"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/64 E., 2022/408 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Başvuru Kabul - Dava Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gümüşhane Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/195 E., 2021/689 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; Gümüşhane ili, ... ilçesi, ... köyü, 163 ada 5 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sonucunda davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, ancak taşınmazın keşif sırasında gösterilecek olan bölümünün kendilerine ait olduğunu ve Hazine ile herhangi bir alakasının bulunmadığını, davaya konu taşınmaz bölümünün mirasbırakan babaları ...'ten kaldığını ve mirasçılar arasında yapılan taksimde de kendilerine düştüğünü, çekişmeli taşınmaz bölümünün nizasız, fasılasız ve malik sıfatıyla 70-80 yılı aşkın süredir eklemeli zilyetlikleri altında bulunduğunu ileri sürerek 163 ada 5 parsel sayılı taşınmazın dava konusu bölümünün tapu kaydının iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini istemişler, bilahare dava konusu taşınmazın mirasbırakanları ... tarafından ve hayatta olduğu dönemde paylaştırma sonucunda kendilerine verildiğini, mirasbırakan ...'in 1986 yılında tüm mallarını paylaştırdığını, dava konusu yerin de paylaşım neticesinde kendi zilyetliklerine geçtiğini ve diğer kardeşleri tarafından da belirttikleri hususlar doğrultusunda beyan dilekçeleri sunulduğunu bildirmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davacıların davalarında haklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Bölge Adliye Mahkemesince; yapılan inceleme, araştırma ve uygulamanın hüküm vermeye yeterli ve elverişli olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-6 ıncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, dava konusu yerlerin davacıların mirasbırakanı tarafından imar ve ihya edildiği, çok uzun süredir davacıların mirasbırakanı ve yapılan paylaşımın akabinde de davacılar tarafından tarım amaçlı kullanıldığı, dava konusu taşınmaza komşu olup davacılar adına tespit ve tescil olunan taşınmazlar ile dava konusu alanların benzeştiği ve bütünlük arz ettiği, bilirkişi raporlarındaki tespitlerin davacıların imar-ihya ve zilyetlik ile kazanım iddialarını doğruladığı, mahalli bilirkişi beyanlarında yer verilen hususların da tanzim olunan bilirkişi raporları ile örtüştüğü, davacılar tarafından iddialarının ispat edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D. Kaldırma Kararı Sonrası İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; eksik incelemeye dayalı kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacıların iddialarını destekler nitelikte ve taşınmazın mirasbırakan ... tarafından nasıl kazanıldığına ilişkin herhangi bir belge ve delil sunamadığını, mahalli bilirkişiler ile davacıların beyanları arasındaki çelişkilerin giderilmediğini, davacıların ispat yükümlülüğünü yerine getirmediklerini, mahalli bilirkişi beyanlarının yargılamaya esas teşkil edemeyecek nitelikte olduğunu, hangi parselin kimin adına tescil edileceğinin değerlendirmesinin hakim tarafından yapılması gerekirken bilirkişi raporunda böyle bir ifadenin yer almasının raporun tarafsızlığını şüpheye düşürdüğünü, davalı Hazine yasal hasım konumunda olup davanın husumet yönünden reddi, aksi durumda ise Hazine aleyhine yargılama giederlerine ve vekalet ücretine hükmolunmaması gerektiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı Hazine harçtan muaf olmasına rağmen başvurma harcı, peşin harç ve tamamlama harcının davacıya iadesi yerine yargılama giderleri içerisine dahil edilerek davalı Hazine'den tahsiline karar verilmesinin isabetsiz olduğu, bu husus dışındaki istinaf itirazları yerinde görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-2 maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurularak belirtilen husus yönünden düzeltilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyip kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 713 üncü maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; kadastro çalışmaları sonucu, Gümüşhane ili ... ilçesi, ... köyü, 163 ada 5 parsel sayılı taşınmazın 5.967,79 metrekare yüzölçümlü, ham toprak vasıflı olarak Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtilmek suretiyle davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiği anlaşılmaktadır.
2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,27.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.