"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/704 E., 2021/166 K.
DAVALILAR : Hazine, ... vekilleri Avukat ..., Avukat ..., ...
DAVA TARİHİ : ...
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki kadastro çalışmalarında tespit harici bırakılan taşınmazın tapuya tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ...; ... köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümünün kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili; dava konusu taşınmazın niteliği itibariyle Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, bu nedenle kadastro çalışmalarında tescil harici bırakıldığını, davacı lehine zilyetlikle mülk edinim koşullarının oluşmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Bingöl 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.05.2014 tarihli ve 2011/193 Esas, 2014/284 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın (A) bölümünün tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, davacı taraf lehine zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 5.634,66 m2’lik taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 25.05.2015 tarihli ve 2014/21659 Esas, 2015/6564 Karar sayılı kararıyla; “...yapılan araştırma inceleme ve uygulamanın karar için yeterli bulunmadığı, kamulaştırma evrakları getirtilmediği, taşınmazın niteliği ve zilyetlik hususlarında yapılan araştırmada hava fotoğraflarından yararlanılmadığı, çekişmeli taşınmazın hangi sebeple tespit harici bırakıldığının araştırılması, çekişmeli taşınmazla ilgili kamulaştırma haritası ve ilgili belgelerin getirtilmesi, dava tarihinden geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulması, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ile 3 kişilik ziraat ve 3 kişilik jeoloji mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla keşif yapılması; keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmaz yönünü ne okuduğunun bilirkişi ve tanık beyanları ile denetlenmesi; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılması, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, dere yatağından kazanılıp kazanılmadığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması; kamulaştırma haritasının bulunması halinde kadastro paftası ve kamulaştırma haritasının ölçekleri eşitlenerek yöntemince çakıştırılmak suretiyle fen bilirkişi tarafından uygulanması, çekişmeli taşınmazın tamamı ya da bir bölümünün kamulaştırıldığı ve bu bölüm üzerinde zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğunun tespiti halinde mülkiyetin tespitine yönelik karar verilmesi gerektiğinin dikkate alınması; 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın belirtilen dönem içindeki niteliği ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen raporlar alınması; 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulundan taşınmazın aktif nehir yatağı olup olmadığı, dere yatağından doldurmak veya başka suretle kazanılıp kazanılmadığı ve özel mülke konu edilip edilemeyeceği hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması; bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmesi” gereğine değinilerek karar bozulmuştur.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bingöl 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.04.2021 tarihli ve 2015/704 Esas, 2021/166 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın imar-ihya edilerek sulu tarım arazisi haline getirildiği, o tarihten havaalanı yapıldığı tarihe kadar davacı tarafından nizasız ve fasılasız malik sıfatıyla zilyet olarak kullanıldığı gerekçesi ile davanın kabulü ile harita mühendisi bilirkişilerin 22.05.2019 tarihli raporda (A) harfi ile gösterilen 5.634,66 m2'lik taşınmazın davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olağanüstü zamanaşımı ile kazanılmasının mümkün olmadığını, eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu, taşınmazın daha önce mera olarak kullanıldığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında tespit harici bırakılan tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. 1968 yılında ... ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında dava konusu taşınmaz bölümü, 766 sayılı Tapulama Kanunu'nun 2 inci maddesinin "tarıma elverişli olmayan sahipsiz yerler ile aynı nitelikte olan sahipsiz kayalar, tepeler, dağlar ve Orman Kanunu uyarınca orman sayılan yerler, tapulamaya tabi tutulmaz" hükmü gereği tescil harici bırakılmıştır.
2. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer
alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığı anlaşılmakla, davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.