"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/817 E., 2022/1367 K.
DAVA TARİHİ : ...
HÜKÜM/KARAR : Ret/ İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/330 E., 2020/196 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili; ... ada 79 parsel sayılı 110,00 m2 yüz ölçümlü kargir evin tamamı ... Vakfından ... Cibayeti İcarei Müecceleli olarak ... kızı ... adına kayıtlı iken adı geçenin 28.01.1943 tarihinde ölümü ile mirasının Arjantin uyruklu ..., ... uyruklu ... ve Yunan uyruklu ...’e kaldığını, Şişli 3. Asliye Hukuk Hakimliğinin 08.06.1999 tarihli ve 996/998 E., 999/430 K. sayılı, 15.03.2000 tarihinde kesinleşen kararı ile Yunan uyruklu ...’e isabet eden 4/16 payın hükmen Hazine adına tescil edildiğini, İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğünün 16.07.2014 tarihli yazısı ile taşınmazın korunması gerekli kültür varlığı olduğu ve vakıf yolu ile meydana geldiğinin tapu kaydı ile de sabit olduğu belirtilerek 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30 uncu maddesi gereği Vakfı adına tescil edildiğinin bildirildiğini, taşınmaz üzerinde yanmış halde tek katlı metruk yapı bulunduğunu, taşınmazın diğer malikleri tarafından İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü aleyhine açılan dava sonucunda Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.09.2003 tarihli ve 200/266 E., 2003/1355 K. sayılı kararı ile dava konusu taşınmazdaki vakıf şerhinin terkinine karar verildiğini, kararın kesinleştiğini, bu nedenle taşınmazın ... Vakfı adına yapılan tescilinin yolsuz tescil niteliğinde olduğunu ileri sürerek taşınmazın ... Vakfı adına olan 1/4 payının iptali ile Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... idaresi vekili; Vakıflar İdaresinin talebi ile Tapu Müdürlüğünce yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu, taşınmazın aslına rücu etmesi için gerekli koşulların bulunduğunu, taşınmazın vakıf yoluyla meydana geldiğinin kadastro belgeleri, tapu kayıtları ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun kararı ile sabit olduğunu, vakıf kaydının terkin edilmesinin vakfın varlığına ve özde vakıf olan taşınmazın vakfa aidiyetine halel getirmeyeceğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taşınmazın 5737 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesi kapsamında kaldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı Hazine vekili; eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, taşınmaz kaydındaki vakıf şerhinin kesinleşmiş mahkeme kararı ile sona erdiğini, mülkiyetin de aynen şerh gibi terkininin gerektiğini, taşınmazın vakıf ile ilgisinin kalmadığını, ... adına tescilin bu şerh kanıt gösterilerek sağlandığını, Mahkemece alınan bilirkişi raporundaki mütalaanın hatalı olduğunu, vakıf şerhinin terkininden sonra taşınmazın niteliğinin araştırılmadığını, ... Vakfının gayri sahih vakıflardan olup davaya konu taşınmazın 5737 sayılı Kanun'un 30 uncu madddesi kapsamında bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; dosya içeriği ve toplanan delillere göre davaya konu vakfın mazbut vakıflardan olduğu, taşınmaz kaydında korunması gereken kültür varlığı olduğuna dair şerh bulunduğu gibi taşınmaz hakkında en son İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulunca 02.06.2017 tarihli, 5497 sayılı kararın alındığı, eski yapının restorasyon ile eski haline uygun olarak ihyasının mümkün olduğu, korunması gerekli kültür varlığı belirtmesi bulunan taşınmazın vakıf yoluyla meydana getirildiği, 5737 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesi uyarınca vakfı adına tescil koşullarının bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde yer alan itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30 uncu maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1013 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 705 inci maddesi, 1022 nci maddesinin birinci fıkrası, 1025 inci maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Haremeynden mazbut ... Vakfından icareli ... parsel sayılı taşınmazın (110 m2, kargir ev) tamamının 08.07.1947 tarihinde ... kızı ... adına tespit görüp tescil edildiği, tespite dayanak 3 haziran 311 tarihli 493 sıra no.lu tapu senedinde de yer alan vakıf şerhinin 02.02.2007 tarihinde terkin edildiği, kayıt malikinin 28.01.1943 tarihinde öldüğü, mirasçılarından ...'in miras payına karşılık gelen taşınmazın davaya konu 1/4 payının Şişli 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.06.1999 tarihli ve 1996/998 Esas, 1999/430 karar sayılı kararıyla adı geçenin 24.10.1982 tarihinde ölümü üzerine yegane mirasçısının Hazine olduğu gerekçesiyle Hazine adına tesciline karar verildiği, hükmün derecattan geçerek kesinleştiği ve taşınmazın 1/4 payının davacı Hazine adına hükmen tescil edildiği, 01.07.2014 tarihinde ise 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30 uncu maddesi gereğince ... Vakfı adına kaydedildiği, taşınmazda 25.10.2001 tarihli, II. derecede korunması gerekli kültür varlığı şerhi bulunduğu anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı Hazine vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13 üncü maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.01.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.