"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/254 E., 2020/502 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul Kısmen Ret
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesin'ce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 148 ada 47 parsel sayılı 38.997,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek Hazine adına tespit ve hükmen tescil edildiğini ileri sürerek davacılar ... ve arkadaşlarının, miras yoluyla gelen haklarına dayanarak çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ve miras payları oranında davacılar adlarına tescili istemiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı Hazine davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, zilyetlikle mülk edinme koşulları gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 2016/7179 Esas 2019/2103 Karar sayılı kararında "... mahkemece mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 1 harita mühendisi, 1 jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve 3 ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, dava konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak ayrı ayrı açıklattırılmalı, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; ziraat bilirkişisi kurulundan, dava konusu taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerinden çekilmiş ve etrafı işaretlenmiş fotoğraflarını içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden, dosyaya celp edildiği belirtilen hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir rapor alınmalı; harita mühendisi bilirkişisine taşınmazın sınırlarını ve yüzölçümünü doğru gösterir, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli kroki tanzim ettirilmeli, bundan sonra tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilimsel verilere göre hazırlanan ziraat mühendisi bilirkişileri ile jeodezi bilirkişisi raporunda taşınmazda (M) harfi ile gösterilen kısma yönelik tarımsal amaçla uzun yıllardır kullanılmadığı, çok yıllık mera bitkisi ve çalılıkların bulunduğu yönündeki tespitler ile tanık ...'nın beyanlarının da uyumlu olduğu (K) ve (L) harfi ile gösterilen kısımların ise kadastro tarihinden geriye dönük en az 20 yıl boyunca öncesinde ..., sonrasında mirasçıları tarafından intikal ile tarım arazisi olarak kullanıldığı, TMK'nın 713/1 inci ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddelerindeki şartların oluştuğu gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, ... mevkiinde kain 148 ada 47 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ...'ın 22.10.2020 tarihli ek raporunda (K) harfi ile gösterilen 3.535,157 m2'lik kısmı ile (L) harfi ile gösterilen 2.467,83 m2'lik kısmının tapusunun iptali ile aynı adada son parsel numaraları verilmek suretiyle mirasbırakan ...'in Sivas 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 05.06.2014 tarih 2014/753 Esas 2014/755 Karar numaralı veraset ilamındaki hisseleri oranında davacılar adına kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle, ziraat raporunda çevre parsellerle birlikte değerlendirilme yapılmadığını, senetsizden edinilen taşınmazların tespit edilmediğini, eksik araştırma ile karar verildiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali - tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 17 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesinin yollamasıyla davada uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesindeki sebeplerin varlığı halinde mümkündür.
2 Kadastro sonucu ... çalışma alanında bulunan 148 ada 47 parsel sayılı 38.997,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek Hazine adına tespit ve hükmen 17.01.2012 tarihinde tescil edilmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, bozmaya uygun şekilde karar verilmesine göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin “j” bendi gereğince Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
15.01.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.