"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1250 E., 2022/2165 K.
HÜKÜM/KARAR : Usulden Ret / Esastan Ret - Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Göle Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/431 E., 2018/51 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile kadastro çalışmalarında yol olarak tespit harici bırakılan taşınmazın tapuya tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaza yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, yol olarak gösterilen kısma ilişkin istinaf başvurusunun kabulüne, bu yönden İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden karar verilmesi için dosyanın Yerel Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; ... köyünde yapılan kadastro çalışmalarında ...'a ait 102 ada 16, ...’a ait 102 ada 15 ve ...’a ait 102 ada 14 parsel sayılı taşınmazların bir kısmının ... adına kayıtlı 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaz sınırları içerisinde tespit ve tescil edildiğini, ...’in de taşınmazı davalı ...’ya satış suretiyle devrettiğini, ayrıca 102 ada 14 parsel sayılı taşınmazın bir kısmının ise yol olarak tespit harici bırakıldığını, çekişme konusu kısımların eklemeli zilyetlikle birlikte 80 yılı aşkın süredir nizasız fasılasız ve malik sıfatıyla zilyetliklerinde bulunduğunu ileri sürerek çekişme konusu kısımların iptali ile adlarına tesciline, yol olarak tespit harici bırakılan kısmın davacılardan ... adına kayıt ve tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Göle Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.02.2018 tarihli ve 2017/431 Esas, 2018/51 Karar sayılı kararı ile; dava tarihi itibariyle dava konusu 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaz malikinin ... ve ... olduğu, davalıların kayıt maliki olmadığı gerekçesiyle pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu 102 ada 120 parsel sayılı taşınmazın ... ve ...'ya ait olduğunu, ancak davayı taşınmazı aldıkları ...'ın verdiği bilgi doğrultusunda ...'lu aleyhine açtıklarını, yol olarak tespit edilen taşınmaza yönelik herhangi bir karar verilmediğini ve bu taşınmaz yönünden düzenlenen kadastro tespit tutanağı bulunmadığından on yıllık hak düşürücü süreye tabii olmadığını ileri sürerek hükmün kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 10.11.2022 tarihli ve 2019/1250 Esas, 2022/2165 Karar sayılı kararıyla; 102 ada 120 parsel sayılı taşınmazın paylı olarak ... ve ... adlarına kayıtlı olduğu, davanın ise ... ve Köy Tüzel Kişiliği aleyhine açıldığı, dava konusu 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaz yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, ancak davacılar vekili tarafından ... Köy Tüzel Kişiliği ve Hazine aleyhine paftasında yol olarak gösterilen kısma ilişkin de dava açıldığı, bu talep yönünden bir araştırma yapılmayarak olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaza yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, yol olarak gösterilen kısma ilişkin istinaf başvurusunun kabulüne, bu yönden İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden karar verilmesi için dosyanın Yerel Mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki beyanlarına ek olarak, her ne kadar 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaz yönünden ... aleyhine dava açılmış ise de taşınmazın ... ve ...’ya ait olduğunu, davacılarca yanlış kişiye husumet yöneltilmesinin haklı nedene dayandığını, bu nedenle pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile kadastro çalışmaları sırasında yol olarak tespit harici bırakılan taşınmazın tapuya tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesi,
2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 17 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Kadastro çalışmaları sonucu; ... köyünde bulunan 102 ada 120 parsel sayılı taşınmazın belgesizden 4/8 pay ..., 1/8 pay ..., 1/8 pay ..., 1/8 pay ... adına tespit edildiği, itiraz olmaksızın tespitin 25.06.2008 tarihinde kesinleştiği, 09.11.2016 tarihli satış ve birleştirme işlemi ile taşınmazın 1/2 payının ..., 1/2 payının ... adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup özellikle temyiz itirazının dava konusu 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaza yönelik davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karara yönelik olduğu, Bölge Adliye Mahkemesince davacıların yol olarak tespit harici bırakılan kısma yönelik istinaf başvurularının kabul edildiği, bu yönden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kadastro çalışmalarında yol olarak tespit harici bırakılan kısma ilişkin açılan dava yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a ve 362/1-g maddeleri gereğince kesin olduğu da gözetilerek dava konusu 102 ada 120 parsel sayılı taşınmaz yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamış, davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
...