"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1205 E., 2022/1709 K.
DAVA TARİHİ : 17.12.2018
HÜKÜM/KARAR : Ret-Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/931 E., 2020/252 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince 592 ada 85 parsel yönünden davanın usulden reddine, diğer taşınmazlar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan Hayrettin Çelebiler'in maliki ve paydaşı olduğu 592 ada 66, 75, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 140, 141, 150 parsel sayılı taşınmazlarını mirasçılardan mal kaçırma amaçlı olarak muvazaalı biçimde davalıya devrettiğini, bakıma muhtaç olup kendisi ve davalı tarafından bakıldığını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, mirasbırakanın vefatından önce borçlarının bulunduğunu, borçları nedeniyle belediye tarafından dükkanının kapatıldığını, dükkanın kapatılmasından doğan borçları ödemek için taşınmazları sattığını, satış bedelinin tamamının tahsil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.07.2020 tarihli ve 2018/931 E., 2020/252 K. sayılı kararıyla; 592 ada 85 sayılı parselin davalı adına kayıtlı bulunmedığı gerekçesiyle pasif husumet yokluğundan usulden reddine, diğer taşımazlar yönünden temlikin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; aşamadaki savunmalarını tekrarlayarak kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 01.11.2022 tarihli ve 2020/1205E., 2022/1709K. sayılı kararıyla; bedel ödendiğinin davalı tarafından ispatlanmadığı, mirasbırakanın taşınmaz satmasını gerektirecek ihtiyacının olmadığı, devir bedeli ile gerçek değer arasında fahiş fark bulunduğu, başkaca taşınmazı olmadığı, mal paylaşımına ilişkin delil bulunmadığı, gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.4.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, 4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 706 ncı, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 237 nci, 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ncı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 297 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3.Ancak, dava dilekçesinde talep edildiği gibi tapu kayıtlarının davacının miras payı oranında iptali ile davacı adına tesciline karar verilip kalan payların davalılar üzerinde bırakılması ile yetinilmesi gerekirken, davalının edinme sebebini değiştirecek şekilde onun adına da tescil hükmü kurulması doğru olmamıştır.
4. Ne var ki anılan husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin öteki temyiz itirazlarının reddi ile;
2. İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, kamu düzeni gereğince, hüküm fıkrasının (3), (4) ve (5) numaralı bentlerinin hükümden çıkartılarak yerine (3) üncü bent olarak “Kars ili, Merkez, Bayrampaşa Mahallesi 592 ada 66, 75, 140, 141, ve 150 parsel sayılı taşınmazların davalı Mehmet Çelebiler adına olan tapu kaydının 3/15 payının iptali ile davacı ... adına tesciline, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına” cümlesinin, (4) üncü bent olarak “Kars ili, Merkez Bayrampaşa Mahallesi 592 ada 81, 82, 83, 84, 86 ve 88 parsel sayılı taşınmazların davalı Mehmet Çelebiler adına tapuda kayıtlı 7/12 (35/60) paydan 7/60 payın iptaliyle davacı ... adına tesciline, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına” cümlesinin, (5) inci bent olarak “Kars ili, Merkez Bayrampaşa Mahallesi 592 ada 87 parsel sayılı taşınmazın davalı Mehmet Çelebiler adına tapuda kayıtlı 4/5 (20/25) paydan 4/25 payının iptaliyle davacı ... adına tesciline, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına" cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2023 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.