"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1296 E., 2022/1377 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Iğdır 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/73 E., 2022/178 K.
Taraflar arasındaki muris muvazaası ve ehliyetsizlik iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tereke temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tereke temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... parsel sayılı bahçeli ev vasfındaki taşınmazın anne ve babası adına kayıtlı iken babasının vefatı ile taşınmazın intikal ettiğini, hissesini kardeşi davalıya sattığını, kardeşleri ... hariç diğer kardeşlerinin de hisselerini davalıya sattıklarını, annelerinin yaşlı olduğu için kardeşi ...'nin, evinde kendisinin bakacağını söyleyerek yanına aldığını, annesinin adına olan hisseyi de üzerine geçirdikten sonra annesini evden kovduğunu ileri sürerek annelerinin davalıya devrettiği hissenin iptali ile veraset ilamı oranında mirasçılar adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; taşınmazın babalarından intikal ettiğini, davacının hissesini 2001 senesinde 10.000,00 TL bedelle satın aldığını, annesine vefat ettiği 2011 yılına kadar baktığını, tapu devri sırasında tüm kardeşlerin tapuda olduğunu, itiraz etmediklerini, davacının kötü niyetli olduğunu, davacının 2013 yılına kadar taşınmazda oturduğunu, kira vermediği gibi 12 yıllık elektrik faturalarını da ödemediğini, 50.000,00 TL zararının oluştuğunu belirterek davanın reddi ile 50.000,00 TL zararının ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 04.12.201 7 tarihli ve 2014/622 Esas, 2017/304 sayılı kararıyla; davacı, davalı ve diğer mirasçıların birlikte tapu müdürlüğüne giderek taşınmazdaki hisselerini devrettikleri intikal ve satış işleminde, kendileri bedellerini almak suretiyle taşınmazdaki hisselerini devrederken annelerinin, hissesini bakım karşılığı bedelsiz devrettiği iddiası ile davalının diğer mirasçılardan mal kaçırdığı ve işlemin muvazaalı olduğu iddiasının, sözleşmenin tarafların tümü yanında kendi bilgi ve iradeleri ile yapıldığı dikkate alındığında gizlenen bir amaçtan bahsedilemeyeceği, kendi satışlarının gerçek, miras bırakanın satışının muvazaalı olduğu ve davalının bakım gözetim yükümlülüğünü yerine getirmediği iddialarının yerinde ve itibar edilebilir bulunmadığı değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin 03.03.2020 tarihli ve 2018/897 Esas, 2020/271 Karar sayılı kararıyla; ...'un terekesine Iğdır Sulh Hukuk Mahkmesi'nin 2015/757 Esas, 2917/93 Karar sayılı kararı ile ...'ün temsilci olarak atanmasına karar verildiği, tereke temsilcisine tebligat çıkartılmadığı ve tereke temsilcisinin davaya katılımı ve taraf teşkili sağlanmadığı, tapu iptali ve tescil talebi yönünden dava tarihi itibariyle dava değerinin belirlenmesi ve belirlenen değer üzerinden Harçlar Kanunu'nun 30 vd. maddeleri uyarınca eksik harcın tamamlatılması gerekli olduğu, eksik harç tamamlattırılmadan karar verildiği, davacının iddialarından birinin miras bırakanın tasarruf tarihinde akli melekelerinin yerinde olmadığına(ehliyetsizliğine) ilişkin olduğu, Mahkemece bu hususta herhangi bir inceleme yapılmadığı değerlendirilerek davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kaldırma kararı öncesinde verilen gerekçe aynen tekrar edilerek aynı resmi senette mirasbırakanın satışının muvazaalı, kendi satışlarının gerçek olduğu ve davalının bakım gözetim yükümlülüğünü yerine getirmediği iddialarının yerinde ve itibar edilebilir bulunmadığı değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Ç. Kaldırma Kararı Sonrası İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı tereke temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
D. İstinaf Nedenleri
Davacı tereke temsilcisi istinaf başvuru dilekçesinde; dava dilekçesini tekrar ederek Mahkemenin davalının annesine bakıp bakmadığı hususunu araştırmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
E. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; miras bırakanın tasarruf tarihi itibarıyla fiili ehliyetini haiz olup olmadığı hususunda Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulundan rapor alındığı ve miras bırakanın dava konusu satış işlemi sırasında ehliyetli olduğunun anlaşıldığı, davalının mirasbırakana ölünceye kadar bakacağı vaadiyle taşınmazı tapuda satış yolu ile devraldığı ve satıştan sonra mirasbırakana bakmadığı iddiası yönünden sağlığında mirasbırakan tarafından açılmış bir dava olmadığı, dava açılacağı yönünde mirasbırakan tarafından yapılmış bir açıklama bulunmadığı, dava konusu taşınmazın davalıya tapuda intikalinin davacının da bizzat iştirak ettiği resmi satış senedi ile gerçekleştiği, mirasbırakanın kandırıldığına yönelik iddianın başkaca delille de ispatlanamadığı, miras bırakanın ölümünden önce bir müddet davalı ile ikamet ettiğinin anlaşıldığı, mirasbırakanın mirasçıdan mal kaçırma amacıyla tasarrufta bulunduğu hususunun da ispatlanamadığı, davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği değerlendirilerek davacı tereke temsilcisinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı tereke temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı tereke temsilcisi temyiz başvuru dilekçesinde; dava dilekçesi ve istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuki nedenlerine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı
Türk Medeni Kanunu'nun 706 ve 6 ncı maddeleri
Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci maddesi
Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddesi
6100 sayılı HMK’nın 190 ıncı maddesi
3. Değerlendirme
1.Dosya içeriğinden mirasbırakan ...’un 30.11.2011 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak davacı ..., davalı ..., ... ve ...'un kaldığı; Iğdır ili, ... parsel sayılı taşınmazın 1/2 şer hisse ile ...,...'e ait olduğu, ...'ün 1984 tarihine ölümü ile mirasını eşi ... ve evlatları ...,...,...'a terk ettiği ve intikalen tescilden sonra maliklerden miras bırakan ...,...,...'in hisselerinin tamamını davalı ...'ye, ...'nin ise intikalden gelen hissesinin tamamını ...'a temlik ettiği anlaşılmıştır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı tereke temsilcisinin temyiz dilekçesinin reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
...