kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 07.06.2021 tarihli ve 2021/757 Esas, 2021/750 Karar sayılı kararıyla, dava konusu taşınmazların kök parselinin 371 parsel olduğu, parselin ifraz ve tevhit işlemi gördüğü, kadastro tutanağının 04.07.1972 tarihinde kesinleştiği, bu tarih ile dava tarihi olan 2019 yılı arasında 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde yazılı 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş bulunduğu, yerel mahkemenin davanın hak düşürücü süreden reddine dair kararının usul ve esas bakımdan hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçesindeki taleplerin tekrarı ile ret kararının bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastrodan önceki nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Kadastro sonucunda Kahramanmaraş ili, .... köyü çalışma alanında bulunan 371 parsel sayılı 139.900,00 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz bağ vasfıyla tapu kayıtları kapsamında kaldığı ve Hazinenin tapulu malı olduğu belirtilerek Hazine adına tespit, .... tarafından komisyona yapılan itirazın reddedilmesi neticesinde 07.04.1972 yılında tescil edilmiştir. Bilahare taşınmaz tevhid, ifraz ve imar uygulaması görmüş, dava konusu 4365 ada 5 parsel ve 7048 ada 3 parsel ve dava dışı parseller oluşmuş, dava 17.07.2019 tarihinde açılmıştır.
3.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde “Bu tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamaz ve dava açılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu sürenin hak düşürücü niteliğinde olduğu ve taraflarca öne sürülmese bile Mahkemece kendiliğinden değerlendirileceği tartışmasızdır.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV/3.) numaralı paragrafında yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve delillerin takdirinin yerinde olmasına göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 13.12.2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.