"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : İSTANBUL 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen asıl ve birleştirilen davanın kabulüne ilişkin kararın, asıl davada davacı vekili ve asıl-birleştirilen davalarda davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda;asıl ve birleştirilen davada davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1)-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, asıl davada davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1).b.2 maddesi gereğince kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak davanın kabulüne dair verilen karar, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenerek gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl davada davacı ..., mirasbırakan babaları ...’in dava konusu 9 parsel sayılı taşınmazını davalı kızına satış suretiyle temlik ettiğini, anılan temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
2. Birleştirilen davada davacı ..., mirasbırakan babaları ...’in dava konusu 9 parsel sayılı taşınmazını davalı kızına satış suretiyle temlik ettiğini, anılan temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleştirilen davada davalı, dava konusu taşınmazı bedelini ödemek suretiyle satın aldığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İstanbul 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.11.2020 tarihli ve 2017/60 E., 2020/199 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın dava konusu taşınmazı satmaya ihtiyacı olmadığı, mirasçıları arasında eşitlik gözeterek mal paylaşımında bulunmadığı, diğer mirasçılara malvarlığı bırakmadığı, taşınmaz temliki karşılığında davacılara para ödendiği savunmasının ispatlanmadığı, taşınmazın gerçek değeri ile tapuda gösterilen değeri arasında fahiş fark bulunduğu, muvazaa ve mal kaçırma iddiasının kanıtlandığı gerekçesiyle, asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl davada davacı vekili ve asıl-birleştirilen davada davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
1. Asıl davada davacı vekili, asıl ve birleştirilen dosyalarda ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek, kararın düzeltilmesini istemiştir.
2. Asıl-birleştirilen davada davalı vekili, mahkeme kararının gerekçesiz olduğunu, iki ayrı dava hakkında tek hüküm kurulduğunu, davalının yıllarca İş Bankasında çalıştığını, alım gücü bulunduğunu, ödediği bedelin terekeden çıkmayışından sorumlu olmayacağını, mirasbırakanın davacıları evlatlıktan reddetme noktasına geldiğini, zira davacıların mirasbırakana ağır hakaretler ettiğini, mirasbırakanın huzurlu ve davacılardan uzak yaşamak adına taşınmazı satmak istediğini ve yıllarca duvarında satılık yazısı bulunduğunu, taşınmazı müvekkilinin 210.400,00 TL bedel ödeyerek satın aldığını, dinlenen tanık beyanları ve tüm dosya kapsamından temlikin gerçek olduğunu belirterek, asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesinin 28.01.2022 tarihli ve 2021/538 E., 2022/117 K., sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın mirasbırakan tarafından davalıya temlikinin bedelsiz, muvazaalı ve mirasçıdan mal kaçırma amaçlı olduğu, ancak asıl ve birleştirilen davalar için ayrı ayrı harç ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile davalıdan asıl ve birleştirilen davalar için ayrı harç ve vekalet ücreti alınmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl-birleştirilen davada davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere; görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, delillerin takdirinin yerinde olmasına, kararın dayanağı olan, (V/3.2) no.lu parağraftaki yasal ve hukuksal gerektirici nedenlere göre, Bölge Adliye Mahkemesince, (IV/3.) no.lu parağrafta yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, asıl ve birleştirilen davada davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 15.369,75’ar TL bakiye onama harcının temyiz eden asıl ve birleştirilen dava davalısından alınmasına, 08.12.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olmak üzere karar verildi.