"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1620 E., 2022/165 K.
HÜKÜM/KARAR : Red/Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/161 E., 2021/166 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı, ... mahalle muhtarı, ... ili, ... ilçesi,... ve... Mahallelerinde kain 104 ada 2 ve 60 parsel ile ... Mahallesi 438 ada 2 ve 45, 437 ada 1 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına tespit edildiğini ancak bu taşınmazların köye ait mera ve Hazineye ait yerler olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazların köy merası olarak Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... ve davalı ... cevap dilekçelerinde; davacının mahalle muhtarı olduğunu, aktif husumetinin bulunmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
İhbar olunan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 442 sayılı Köy Kanunu'nun 37/7 inci maddesi uyarınca köy adına dava açmak ve köy aleyhine açılan davalarda köyü temsil yetkisinin köy muhtarına ait olduğu, 6360 sayılı Kanun'un 1 inci maddesi uyarınca ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyeleri tüzel kişiliklerinin kaldırıldığı, köylerin mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katıldığı, dolayısıyla aktif dava ehliyetinin ilgili Belediye'ye ait olduğu, mahalle muhtarlarının dava açma hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; Mera Kanunu'nun 16 ıncı maddesine göre davanın Hazineye ihbarının gerektiğini ancak Mahkeme tarafından davanın ... Belediyesi ve ... Başkanlığına ihbar ile yetinildiğini, taraf teşkilinin sağlanmadığını, yapılan kadastro tespitinin 6360 sayılı Kanun'dan önce olduğunu, hukuki yarar bulunduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 442 sayılı Köy Kanunu'nun 37/7 inci maddesi uyarınca köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisinin köy muhtarına ait olduğunu ancak 6360 sayılı Kanun'un 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girdiği, dava tarihinin 07.03.2018 olduğu ve mahalle muhtarı olan davacının davanın açıldığı tarihte dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle,Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro tespiti sonucunda davalı adına tescil edilen çekişmeli taşınmazlar hakkında, mera ve yaylak iddiasıyla açılan tapu iptali ve mahsus sicile tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun'un 114 üncü ve 115 inci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.