"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/225 E., 2022/1075 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Dörtyol 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/810 E., 2018/266 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde birleştirilerek görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu ipt...- tescil ve tazminat davasında verilen asıl ve birleştirilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairemizce, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleştirilen davanın kısmen kabulüne; 19.09.2022 tarihli ek karar ile de hükmün tamamlanmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili ile dahili davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl ve birleştirilen davada davacı ..., davalı ... ile aralarında imzaladıkları 15.04.2013 tarihli inanç sözleşmesi uyarınca 165 parsel sayılı taşınmazdaki 5/18 payının tümü ile 535 parsel sayılı taşınmazının tamamını davalı ...’ye satış suretiyle bedelsiz devrettiğini, ancak davalı tarafından sözleşme gereğinin yerine getirilmediğini ileri sürerek asıl davada tapu ipt...ve tescile, birleştirilen davada ise tapu ipt...ve tescile, mümkün olmazsa taşınmaz bedelinin davalı ...’den tahsiline karar verilmesini istemiştir. Yargılama sırasında davacının ölümü üzerine mirasçıları davayı takip etmişler; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 125 inci maddesi gereğince tapu ipt...ve tescil isteklerini, 535 parsel sayılı taşınmazın imar görmesi neticesinde oluşan 176 ada 1, 177 ada 2 ve 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazları yargılama sırasında temlik alan dava dışı Vedat, Mehmet ve Eryılmazlar Gayrimenkul Yatırım A.Ş.'ye yöneltmişlerdir.
II. CEVAP
1. Asıl ve birleştirilen davada davalı ..., taşınmazları başta davacı ile aralarında yaptıkları inanç sözleşmesi gereğince temlik aldığını ancak banka tarafından kredi talebinin 535 parsel sayılı taşınmaza bağlı nedenlerle reddedildiğini, davacının piyasa borçlarının olduğunu, taşınmazları gerçekten satmak istediğini söylemesi üzerine tapu devir işlemleri sürerken davacıya yardımcı olmak maksadıyla taşınmazların karşılığında 250.000,00 TL ödediğini, 165 parseldeki payının tamamını davalı ...'e, 535 parselin ise 1/2 payını davalı ...'ye bedelleri karşılığında devrettiğini belirtip davanın usulden ve esastan reddini savunmuştur.
2. Asıl davada davalı ..., 165 parsel sayılı taşınmazı davalı ...'den bedelini ödeyerek iyiniyetle satın alıp yine bedeli mukabilinde birleştirilen davada davalı ...'e devrettiğini belirterek davanın husumetten ve esastan reddini savunmuştur.
3. Birleştirilen davada davalı ..., taşınmazı iyiniyetle bedelini ödeyerek devraldığını belirtip davanın reddini savunmuştur.
4. Birleştirilen davadaki diğer davalılar, savunma getirmemişlerdir.
5. Dahili davalılar, iyiniyetli 3. kişi konumunda olduklarını belirtip davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Dörtyol 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.04.2018 tarihli ve 2014/810 Esas, 2018/266 Karar sayılı kararıyla, asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı ile davalılar ... ve ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.09.2018 tarihli ve 2018/758 Esas, 2018/894 Karar sayılı kararıyla; davalılar ... ve ...’in istinaf başvuruları 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1.b.1 inci maddesi uyarınca esastan reddedilmiş, davacının istinaf başvurusu ise HMK’nın 353/1.b.2 nci uyarınca kabul edilip, yerel mahkeme kararı kaldırılmak suretiyle yeniden hüküm kurularak; asıl davada, davanın açıldığı tarihte davalıların kayıt maliki olmadıkları gerekçesiyle 165 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın husumetten reddine, 535 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise dava kısmen kabul edilerek davalı ... adına kayıtlı ½ payın ipt...ile davacı adına tesciline karar verilmiş; birleştirilen davada, 165 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın kabulü ile tapu kaydının ipt...ve davacı adına tesciline, davalı ...'nin 535 parsel sayılı taşınmazın ½ payını iyi niyetli olarak temlik aldığı gerekçesiyle anılan taşınmaz yönünden ise davacının iptal tescil isteğinin reddine, terditli tazminat isteğinin kabulüyle taşınmazın ½ payına karşılık 257.850,00 TL tazminatın inanç sözleşmesine aykırı davranan davalı ...'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, diğer davalı ... yönünden iptal tescil isteğiyle açılan dava husumetten reddedilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı birleştirilen davada davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.11.2020 tarihli ve 2019/175 Esas, 2020/6235 Karar sayılı kararıyla, son malik davalı ...’un iyiniyetli olup olmadığı araştırılarak sonucuna göre 535 parsel sayılı taşınmazın ½ payı yönünden bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.06.2022 tarihli ve 2021/225 Esas, 2022/1075 Karar sayılı kararıyla, birleştirilen davada dava ve bozma konusu 535 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payı yönünden yapılan incelemede, davalı ... ile davalı ...'nin birlikte iş yapıp birbirlerini tanıdıkları, davalı ... ile diğer davalı ...'un ise baba - oğul oldukları, taşınmazın 2018 yılında imar uygulamasına tabi tutulması neticesinde davalı ...'un 176 ada 1, 177 ada 2 ve 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş olduğu ve daha sonra taşınmazlardaki paylarını kötüniyetli ve muvazaalı olarak tanıdığı olan dahili davalı ...'a temlik ettiği, ...ın da 177 ada 2 ve 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını diğer dahili davalı ... Gayrımenkul Yatırım A.Ş.'ye devrettiği, şirket kayıtlarında taşınmazların satışı gösterilmiş olsa da satış bedelinin ödendiğine dair bir belge ve kayıt bulunmadığı, satışların kısa aralıklarla ve muvazaalı şekilde gerçekleştirildiği gerekçesiyle; asıl davada, 165 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın açıldığı tarihte davalılar ...ve ...'in kayıt maliki olmadıkları gerekçesiyle davanın husumet yokluğundan reddine, 535 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise davanın kısmen kabulü ile taşınmazın davalı ... adına kayıtlı 1/2 payının (imar işlemi sonucu oluşup davalı adına tescil edilen 180 ada 7 parselde 58633/117264 payın, 177 ada 2 parselde 15265/46507 payın, 176 ada 1 parselde 7111/792905 payın) ipt...ile miras payları oranında davacı ... mirasçıları adına tesciline, adı geçen davalı yönünden fazlaya ilişkin istemin husumet yokluğu nedeniyle reddine; birleştirilen davada, 165 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın kabulü ile davalı ... adına kayıtlı payın ipt...ile miras payları oranında davacı ... mirasçıları adına tesciline, 535 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payı yönünden davalı ... ve davalı ... hakkındaki davanın kayıt maliki olmadıkları gerekçesiyle husumet yokluğundan reddine, 535 parsel sayılı taşınmazın imar görmesi sonucu oluşan 177 ada 2 ve 180 ada 7 parsellerdeki dahili davalı ...Ş.'nin payları yönünden davanın kabulü ile tapu ipt...ve miras payları oranında davacı ... mirasçıları adına tesciline karar verilmiş; 19.09.2022 tarihli ek karar ile de, dava konusu 535 parsel sayılı taşınmazın imar görmesi neticesinde oluşup dahili davalı ... adına tescil edilen 176 ada 1 parsel sayılı taşınmaz payı bakımından karar verilmesinin sehven unutulduğu gerekçesiyle HMK'nın 305/A maddesi uyarınca, davacılar vekilinin hükmün tamamlanması talebinin kabulüne, asıl kararın hüküm kısmına yeni bir satır eklenmek suretiyle anılan payın tapu kaydının ipt...ile miras payları oranında davacı ... mirasçıları adına tesciline, bu şekilde hükmün tamamlanmasına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili ile dahili davalı ...Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili, taleplerinden biri olan 176 ada 1 parsel sayılı taşınmazla alakalı herhangi bir karar verilmediğini, bu hususun hukuka aykırı olduğunu, her ne kadar HMK'nın 305/A maddesi gereğince hükmün tamamlanması talebinde de bulunmuş iseler de temyiz etme süresi içerisinde bu talepleri ile ilgili bir karar verilmemiş olduğundan temyiz sürelerinin dolmaması ve hak kayıplarına uğramamaları adına bu hususta temyiz yoluna başvurduklarını belirtip kararın bozulmasını ve 176 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ilişkin taleplerinin de kabulüne karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... vekili, 535 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payını davalı ...'den bedeli karşılığında yatırım amaçlı satın alan davalı ...'nin iyiniyetli 3. kişi konumunda olduğunu, taşınmaz payı karşılığında 125.000,00 TL ödendiğini, bu hususun tanık beyanları ile ispatlandığını, davalı ...'nin davacıyı ve onun oğlu dava dışı ...'u tanımadığını, inanç anlaşmasını bilmediğini,... ile arasında bir tanışıklık olmadığının davacı tarafından da kabul edildiğini, satış işlemlerinin yapıldığı dönemde... Petrol Petrol Ürünleri Dem. Köm. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti'nin tek ve yetkili ortağı olduğunu, diğer davalı ... ile bağlantısının ne olduğunun araştırılmadığını, davacı tarafından da bu yönde bir açıklama yapılmadığını, iyiniyetli olup olmadığı araştırılmadan zincirin son halkasına geçilerek hüküm tesis edildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
3. Davalı ... vekili, mahkemece önceki malik davalı ... aleyhine bir değerlendirme yapılmadığını, böylelikle iyiniyet zincirinin davalı ...'de kırıldığını, davalı ...'un 535 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payını taşınmazın değerleneceğini bildiğinden ...den 210.000,00 TL bedelle yatırım amaçlı satın aldığını, satış bedelini ise nakde ihtiyacı olduğundan ...nin ortağı ve yetkilisi olduğu dava dışı... Petrol şirketinin hesabına gönderdiğini, davalı ...'un ediniminin kötüniyetli olduğuna dair davacı tarafından inandırıcı delil sunulmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
4. Dahili davalı ...Ş. vekili, davalı şirketin iyiniyetli 3. kişi konumunda olduğunu, davalıların alacaklı davacıyı zarara uğratmak kastı ile hareket ettiklerini bilmesinin söz konusu olmadığını, tapu ipt...ve tescil davasının hüküm ve sonuçlarının şirkete yükletilemeyeceğini, şirketin ülkenin birçok yerinde yatırım amaçlı taşınmaz alım - satımı ve inşaat işi yaptığını ileri sürerek kararın davalı şirket lehine bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava, inançlı işleme dayalı tapu ipt...ve tescil, birleştirilen dava ise inançlı işleme dayalı tapu ipt...ve tescil olmazsa tazminat isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 05.02.1947 tarihli, 20/6 sayılı İnançları Birleştirme Kararı.
2. 4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun (TMK) 1023 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili ile dahili davalı ...Ş. Vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usule, kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarından, 189,15 TL'nin davacılardan, 12.910,30'ar TL'nin davalılar Bestami ve Umut'tan, 13.291,00 TL'nin dahili davalı ...Ş.'den alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.