"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/838 E., 2021/548 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul-Kaldırma/Kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çerkeş Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2004/33 E., 2017/36 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın yargılama sırasında vefat eden davacı ...’un mirasçılarından ... ile ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı bir kısım davalılar ... ve müşterekleri, bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ile davalı ... vekili tarafından duruşma istekli olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 19.12.2023 Salı günü duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde, temyiz eden davalı asiller ..., davalı ..., davalı ..., davalı ... ile temyiz eden davalı ... vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı ... geldiler, temyiz edilen davacı ... ve diğer davalılar gelmediler. Gelen vekilin ve asillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. Temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... dava dilekçesinde; dava konusu 102 ada 9; 118 ada 35, 43, 47, 51; 131 ada 2, 3, 47, 49, 52 ve 66 parsel sayılı taşınmazların davalı tarafla müşterek mirasbırakanları olan dedeleri ...’dan geldiğini, mirasbırakanın terekesinin taksim edilmediğini, kendisinin taşınmazlarda annesinden gelen miras payının bulunduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile annesinden gelen miras payının adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazların davacı ile müşterek mirasbırakanları olan dedeleri ...’dan geldiğini ancak dedelerinin erkek evladı olmadığı için kızlarından (annesi) ...’nün eşi ...’ı içgüveysi olarak yanına aldığını, damadının hakkının daha sonra yenmesinden korktuğu için 15.04.1942 tarihli senetle dava konusu taşınmazları damadına sattığını, taşınmazların o tarihten itibaren damadı ve ailesi tarafından kullanıldığını, davacının taşınmazlarda hakkının ve zilyetliğinin bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazlarda davacının zilyetliğinin bulunmadığını, taşınmazların kök mirasbırakan ... tarafından mirasbırakanı olan babası ...’ya satıldığını, kadastro tespitinde bir hata bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Davalı ... cevap dilekçesinde; dilekçe ekinde sunduğu senetten de anlaşılacağı üzere davacının dava konusu taşınmazlarda hakkının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
4. Diğer davalılar tarafından davaya cevap verilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamına göre, dava konusu taşınmazların evveliyatı itibariyle tarafların kök mirasbırakanı olan ... ’ya ait olduğu, taşınmazların kök mirasbırakanın sağlığında da ölümünden sonra da kök mirasbırakanın damadı (davalıların mirasbırakanı) olan ... tarafından zilyet edildiği, davacıların taşınmazlarda zilyetliğinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçılarından ... ile ... tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçılarından ... ile ... müşterek istinaf dilekçelerinde; dava konusu taşınmazların tarafların kök mirasbırakanı ...’dan geldiği hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığını, kök mirasbırakanı vefatından sonra taşınmazlardaki zilyetliğin bir kısım davalılar tarafından kullanılmasının mülkiyetin naklini sağlamayacağını, tereke taksim edilmediği sürece mirasçılar arasında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile kazanımın mümkün olmadığını ileri sürerek istinaf taleplerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamına göre, dava konusu 118 ada 43 parsel ile aynı ada 51 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının davada yer almayan ... adına kayıtlı bulunduğu, dava mülkiyetin aktarılması istemine ilişkin olup kural olarak bu nitelikteki davaların kayıt malikine, kayıt maliki ölü ise mirasçılarına yöneltilerek açılması gerektiği, somut olayda, davanın anılan taşınmazlar bakımından kayıt maliklerine yöneltilerek açılmadığı gibi kayıt maliklerinin usulüne uygun biçimde davada yer almalarının da sağlanmadığı anlaşılmakla anılan taşınmazlar bakımından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken değişik gerekçe ile reddine karar verilmiş olması doğru değil ise de karar, sonucu itibariyle redde ilişkin olduğundan doğru görülmekle gerekçesinin belirtildiği şekilde düzeltilmesine karar verildiği; yine dava konusu taşınmazların tarafların müşterek mirasbırakanları olan ... ’dan geldiği hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı ancak kök mirasbırakanları sağlığında taşınmazları davalıların 19.02.1966 tarihinde ölen mirasbırakanı ...'ya satıp devrettiğinin ispatlanamadığı, her ne kadar taşınmazların davalılar tarafından sunulan 15.04.1942 tarihli senetle satın alındığı ileri sürülmüş ise de söz konusu senet kök mirasbırakanın, davalıların mirasbırakanından aldığı borç paranın ödenmesine ilişkin olup taşınmaz devrini kapsamadığı, kök mirasbırakanın terekesi elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olup taşınmazlarda mirasçıların miras payları oranında haklarının bulunduğu, buna göre mirasbırakan ... mirasçısı olduğu belirlenen ...'un, yargılama sırasında ölmekle mirasçılarının taşınmazlar üzerindeki miras payları oranında tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tesciline karar verilmesi gerekirken dosya kapsamına uymayan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş olmasının doğru olmadığı gerekçesiyle davacılar ... ve ...'un istinaf kanun yolu başvuru istekleri yerinde görüldüğünden kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne, dava konusu 102 ada 9; 118 ada 35, 47; 131 ada 2, 3, 47, 49, 52, 66 parsellerdeki tam paylara, 118 ada 51 parselde ise davalıların mirasbırakanı ... adına kayıtlı 1/2 paya ilişkin olmak üzere, taşınmazların kök mirasbırakan ... oğlu ... 'nın Çerkeş Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/50 Esas, 2016/183 Karar sayılı veraset ilamı uyarınca tapu kayıtlarının ayrı ayrı her bir taşınmaz (118 ada 51 parselde 1/2 pay) 2.822.400'er pay kabul edilerek 352.800'er payının tapu kaydının iptaline, 88.200'er payın ölü davacı ... mirasçıları olan ..., ... ve ... adlarına, 14.700'er payın ise ..., ..., ..., ..., ... ve ... adlarına ayrı ayrı tapuya kayıt ve tesciline, bakiye payların önceki malikler üzerinde bırakılmasına, dava konusu 118 ada 43 ve 118 ada 51 parsel sayılı taşınmazlarda ... adına kayıtlı bulunan paylar yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde bir kısım davalılar ... ve müşterekleri, bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ile davalı ... vekili tarafından duruşma istekli olarak temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ile bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ayrı ayrı temyiz dilekçelerinde; dava konusu taşınmazların kök mirasbırakandan geldiğini, kök mirasbırakanın taşınmazları 15.04.1942 tarihli senetle mirasbırakanlarına sattığını, burada amacın para ödenmesine ilişkin olmayıp taşınmazların satışına ilişkin olduğunu, satışla birlikte taşınmazların zilyetliğinin de devredildiğini, bu hususun mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişiler tarafından da beyan edildiğini, davacıların taşınmazları hiçbir zaman zilyet etmediğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemişlerdir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; kök mirasbırakanın taşınmazları 15.04.1942 tarihli senetle müvekkilinin mirasbırakanına sattığını, satışla birlikte taşınmazların zilyetliğinin de devredildiğini, bu hususun mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişiler tarafından da beyan edildiğini, davacıların taşınmazları hiçbir zaman zilyet etmediğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı ve 640 ıncı maddeleri
3. Değerlendirme
1. Kadastro çalışmaları sonucunda Çankırı İli, Çerkeş İlçesi, Bayındır Köyü çalışma alanında bulunan 102 ada 9; 118 ada 35, 47; 131 ada 2, 3, 47, 49, 52 ve 66 parsel sayılı taşınmazlar, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu belirtilmek suretiyle ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
Aynı çalışma alanında bulunan 118 ada 43 parsel sayılı taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu belirtilmek suretiyle ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
Aynı çalışma alanında bulunan 118 ada 51 parsel sayılı taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu belirtilmek suretiyle eşit paylarla ... ile ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup bir kısım davalılar ... ve müşterekleri, bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ile davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen itirazlar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bir kısım davalılar ... ve müşterekleri, bir kısım davalılar ... ve müşterekleri ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 151,25’er TL bakiye onama harcının davalı ... ve müşterekleri ile davalılar ... ve müştereklerinden, 210,55 TL bakiye onama harcının ...’dan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.12.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.