"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1266 E., 2022/171 K. ...
DAVA TARİHİ : 02.01.2014
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Pazar (Rize) 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/218 E., 2021/219 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacılar vekili dava dilekçesinde; Rize ili, Ardeşen ilçesi, Yamaçdere köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 70, 59, 11, 15, 8, 17, 18, 29, 28 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., 69, 58, 10, 16, 18, 9, 28, 27 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., 71, 16, 12, 17, 5, 10, 30, 29 parsel sayılı taşınmazların davalı ... adlarına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, miras yoluyla gelen hak ve taksime dayanılarak senetsizden tespit edildiğini, ancak söz konusu taşınmazların tarafların mirasbırakan babaları Mustafa Kutanis'e ait olduğunu, mirasçılar arasında taksim yapılmadığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının miras payları oranında iptali ile davacılar adına kayıt ve tescilini istemiş; davacı ... 23.08.2019 tarihli dilekçe ile davadan feragat etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılar vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazların mirasbırakan ... tarafından 1989 yılında davalılara bağışlandığın, o tarihten bu yana da davalıların kullanımında olduğunu, bağış işleminden davacıların bilgisi bulunduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı ... cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ...'nin iki adet taşınmaz yönünden kabul beyanında bulunduğu, ancak daha sonra kastettiği taşınmazların zaten mirasbırakan adına kayıtlı olduğunu belirttiği, bu nedenle kabul beyanının hataya dayalı olduğu, çekişmeli taşınmazların tarafların mirasbırakanı Mustafa Kutanis tarafından kadastro çalışmalarından önce davalılara bağışlandığı, mirasbırakanın taşınmazlar ile ilgisini keserek zilyetliği davalılara devrettiği, tapusuz taşınmazların taşınır hükmünde olduğu ve terekeye konu olmadığı gerekçesiyle, davacı ... yönünden ise feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalılardan Naci'nin dava konusu iki parça taşınmaz yönünden davayı kabul ettiğini ancak Mahkemece kabul beyanı yönünden değerlendirme yapılmadığını kabul beyanının hangi taşınmazlara yönelik olduğunun açıklattırılmadığını, dinlenen mahalli bilirkişi beyanlarının çelişkili ve taraflı olduğunu, mirasbırakanın mirasçılar arasında paylaşım yapmadığını, kadastro tespiti ile mirasçılar arasındaki eşitlik ve hak dengesinin bozulduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulünü istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ileri sürülen istinaf nedenlerine, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle İlk Derece Mahkemesince delillerin takdirinde usul ve yasaya aykırılık görülmemesine göre davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713 üncü maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi
3. Değerlendirme
1.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; Rize ili, Ardeşen İlçesi, Yamaçdere köyü çalışma alanında bulunan 70, 59, 11, 15, 8, 17, 18, 29, 28 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., 69, 58, 10, 16, 18, 9, 28, 27 parsel sayılı taşınmazların davalı ..., 71, 16, 12, 17, 5, 10, 30, 29 parsel sayılı taşınmazların davalı ... adlarına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, miras yoluyla gelen hak ve taksime dayanılarak senetsizden tespit edildiği, askı ilanlarının 28.08.2009-29.09.2009 tarihleri arasında yapıldığı, askı ilan süresi içerisinde dava açılmaması üzerine kadastro tespitinin 30.09.2009 tarihinde kesinleştiği, mirasbırakan Mustafa Kutanis’in 2008 yılında öldüğü, geride davacı çocukları ... davalılar ..., ...ve dava dışı ...'in kaldığı anlaşılmıştır.
2. Somut olayda; davalı ... keşif esnasındaki beyanında, kadastro çalışmalarının başladığı esnada babasının sağ olduğunu, onun vasiyeti ve talimatı doğrultusunda çocukları arasında taksim yapıldığını, davacı ...'nın murisin talimatlarını kadastro komisyonuna ilettiğini" beyan etmiş, 7 nci celsede; 1989 yılında yapılan paylaşıma göre dava konusu iki adet taşınmazın mirasbırakan babası üzerine kayıtlı olması gerektiğini, bu iki parselin davacılara ait olduğunu, dava konusu diğer taşınmazların kendisi ve diğer davalılara ait olduğunu paylaşımın bu şekilde yapıldığını beyan etmiştir.
3. İddia ve savunmaya göre çekişmeli taşınmazların mirasbırakandan intikal ettiği ihtilafsızdır. Getirtilen tapu kayıtlarından, mirasbırakan adına kayıtlı dava dışı 6 adet taşınmaz bulunduğu kayden sabittir. Taraflar arasındaki ihtilaf, taşınmazların mirasbırakanın sağlığında paylaştırılıp paylaştırılmadığı ya da murisin ölümüyle yöntemince taksim edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. Mahkemece, çekişmeli taşınmazların tapusuz olmaları nedeniyle taşınır mal hükmünde olduğu ve terekeye konu olmayacağı gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır.
4. Şöyle ki, safahat boyunca davalı ...'nin çekişmeli ve mirasbırakan adına kayıtlı taşınmazlara ilişkin çelişkili beyanları ile yerel bilirkişi ve tanıkların iki ayrı keşifte alınan beyanları arasındaki çelişkiler giderilmediği gibi dava dışı 6 parça taşınmazın mirasbırakan tarafından kız çocuklarına bırakılıp bırakılmadığı, mirasçılar arasında paylaşım bulunup bulunmadığı açıklığa kavuşturulmamıştır.
5. Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, dava konusu taşınmazların öncesini bilebilecek yaşta, tarafsız, davada yararı bulunmayan ve aynı köyde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu ve tarafların bildirdikleri tüm tanıklar ile teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılarak tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde yerel bilirkişi ve tanıklara dava konusu ve mirasbırakan adına kayıtlı taşınmazların (her bir taşınmaz için ayrıntılı olarak) öncesinde kime ait olduğu, hangi nedenle kime intikal ettiği, kimin hangi sıfatla zilyet olduğu sorulup mirasbırakanın sağlığında paylaşım yapıp yapmadığı ya da mirasçılar arasında mirasbırakanın ölümünden sonra taksim yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise çekişmeli ve mirasbırakan adına kayıtlı taşınmazların kime kaldığı araştırılmalı, bundan sonra tarafların tüm delilleri birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, değinilen hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1 inci maddesi uyarınca, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.