"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat - tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma günü olarak saptanan 24.01.2023 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar ... ve vekilleri Avukat ... ... ile temyiz edilen davalı ... vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, kök mirasbırakanları ...’ın 289 ada 6 parseldeki 11 no.lu meskenini kızı olan davalıya satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payları oranında iptal - tescile, mümkün olmazsa tenkise karar verilmesini istemişler; cevaba cevap dilekçelerinde, taşınmazın dava açıldıktan sonra davalı tarafından dava dışı 3. kişiye devri nedeniyle davalarını alacak davasına dönüştürdüklerini belirtip miras paylarına isabet eden alacağın dava tarihinden itibaren işletilecek en yüksek mevduat faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, mümkün olmazsa tenkise ayrıca ecrimisile de karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, satış işleminin hukuka uygun olduğunu, taşınmazı alım gücünün bulunduğunu, ayrıca taşınmazın bakım karşılığı minnet duygusu ile temlik edildiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; temlikin bakım karşılığı, destek olmak niyeti ile yapıldığı, mal kaçırma amaçlı yapılmadığı, tenkis isteği yönünden hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili, mirasbırakanın yaşlılığa bağlı sağlık problemleri dışında bakıma muhtaç bir durumunun olmadığını, bu hususta davalı tarafından herhangi bir belge, delil sunulmadığı gibi Mahkemece resmi kurumlardan araştırma yapılmaksızın davalının gerçeğe aykırı beyanlarının dikkate alındığını, mirasbırakan ile yalnız davalının değil çocuğu ... ve gelini olan davacının da ilgilendiklerini, taşınmazın ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapılmaksızın satışla devredildiğini, devir tarihindeki aile içindeki beşeri ilişkilere yönelik tanık beyanlarının dikkate alınmadığını, mirasbırakanın mal satmaya ihtiyacının olmadığını, davalının da maddi yardıma ihtiyacının bulunmadığını, Mahkeme gerekçesinin aksine davalının devir tarihine yakın zamanda değil 1992 yılında, devirden 12 yıl önce boşandığını, mirasbırakanın hak dengesini gözetir paylaştırma yapıp yapmadığının araştırılmadığını, sadece davalı tanıklarının beyanlarının hükme esas alındığını, davalı tarafından satış bedelinin ödendiğine ilişkin banka kaydı sunulmadığını, devrin bedelsiz yapıldığını, taşınmazın satış tarihindeki gerçek değerinin saptanmadığını, ecrimisil isteklerinin devre dışı bırakıldığını ileri sürerek, ilk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kök mirasbırakan ...'ın mirasçısından mal kaçırma kastı ile değil davalının kendisine sunduğu bakım hizmetine karşı ve destek olmak niyeti ile temliki gerçekleştirdiği, mirasçıdan mal kaçırma amacıyla ve saklı payı ihlal kastıyla hareket etmediği gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili duruşma istekli temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesinde yer alan itiraz nedenlerini tekrarlayıp, Bölge Adliye Mahkemesince tenkis istekleri yönünden bir değerlendirme yapılmadığını, bilirkişi raporuna itirazlarının dikkate alınmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis isteğine ilişkin iken HMK'nın 125. maddesinin uygulanması sonucunda tazminat, mümkün olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de ... Medeni Kanunu'nun 706., ... Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunu'nun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras ... çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle ecrimisil isteği yönünden harcı yatırılarak açılmış bir dava olmadığından davanın reddi sonucu itibariyle doğru olduğuna göre temyizen incelenen karar, usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 99,20 TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden alınmasına,
03.09.2022 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edilen davalı vekili için 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.