"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/410 E., 2021/899 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Eruh Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/191 E., 2021/15 K.
Taraflar arasındaki kadastro çalışma sınırına itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı Köy Tüzel Kişiliği vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Köy Tüzel Kişiliği vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili; davalı köy tüzel kişiliği ile aralarında dava konusu sınırların kullanımı hususunda anlaşmazlık bulunduğunu, davacı ... Köy Tüzel Kişiliğinin kadimden beri kullandığı ve 2011 yılında kadastro geçtikten sonra kullanmaya halen devam ettiği yerlerin kadastro çalışması ile davalı ... sınırlarına dahil edildiğini, ... Kadastro Müdürlüğünce ... köyü ile ... köyü arasındaki sınır tespitinde yerel bilirkişilerin görüşü alınmadan, tarafsız tanıklar dinlenmeden ve ... köy hudutnameleri göz önünde bulundurulmadan uyuşmazlık konusu sınırlar hakkında yeterli inceleme yapılmayıp dosya üzerinden karar verildiğini, yapılan bu haksız ve hukuka aykırı çalışma sonucunda ... Köyü Tüzel Kişiliğinin sınırları içerisinde kalan yerlerin davalı ... Kişiliğinin idari sınırlarında kaldığını ileri sürerek davacı ... ile davalı ... arasındaki kadastro sınır tespitine itirazlarının kabulüne, taraflara ait gerçek sınırların zeminde belirlenmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ..., davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kadastro çalışma alanına ilişkin itiraz süresinin geçtiği ve kadastro çalışma sınırının kesinleşerek kadastro tespit çalışmalarının tamamlandığı, davacı Köy Tüzel Kişiliğinin hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle HMK'nın 114/1-h ve 115/2'nci maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Köy vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yapılan hukuki nitelendirmenin hatalı olduğunu, davanın kadastro çalışma alanına itiraz olmayıp, davacı ... ile davalı ... Köy Tüzel Kişiliği arasındaki sınırların yapılacak keşifle birlikte yerinde tespitine ilişkin olduğunu, dava konusu taşınmazların başında teknik bilirkişiler ve mahalli bilirkişiler marifetiyle keşif icra edilerek daha önceden belirlenmiş olan iki köy arasındaki idari sınırın ve taşınmazların hangi köy idari sınırları içerisinde bulunduğunun tespit edilmesi gerektiğini, dava konusu alanların davalı ... Köy Tüzel Kişiliği sınırında yer alması durumunun davacı köyün kadimden beridir tek uğraşları olan hayvancılık faaliyetlerini bitireceğini ve köy sakinlerini zor durumda bırakacağını, dolayısı ile davacı Köyün mahkemeden hukuki korunma istemesinde korunamaya değer bir yararı olduğunu, hukuki yararı olduğu kadar ekonomik yararı da bulunduğunu bildirerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı vekilince davanın idari sınırların tespitine yönelik olduğu ileri sürülmüş ise de, gerek dava dilekçesindeki gerekse de yargılama sırasındaki anlatımlardan davanın kadastro çalışma sınırına itiraz niteliğinde olduğu, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 4'üncü maddesine göre kadastro teknisyenlerince sınırın belirleneceği ve belirlenen bu sınıra karşı yedi gün içinde Kadastro Müdürlüğü'ne itiraz edilebileceği, somut olayda, süresi içerisinde bir itirazda bulunulmadığı ve çalışma sınırı kesinleşerek kadastro tespit çalışmalarının tamamlandığı, davanın açılmasında davacı köy tüzel kişiliğinin hukuki yararı bulunmadığı, verilen kararda usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-1'... maddesi uyarınca, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Köy vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyip kararın yasaya aykırı olduğunu, kadastro çalışma alanına itirazlarının olmadığını, kadastro çalışması deyimiyle kadastro çalışma alanının kastedilmediğini, bu hususun dava dilekçesinde de anlaşıldığını, yerinde tespit edilerek sınırların belirlenmesinin talep edildiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarlayarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro çalışma sınırına itiraza ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 4'üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ...
maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere,
uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava
şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun
olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek
nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR:
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 210,55 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.