"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/34 E., 2022/74 K.
DAVA TARİHİ : 08.03.2017
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali tescil, tazminat; tenkis davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İzmir Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakan anneleri ...’nın maliki bulunduğu 365 parsel sayılı taşınmazda yer alan 34 numaralı bağımsız bölümü muvazaalı olarak diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla davalı babaları ...’a devrettiğini, ...’ın ise daha sonra taşınmazı ikinci eşi olan ve devirlerden haberi bulunan davalı ...’e temlik ettiğini, yapılan işlemin bağış niteliğinde olduğunu, murisin tek malvarlığı olan taşınmazını satmaya ihtiyacı olmadığı gibi terekede buna ilişkin bir bedelin de bulunmadığını ileri sürerek taşınmazın tapusunun iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini, bu mümkün olmadığı takdirde bedelin ...’dan tahsilini; cevaba cevap dilekçesinde ise davanın, taşınmazın bulunduğu sitede ortak alan olarak kullanılan 365 parsel 2, 3, 6, ve 7 numaralı bağımsız bölümler yönünden genişletilmesini, davanın sebebi kısmen değiştirilerek kooperatif hissesinin muvazaalı devrine ilişkin işlemin iptalini, tescil ve tazminat taleplerinin kabul görmemesi halinde saklı paylarının tenkisini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar, mirasbırakan ...’yı kooperatife üye eden ve kooperatif aidatlarını ödeyenin davalı ... olduğunu, mirasbırakanın çalışmadığını, evin geçiminin tamamen ... tarafından sağlandığını, mirasbırakan ...’ın müşterek kararı ile kooperatif üyeliğine ...’ın devam ettiğini, davacıların ...’ın ikinci evliliğini kabullenememeleri nedeniyle kötü niyetli olarak davayı açtıklarını, ...’ın kendisine bakan eşini korumak amacıyla bilezikleri karşılığında taşınmazın çıplak mülkiyetini davalı eşine devrettiğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28.12.2018 tarihli ve 2017/56 Esas, 2018/407 Karar sayılı kararıyla; muvazaa iddiasının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesinin 06.11.2020 tarihli ve 2019/1233 Esas, 2020/787 Karar sayılı kararıyla; mirasbırakan ...’nın kooperatif üyeliğine ve taşınmaz mülkiyetine sahip olmadığı, kooperatif hissesinin menkul mal niteliğinde olduğu ve kişisel hakkın temliki hakkında 01.04.1974 tarihli ve ½ sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanamayacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 04.10.2021 tarihli ve 2021/839 E, 2021/5022 K. sayılı kararıyla; tapu iptali - tescil ve bedel yönlerinden davanın reddedilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı; ancak tenkis isteği yönünden "... öncelikle TMK’nın 571 inci maddesine göre davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı incelenip hak düşürücü süre içinde açıldığının belirlenmesi halinde gerekli araştırmanın yapılması bunun yanında davaya konu taşınmazın yargılama aşamasında davalı ... tarafından davalı ...’a devredildiği de gözetilmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi" gereğine değinilerek karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; asıl talepler yönünden davanın esastan terditli tenkis talebi yönünden ise davanın hak düşürücü süreden reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki ve aşamalardaki iddialarını tekrarlamış, tenkis talebi yönünden de hak düşürücü sürenin geçmediğini, işin esasının incelenmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde taşınmaz bedelinin tahsili, bunun da mümkün olmaması halinde tenkis talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı
2.... Medeni Kanunu'nun (TMK) 706 ncı ... Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri
3. 4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 571 inci ve 575 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı ve özellikle asıl talep olan tapu iptali ve tescil talebi yönünden hüküm tekrarı yapılmasında kanuna aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15 TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden alınmasına
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.