"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/315 E., 2023/608 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bafra 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/373 E., 2022/470 K.
Taraflar arasındaki muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali-tescil ve bedel davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ...'un mirasbırakan babası ...'un ölümünden önce ... ili, Bafra ilçesi, Harız Mahallesi 215 ada 1 parsel, Muamlı Mahallesi 194 ada 1 parsel ve Muamlı mahallesi 195 ada 1 parsel sayılı taşınmazlarda bulunan miras hisselerinin bir kısmını davalı ...'a tasarruf işlemi yaparak devrettiğini, dava konusu taşınmaz hisseleri üzerinde ...'un sağlığında yaptığı tasarruf işlemlerinin davacı ...'tan mal kaçırma gayesi ile muvazaalı olarak yapıldığını, izah olunan nedenlerle davalı adına olan tapu kayıtlarının davacı ...'un veraset belgesindeki hissesi oranında iptali ile veraset ilamında görünen payı miktarında davacı ... adına tesciline karar verilmesini, davalılar arasında yapılan devir işleminin iptali mümkün olmaz ise fazlaya ilişkin talep ve haklarını saklı tutmak kaydıyla mirasbırakan ... ile davalı ... arasında davacıdan mal kaçırmaya yönelik olarak yapılan tasarruf işlemlerinde devre konu taşınmaz hisselerinin bedellerinin davacı ...'a ödenmesine karar verilmesini, davaya konu taşınmaz hisselerinin üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacı ile davalı üzerine kayıtlı taşınmaz hisseleri üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, tüm mahkeme masrafları ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; mahalli bilirkişilere, davacının arkadaşları olduklarından itirazda bulunduklarını, delil dilekçesinde belirttikleri hususların araştırılması ve mirasbırakan ...'un pasif tapu kayıtları ve taşınmazların kime devredildiğinin tapu müdürlüğünden sorulması gerektiğini, satış tarihi itibariyle sosyal ekonomik durumu araştırması yapılması, ayrıca davacıya yapılan taşınmaz devrinin araştırılması gerektiğini belirterek haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; davalının iyi niyetli 3. kişi olup muvazaalı satış işlemlerinin tarafı olmadığını, 31.05.2019 tarihi itibariyle yapılan araştırmanın güncel tarih itibariyle yapıldığını, eksik hususların giderilmesi gerektiğini, gelen belgelerdeki aleyhe olan hususları kabul etmediklerini, önceki yazılı ve sözlü beyanlarını aynen tekrar ettiklerini, muvazaa iddiasında bulunan davacı tarafın iddiasını ispatlayamadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasında sözlü olarak gerçekleştirilen rızai bir taksimin söz konusu olduğu, buna göre mirasbırakan ...'in, davacı ...'ün borçlarının ödenmesi için mal varlığından ...'e düşen hissesini ekonomik durumu iyi olan davalı ...'e devrettiği, alınan bedelle ...'ün borçlarının ödendiği, satışın gerçekleştiği dönemde davalı ...'un ekonomik durumunun iyi olduğu ve tekstil işi ile uğraştığı, dava konusu taşınmazları satın alabilecek ekonomik güce sahip olduğu, daha sonradan ekonomik sıkıntılar yaşamasının ise mirasbırakan tarafından yapılan devir tarihine etki etmeyeceği, ancak ihtiyaç nedeni ile taşınmazların diğer davalı iyi niyetli 3. kişiye devrinin yine gerçek bir satış işlemi olduğuna karine teşkil edeceği, davalı tanıkları olan tarafların annesi ... ile tarafların kardeşi ...'in beyanları ile mahalli bilirkişi olarak dinlenen ...'in ifadelerinin birbirini destekler mahiyette olduğu, mirasbırakanın gerçek irade ve amacının mirasçılarından mal kaçırmak olmadığı, ispat külfeti üzerinde olan davacının bu iddiasını ispatlamaya yarar dosyaya delil sunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece eksik inceleme ve araştırma neticesinde hatalı olarak karar verildiğini, davacı ...'un mirasbırakan ...'un ölümünden önce davaya konu taşınmazlarda bulunan taşınmaz hisselerini davalı ...'a satış yapmak suretiyle devrettiğini, bu satış işleminin davacının dava konusu taşınmazlardan miras payını ortadan kaldırmaya yönelik olduğunu, yapılan satışın gerçek bir satış olmadığını, satış karşılığında mirasbırakan ...'a ödenen bir satış bedelinin olmadığını, davacıdan mal kaçırmak gayesiyle satış işleminin bağışı gizlemek için yapıldığını, Mahkemece davanın reddi üzerine maktu vekalet ücretinin karar altına alınması gerekirken nispi vekalet ücretine hükmedildiğini, bu nedenlerle Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mirasbırakan ... tarafından davalı mirasçısı ...'a yapılan temliklerin mal kaçırma amaçlı olarak yapıldığı davacı tarafça HMK 190 ve TMK 6 ncı maddeleri gereği ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmiş olması isabetli ise de, davacının talep ettiği miras payının dava değeri 297.829,42TL üzerinden davalılar lehine tek vekalet ücreti verilmesi gerekirken ayrı ayrı vekalet ücreti takdirinin hatalı olduğu gerekçesiyle yeniden hüküm kurularak; "1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/(1)-b-2. maddesi gereğince KABULÜNE, Bafra 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.11.2022 tarih, 2019/373 Esas 2022/470 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,..
..c-Kendini vekil ile temsil eden davalı ... ve davalı ... lehine reddedilen kısım üzerinden AAÜT-3-13. maddelerine göre (297.829,42TL üzerinden) hesap edilip takdir edilen 44.696,12 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... ve davalı ...'ya verilmesine, ,.." karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepleri tekrarla Mahkemece yapılan yargılama sonunda verilen kararın ve Bölge Adliye Mahkemesince yapılan incelemenin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil; mümkün olmaz ise bedel istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı; Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706 ıncı, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6 ncı maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu' nun (HMK) 190 ıncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.