"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis istekli davada bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karar, süresi içinde dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakan babaları ...’ün dava konusu taşınmazlarını davalı oğlu ...’e satış suretiyle temlik ettiğini, devirlerin mirastan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacıların veraset ilamındaki payları oranında adlarına tescilini, olmadığı takdirde tenkisini istemişler; bozma sonrası yapılan yargılama sırasında, davalı ...’ın çekişmeli 166 ada 4 parsel ve 111 ada 8 parsel sayılı taşınmazları devretmesi üzerine HMK'nın 125. maddesi uyarınca davacılar bu parseller yönünden seçimlik haklarını kullanarak tapu iptali ve tescil talebini yeni maliklere yöneltmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı ..., devirlerin gerçek satış işlemi olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Dahili davalılar, temlikte iyi niyetli olduklarını belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescile karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. TemyizYoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairenin 12.12.2016 tarihli ve 2015/87 E., 2016/24 K. sayılı kararıyla; "...Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, dava konusu taşınmazlardan 166 ada 4 parselin tapu kaydının getirtilmediği, murise ait veraset ilamının dosya içeriğinde bulunmadığı anlaşılmıştır. Öte yandan, 21.04.2015 tarihli dava dilekçesinde dava değerinin 1.000,00 TL olarak gösterildiği ve bu değer üzerinden harç yatırıldığı, yargılama esnasında alınan bilirkişi raporundan taşınmazların değerinin 44.747,00 TL olarak belirlendiği anlaşılmakla davanın niteliği gözetildiğinde nispi harca tabi olduğu halde, Mahkemece yargılama sırasında peşin nispi harcın tamamlatılması gerekirken tamamlatılmadığı hükümle birlikte eksik harç tamamlanmayarak dava dilekçesinde gösterilen değer üzerinden harç alınması isabetsizdir. Hâl böyle olunca; davacıların talepleri gözetilerek ve yukarıda değinilen eksiklikler giderildikten sonra miras payları oranında iptal ve tescile karar verilmesi gerekirken; bu husus gözardı edilerek davalı adına da tescile karar verilmiş olması doğru değildir...” gerekçesi ile Mahkeme kararı bozulmuştur.
3. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 18.10.2018 tarihli ve 2017/85 E., 2018/182 K. sayılı kararıyla; bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda 140 ada 8 parsel sayılı taşınmaz yönünden feragat nedeniyle davanın reddine; 166 ada 4 parsel ve 111 ada 8 parsel sayılı taşınmazlar yönünden kayıt maliklerinin iyi niyetli olduğu gerekçesi davanın reddine; dahili davalı ...’ün kayıt maliki olmadığı gerekçesi ile bu kişi yönünden husumet yokluğundan davanın reddine; diğer çekişme konusu taşınmazlar yönünden ise mirasbırakanın yaptığı devirlerin muvazaalı olduğu gerekçesi ile tapu iptali ve tescile karar verilmiştir.
4. Bozma Kararı
Dairenin 12.10.2020 tarihli ve 2019/3721 E., 2020/4950 K. sayılı kararıyla; “...Yargılama sırasında 166 ada 4 parsel sayılı taşınmazı devralan dahili davalı ...’nın taraflarla akrabalık bağı bulunmadığı gibi aynı köyde ikamet etmediği, 111 ada 8 parsel sayılı taşınmazı devralan dahili davalı ...’in ise taraflarla akraba olduğunu beyan ettiği, keyfiyeti bilen ya da bilmesi gereken kişi konumunda olduğu, bu durumda TMK’nın 1023. maddesinin koruyuculuğundan yararlanamayacağı açıktır. Hal böyle olunca, 111 ada 8 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın kabul edilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi isabetli değildir. 6100 sayılı HMK'nın 26. maddesi ve doğru sicil oluşturma ilkesi uyarınca, davacıların Cide Sulh Hukuk Mahkemesinin 28.04.2015 tarihli ve 2015/105 E., 112 K. sayılı veraset ilamındaki miras payları (1/7’şer) oranında iptal-tescile, kalan payın ise davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, davalı adına da tescile karar verilmek suretiyle dava konusu olmadığı halde kalan payın tescil nedeninin değiştirilmesi doğru olmadığı gibi davacıların miras payı 1/7’şer olmasına karşın 1/6 oranında tescil hükmü kurulması da doğru değildir....” gerekçesi ile mahkeme kararı bozulmuştur.
5. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 18.11.2021 tarihli ve 2021/124 E., 2021/296 K. sayılı kararıyla; bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda 140 ada 8 parsel sayılı taşınmaz yönünden feragat nedeniyle davanın reddine; 166 ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönünden kayıt maliklerinin iyi niyetli olduğu gerekçesi davanın reddine; dahili davalı ...’ün kayıt maliki olmadığı gerekçesi ile bu kişi yönünden husumet yokluğundan davanın reddine; 111 ada 8 parsel sayılı taşınmaz yönünden dahili davalı ...’in taraflarla akraba olduğu, durumu bilen ve bilmesi gereken kişilerden olduğu gerekçesiyle ile tapunun iptali ile tescile, diğer çekişme konusu taşınmazlar yönünden ise mirasbırakanın yaptığı devirlerin muvazaalı olduğu gerekçesi ile tapuların iptali ile tescile karar verilmiştir.
6. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
7. Temyiz Nedenleri
Dahili davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, taraflarla yakın akraba olmadığını, İstanbulda yaşadığını, köye ara sıra geldiğini, taşınmaz üzerinde davalıdır şerhi bulunmadığını, köy halkı tarafından taşınmazların davalı olduğunun bilindiğine yönelik tanık ifadelerinin doğru olmadığını, satın alma tarihinin keşif tarihinden önce olduğunu, dolayısıyla köydekilerin ancak keşifle davadan haberdar olabileceğini, davalı ...’ın da davayı kazandım dediğini, buna inanarak taşınmazı satın aldığını ileri sürerek, hükmün bozulmasını istemiştir.
8. Gerekçe
8.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa, tenkis talebine ilişkindir.
8.2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebileceği belirtilmiştir.
8.3. Değerlendirme
Hükmüne uyulan ve (IV/4) numaralı paragrafta belirtilen bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/5) numaralı paragrafta yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; dahili davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, fazla yatırılan 597,00 TL harcın temyiz eden dahili davalı ...’e iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.