"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istekli davanın yapılan yargılaması sonucunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, iş bu kadar davacı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla süresi içerisinde verildiği anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı, kadastro sonucunda davalıların murisi ....adına tespit ve tescil edilen 155 ada 8 parsel ile 156 ada 10 ve 14 parsel sayılı taşınmazlar hakkında, taşınmazların müşterek kök muris .....’dan intikal ettiği iddiasıyla miras yoluyla gelen hakka dayalı olarak tapunun iptali ve mirasçılar adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar aşamalarda davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Hanak Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.05.2016 tarihli ve 2015/821 Esas, 2016/48 Karar sayılı kararıyla; dava konusu 156 ada 10 parsel sayılı taşınmaz ile 156 ada 14 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda yer alan krokide kırmızı renk ile taralı ve (B) harfi ile gösterilen 213,89 metrekarelik kısmının tarafların ortak murisi olan ......'dan kaldığı, ortak murisin bu taşınmazları 20 yıldan fazla çekişmesiz ve aralıksız malik sıfatı ile kullandığı, zilyetlikle kazanıma ilişkin engel halin bulunmadığı anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 156 ada 10 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile, taşınmaz 432 pay kabul edilerek Ardahan Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/797 Esas, 2015/779 Karar sayılı veraset ilamı doğrultusunda 144/432 hissesinin mirasçı ........., 144/432 hissesinin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, geriye kalan kısmın kayıt maliki üstünde bırakılmasına, çekişmeli 156 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile, teknik bilirkişi .....'ın 20/05/2016 havale tarihli raporunda yer alan krokide kırmızı renk ile taralı ve (B) harfi ile gösterilen 213,89 metrekarelik kısmının 432 pay kabul edilerek Ardahan Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/797 Esas, 2015/779 Karar sayılı veraset ilamı doğrultusunda 144/432 hissesinin mirasçı ....., 144/432 hissesinin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, geriye kalan kısmın kayıt maliki üstünde bırakılmasına, çekişmeli 155 ada 8 parsel sayılı taşınmaz ile 156 ada 14 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi .....'ın 20/05/2016 havale tarihli raporunda yer alan krokide mavi renk ile taralı ve (A) harfi ile gösterilen 291,35 metrekarelik kısmına karşı açılan davanın ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, hakkında davanın reddine hükmedilen 155 ada 8 parsel ile 156 ada 14 parselin teknik bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen bölümünün de tarafların müşterek murisi .....’dan intikal ettiği, bu hususun dosya kapsamı ile ispat edildiği ancak Mahkemece davanın reddine karar verildiği, öte yandan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması ve davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmemesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle, kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili isteğinden ibarettir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Tereke (miras ortaklığı) TMK'nın 701. ve devam eden maddeleri uyarınca elbirliği (iştirak) mülkiyetine tâbidir. Elbirliği mülkiyeti, yasa veya yasada gösterilen sözleşmeler uyarınca, aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olmaları durumudur. TMK'nın 701-703. maddelerinde düzenlenen bu tür mülkiyetin (ortaklığın) tüzel kişiliği olmadığı gibi ortaklardan her birinin doğrudan doğruya bir hakkı da bulunmamaktadır. Mülkiyet, bir bütün olarak ortakların hepsine aittir. Başka bir deyişle, ortaklık tasfiye ile sona erinceye kadar ortaklardan her birinin ayrı bir mal veya hakkı olmayıp, hak sahibi ortaklıktır.
3.2.2. Elbirliği (iştirak) hâlinde mülkiyet türünde malikler, mülkiyet payları ayrılmadığından paydaş değil, ortaktır. Bu ilke TMK'nın 701. maddesinde “...Kanun ve kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir.’’ şeklinde hüküm altına alınmıştır.
3.2.3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesinde, "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.",
3.2.4. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 15. maddesinde " Tapuda kayıtlı taşınmaz malların malikleri veya bunların mirasçıları arasında, tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malların ise on dördüncü madde gereğince belirlenen zilyetleri arasında taksim edildikleri belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanları ile sabit olduğu takdirde bu mallar taksim gereğince zilyetleri adına tespit olunur.
3.2.5. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 326. maddesinde; “...Kanunda yazılı haller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir” hükümleri düzenlenmiştir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, Mahkemece dayanılan yasal ve hukuksal gerekçeye göre; çekişmeli 155 ada 8 parsel ile 156 ada 14 parselin teknik bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen bölümü yönünden davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin bu kısımlara yönelik yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine,
Davacı vekilinin vekalet ücreti ve yargılama giderine yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde; eldeki davanın tapu iptali ve tescili isteğine ilişkin olduğu ve davalılar aleyhine açılan bu dava kısmen kabul edildiğine göre, kabul ve ret oranı belirlenerek yargılama gideri ve bu kapsamda kendisini vekil ile temsil ettiren davacı yararına vekalet ücreti takdirine karar verilmesi gerekirken dava tescil davası gibi değerlendirilip yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması ve lehine vekalet ücreti takdir edilmemiş olması isabetsiz olmuştur.
Diğer taraftan, harç hususu kamu düzenini ilgilendirdiğinden re'sen gözetilmesi gerekmektedir. Eldeki davanın tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğu ve davalılar aleyhine açılan bu dava kısmen kabul edildiğine göre, harcın davalı üzerinde bırakılması gerekirken dava tescil davası gibi değerlendirilip harcın bölünmesi suretiyle davacı üzerinde bırakılması da hatalı olmuştur.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle kabulü ile 6100 sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince hükmün harç, vekalet ücreti ve yargılama giderine yönelik kısmının BOZULMASINA, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine alınan peşin harcın davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.