"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/27 E., 2022/88 K.
DAVA TARİHİ : ...
HÜKÜM : Açılmamış sayılmasına
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil istekli davadan dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 26.12.2017 tarih, 2015/9143 Esas, 2017/9342 Karar sayılı kararı ile; eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği gerekçesi ile karar bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, karar davacı Hazine temsilcisi tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine temsilcisi; ... köyü sınırları içerisinde bulunan 113 ada 1, 9, 12, 22, 105 ada 6, 113 ada 8, 114 ada ... ada 1, 5, 8, 139 ada 1, 4, 140 ada 5, 10 ve 12 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sırasında davalı Köy Tüzel Kişiliği adına tespit edildiğini, tespitin hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazların 3402 sayılı Kanun'un 16 ıncı ve 17 inci maddeleri gereğince ekonomik yarar sağlanabilmesi mümkün olan yerlerden olduğunu ileri sürerek, tespitin iptali ile taşınmazların davacı Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Köy Tüzel Kişiliğini temsilen köy muhtarı aşamada, iddianın doğru olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 13.03.2015 tarih, 2009/81 Esas, 2015/83 Karar sayılı kararı ile; mahalli bilirkişi beyanları, alınan teknik ve ziraat bilirkişi raporlarına göre taşınmazların sınırlarının sabit olduğu, toprak yapısı itibariyle tarım arazisi vasfında oldukları ve davacı Hazineye ait olan yerlerden bulunmadıkları gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 26.12.2017 tarih, 2015/9143 Esas, 2017/9342 Karar sayılı kararı ile; eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği gerekçesi ile karar bozulmuştur.
C. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Temyize Konu Karar
Mahkemenin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile dosyanın işlemden kaldırıldığı 15.09.2022 tarihi itibariyle 3 aylık süre içinde yenilenmediği gerekçesi ile HMK’nın 150 inci maddesinin 5 inci fıkrası uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; 14.12.2022 tarihli dilekçe ile dosyanın yenilenmesini talep ettiğini, 3 aylık süre içerisinde dilekçesinin sunulduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olup temyiz incelemesinde öncelikle değerlendirilmesi gereken husus, davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 150 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bilindiği üzere; HMK’nın 150 inci maddesinde tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması düzenlemesine yer verilmiş, HMK’nın 150 nci maddesinin ilk fıkrasında "Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.", aynı maddenin beşinci fıkrasında “İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” ve HMK’nın 92 nci maddesinin ikinci fıkrasında “Süre; hafta, ay veya yıl olarak belirlenmiş ise başladığı güne son hafta, ay veya yıl içindeki karşılık gelen günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne karşılık gelen bir gün yoksa, bu süre ayın son tatil gününde biter” hükümleri düzenlenmiştir.
2. Somut olaya gelince; 15.09.2022 tarihli duruşmada taraflarca takip edilmeyen davanın yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına, 3 ay içerisinde talepte bulunulmazsa davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine karar verilmiş, davacı Hazine temsilcisi 14.12.2022 tarihli dilekçe ile davanın yenilendiğini belirterek yeni duruşma gün ve saatinin taraflara tebliğini talep etmiş, Mahkemece 15.09.2022 tarihi itibariyle 3 aylık süre içinde yenilenmediği gerekçesi ile 19.12.2023 tarihli karar ile davanın HMK’nın 150 inci maddesinin 5 inci fıkrası uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiş olup davacı tarafın, 15.12.2022 tarihinde mesai bitimine kadar (işlem elektronik ortamda yapılacaksa gün sonuna kadar) davayı yenileme hakkı olduğu ve davacı Hazine temsilcisi tarafından 3 aylık süre içerisinde 14.12.2022 havale tarihli dilekçe ile davanın yenilenmesi talep edildiği halde anılan yenileme dilekçesi göz ardı edilerek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir.
3. Hal böyle olunca, taraflara yeni duruşma gün ve saati tebliğ edilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine temsilcisinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-3 üncü maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
13.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi