Logo

1. Hukuk Dairesi2022/5863 E. 2022/7339 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Ehliyetsiz bir kişinin vekaletname ile yaptığı taşınmaz satışının geçersizliği nedeniyle tapu iptali ve tescil davası.

Gerekçe ve Sonuç: Ayırtım gücü bulunmayan kişinin yaptığı işlemlerin geçersizliği ve karşı tarafın iyiniyetli olmasının bu işlemi geçerli kılmayacağı gözetilerek, mahkemenin tapu iptali ve tesciline ilişkin kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında bozma kararına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne ilişkin verilen karar, yasal süre içerisinde davalı ... vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 08/11/2022 Salı günü saat 10:00’da Daireye gelmeleri için taraf vekillerine tebligat yapıldığı halde gelmedikleri anlaşıldı, incelemenin dosya üzerinde yapılmasına, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vasisi Müşide, kısıtlı eşi ...’ın 20/01/2011 tarihli vekaletname ile davalı oğlu ...’ı vekil tayin ettiğini, vekil ...’in de ...’e ait 171 parsel sayılı taşınmazdaki 1/5 payı 21/01/2011 tarihinde diğer davalı ...’e sattığını, vekalet tarihinde ...’in hukuki ehliyetinin bulunmadığını, ayrıca vekil ...’in taşınmazı ileride sahiplenmek için muvazaalı olarak devrettiğini ileri sürerek, çekişmeli taşınmazın davalı adına olan 1/5 payının iptali ile ... adına tescilini istemiş, yargılama sırasında ...’in ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiş, bozma kararından sonra ..., ...'in terekesine temsilci olarak atanmıştır.

II. CEVAP

1.Davalı ..., iddianın yersiz olduğunu, davacıları tanımadığını, çekişmeli taşınmazı ...’dan bedeli karşılığında satın aldığını, iyi niyetli olduğunu bildirip davanın reddini savunmuştur.

2.Diğer davalı ..., savunma getirmemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 29/05/2014 tarihli ve 2012/343 E., 2014/310 K. sayılı kararıyla; vekaletname tarihinde ...’ın hukuki ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile çekişmeli taşınmazın davalı adına olan 1/5 payının iptaline ve ... mirasçıları adına miras payları oranında tesciline karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Bozma Kararı

Dairenin 28/11/2017 tarihli ve 2017/2826 E., 2017/6820 K. sayılı kararıyla; ''...Somut olayda, muris ...’ın terekesi elbirliği (iştirak) halinde mülkiyete tabi olup, davaya onay vermeyen ortak bulunmaktadır.

O hâlde, miras şirketine TMK'nın 640. maddesi uyarınca atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi gerekmektedir.

Hâl böyle olunca; yukarıda açıklandığı şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm tesisi isabetsizdir.'' gerekçesiyle mahkeme kararı bozulmuştur.

3. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 24/12/2020 tarihli ve 2018/90 E., 2020/408 K. sayılı kararıyla; ...'ın terekesine ...'ın temsilci olarak atandığı, davalı ...'ın fiil ehliyeti olmadığını bildiği halde babasından geçersiz vekaletname alarak bu vekaletname ile diğer davalı ...'e satış tarihindeki gerçek bedeli 173.276,00 TL olan taşınmazı 8.000 TL bedelle sattığı, davalı ...'in ilk alıcı olması sebebi ile TMK'nın 1023. maddesinde düzenlenen iyi niyet ilkesinden yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

5. Temyiz Nedenleri

Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalının iyiniyetli olup olmadığının tartışılmadığını, iyiniyetli olduğunu, ilk alıcı olmasının TMK 1023. maddesinden yararlanmasına engel olmadığını, kararın hatalı olduğunu bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

6. Gerekçe

6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

6.2. İlgili Hukuk

Davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme, değerlendirebilme ve ayırt edebilme kudreti (gücü) bulunmayan bir kimsenin kendi iradesi ile hak kurabilme, borç (yükümlülük) altına girebilme ehliyetinden söz edilemez. Nitekim Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) “Fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir” biçimindeki 9. maddesi ile şahsın hak elde edebilmesi, borç (yükümlülük ) altına girebilmesi, fiil ehliyetine bağlanmış. 10. maddesi de, fiil ehliyetinin başlıca koşulu olarak ayırtım gücü ile ergin (reşit) olmayı kabul ederek “Ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan her ergin kişinin fiil ehliyeti vardır.” hükmünü getirmiştir. “Ayırtım gücü” eylem ve işlem ehliyeti olarak da tarif edilerek, aynı Yasa'nın 13. maddesinde “Yaşının küçüklüğü yüzünden veya akıl hastalığı, akıl zayıflığı, sarhoşluk ya da bunlara benzer sebeplerden biriyle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olmayan herkes bu kanuna göre ayırt etme gücüne sahiptir.” denmek suretiyle açıklanmış, ayrıca ayırtım gücünü ortadan kaldıran önemli nedenlerden bazılarına değinilmiştir. Önemlerinden dolayı bu ilkeler, söz konusu yasa ile öteki yasaların çeşitli hükümlerinde de yer almışlardır.

Hemen belirtmek gerekir ki, TMK'nın 15. maddesinde de ifade edildiği üzere, ayırtım gücü bulunmayan kimsenin geçerli bir iradesinin bulunmaması nedeniyle, kanunda gösterilen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, yapacağı işlemlere sonuç bağlanamayacağından, karşı tarafın iyiniyetli olması o işlemi geçerli kılmaz. Bu ilke 11.06.1941 tarihli ve 4/21 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da aynen benimsenmiştir.

Yukarıda sözü edilen ilkelerin ve yasa maddelerinin ışığı altında olaya yaklaşıldığında; bir kimsenin ehliyetinin tespitinin şahıs ve malvarlığı hukuku bakımından doğurduğu sonuçlar itibariyle ne kadar büyük önem taşıdığı kendiliğinden ortaya çıkar.

6.3. Değerlendirme

Dosya içeriğine, toplanan delillere, delillerin takdirinin yerinde oluşuna, (IV/2.) no.lu paragrafta yer verilen hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılmasına, (IV/3.) no.lu paragrafta yer verilen Mahkeme kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

V. SONUÇ

Açıklanan nedenlerle; davalının yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 10.668,38 TL bakiye onama harcının hükmü temyiz eden davalıdan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.