"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, Yerel Mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekilleri tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan ...’ın, dava konusu, 179, 104, 109, 133, 136, 139, 142, 146, 149, 151, 153, 157, 163, 167, 169, 179, 182, 185, 192, 204, 206, 215, 220, 330, 243, 360, 168 parsel sayılı taşınmazlar ile 626 ada 12, 382 ada 39, 434 ada 42 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını, mirastan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak 30.04.1985 tarihinde satış yolu ile davalılara temlik ettiğini ileri sürerek, iptal - tescil isteğinde bulunmuşlardır.
Davalılar, dava konusu taşınmazları bedeli karşılığında aldıklarını, murisin taşınmazları sattıktan sonra sağlık giderlerine kullandığını, Türkiye’de o zamanlar ilk olan göz merceği ameliyatı olduğunu, kalça kırığı nedeni ile vücuduna platin takıldığını, ayrıca yaşadığı köye köprü ve hastane yaptırdığını, bir çok hayır işi işlediğini belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, kesin süre içerisinde eksik harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar, Dairece; “Hâl böyle olunca, öncelikle eksik harcın tespit edilerek ve ara kararda tamamlanması gereken harç miktarı açıkça belirtilerek Harçlar Kanunu 30 ve Hukuk Mukameleri Kanunu 150. maddeleri uyarınca davacı tarafa sonraki celseye kadar süre verilmesi, yatırılmaması halinde sonucunun usulünce ihtar edilmesi, harcın tamamlanmaması durumunda 492 sayılı Harçlar Yasası'nın 30. maddesi yollaması ile 6100 sayılı HMK'nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılması ve şartlar oluştuğu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuş, Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mirasbırakanın maliki olduğu çekişme konusu 179, 104, 109, 133, 136, 139, 142, 146, 149, 151, 153, 157, 163, 167, 169, 179, 182, 185, 192, 204, 206, 215, 220, 330, 243, 360, 168 parsel sayılı taşınmazlar ile 626 ada 12, 382 ada 39, 434 ada 42 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını 30.04.1985 tarihli satış işlemi ile davalılar ...’a temlik ettiği, 1927 doğumlu mirasbırakan ...’ın 26.06.2009 tarihinde bekar ve çocuksuz olarak öldüğü, Gaziantep 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/672 E-2011/1192 K. sayılı mirasçılık belgesine göre eldeki davanın davacıları ile dava dışı şahısların mirasçı olarak kaldığı, ayrıca mirasbırakanın Gaziantep 1. Noterliğinin 28/09/1981 tarihli 40486 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile (içerisinde dava konusu taşınmazların da yer aldığı) 41 parça taşınmazını davalılara vasiyet ettiği, öte yandan Nizip Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/633 Esas - 2015/577 Karar sayılı dosyasında, davacıların (eldeki dosyanın davalıları) ... ve ... olduğu, mirasçılık belgesi istemli olarak açılan davada yapılan yargılama neticesinde ; "talebin kabulü ile 1927 doğumlu ...'ın Mahkememizin 2009/695 Esas - 2014/481 Karar sayılı ilamı ile açılıp okunmasına karar verilen Gaziantep 1. Noterliğinin 28/09/1981 tarihli 40486 yevmiye numaralı vasiyetnamesinin iptaline ilişkin açılan Nizip Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/266 Esas - 2013/231 Karar sayılı ilamı ile reddine karar verildiği, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2013/12623 Esas - 2013/14170 Karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verildiğinden, Gaziantep 1. Noterliğinin 28/09/1981 tarihli 40486 yevmiye numaralı vasiyetnamede yazıldığı üzere, Gaziantep İli Nizip İlçesi Tapu Sicilinde kayıtlı bulunan 41 adet taşınmazdaki hisselerinin tamamının ve diğer bilimum menkul ve gayrimenkul mallarını ve bu gibi mallardaki hak ve hisselerinin tamamını kendisi öldükten sonra ..., ... ve ...'a müsavi olarak kalmasını vasiyet etmesi sebebi ile TMK.598/ 2. maddesi uyarınca bu mallar ve atanmış mirasçılar yönünden tereke (3) pay kabul edilerek, 1’er pay olarak adları geçen şahıslara ait olmak üzere atanmış mirasçı olduklarına” şeklinde karar verildiği, söz konusu kararın 07.01.2016 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki, mahkemenin Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar. Diğer taraftan Yerel Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “ Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu müessese, mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esas çerçevesinde işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirir ( 09.05.1960 gün, 21/9 sayılı YİBK).
Somut olayda; bozmaya uyulmakla usuli kazanılmış hak oluşmasına rağmen, bozma gerekleri yerine getirilmeksizin sonuca gidilmiştir. Şöyle ki; bozma ilamında öncelikle eksik harcın tespit edilerek ve ara kararda tamamlanması gereken harç miktarı açıkça belirtilerek Harçlar Kanunu 30 ve Hukuk Mukameleri Kanunu 150. maddeleri uyarınca davacı tarafa sonraki celseye kadar süre verilmesi, yatırılmaması halinde sonucunun usulünce ihtar edilmesi, harcın tamamlanmaması durumunda 492 s. Harçlar Yasası'nın 30. maddesi yollaması ile 6100 s. HMK'nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılması ve şartlar oluştuğu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen, bozma sonrası 19.02.2020 tarihli 3.celsede bozmaya uyulmasına karar verildikten sonra, 1 nolu ara karar ile; “ Davacı vekillerine eksik harç 362.473,11 TL'nin yatırılması için gelecek celseye kadar kesin süre verilmesine, yatırılmaması halinde 6100 sayılı HMK'nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılacağının ihtarına, (davacı vekillerine ihtarat yapıldı)” şeklinde karar verildiği, 09.09.2020 tarihinde davacılardan sadece ... tarafından 216 TL tamamlama harcı yatırıldığı, diğer davacılar tarafından harcın tamamlanmadığı açıktır.
Hal böyle olunca, vekillerinin katıldığı duruşmada verilen kesin süreye rağmen harcı tamamlamayan davacılar yönünden 6100 sayılı HMK'nın 150. maddesi gereğince dosyanın işlemden kaldırılması ve şartlar oluştuğu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi, tamamlama harcını yatıran davacı ... yönünden ise; atanmış mirasçılıkları kesinleşen davalıların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 599/3.maddesi gereğince taşınmazların mülkiyetini mirasbırakanın ölümüyle kazandıkları, böylece eldeki davanın açılmasında hukuki yararın kalmadığı gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm kurulması isabetsizdir.
Davacıların değinilen yönlerden yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (6100 Sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile) 1086 Sayılı HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edenlere geri verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.