"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine ancak yatırılan harçların davacıya iadesine karar verilmesi gerekçesiyle hükmün harç yönünden düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı vekili; ... ili, ... ilçesi, ... köyü sınırları içerisinde kain tescil harici taşınmazın yaklaşık 30 yıldır davacı tarafından kullanıldığını, nizalı yere davacının fıstık ağaçları ektiğini belirterek, dava dilekçesine ekli krokide A harfi ile gösterilen alanın davacı adına tapu kaydının tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... Belediyesi vekili; nizalı yerin devletin hüküm ve tasarrufunda olup zilyetlikle kazanılacak yerlerden olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Belediyesi vekili; ispat yükünün davacıda olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... temsilcisi; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; nizalı yerin tescil harici bırakılan yer iken toplulaştırma projesi kapsamında 06/06/2014 tarihinde ve sonrasında 14/12/2015 tarihinde ifraz edilerek, 1520 parsel olarak Maliye Hazinesi adına kaydedildiğini, zilyetliğin niteliğinin ve sürecinin davacı tarafından kanıtlandığı, mahalli bilirkişisi ve tanık beyanlarının dava konusu "A" harfi ile gösterilen taşınmazın davacı tarafça işlemeli tarım yapılarak arpa, buğday, mercimek ekerek kullandığı ve nizalı yerin öncesinde boş ve kıraç arazi niteliği taşıdığı yönünde olduğu, bu hususun bilirkişisi raporu ve fotoğraflarıyla da teyit edildiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile tapulama harici alan iken toplululaştırma çalışmaları neticesinde kuzeyi ve güneyi 1520 parsel doğusu 1115 ve 1520 parsel ve batısı 1520 parsel ile çevrili ve maliye hazinesi adına 1526 parsel sayılı taşınmaz içerisinde tapuya tescil edilen, karara ekli 27/03/2017 ve 19/07/2016 havale tarihli krokili bilirkişi raporunda"A"harfi ile 46.150,06 metrekare yüz ölçümü büyüklüğündeki alanın tapu kaydının iptali ile tapu sicilinin en son sıradaki yeni parsel numarası verilerek davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, ... Büyükşehir Belediyesi ve ... Belediyesine karşı açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı ... temsilcisi; nizalı yerin kazanılmaya elverişli yerlerden olmadığı, imar ihya ve zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığını, davacı tarafından yapılan işlemlerin imar ihya sayılamayacağını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davaya konu olan ve bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen 46.150,06 m2'lik taşınmazın davacı tarafından önceleri hububat tarımı, sonrasında ise antep fıstığı ağaçları dikilmek suretiyle 20 yılı aşkın süre nizasız ve fasılasız malik sıfatıyla zilyet olarak davacı tarafından tasarruf edildiği, İlk Derece Mahkemesi tarafından alınan rapor ve beyanlar ile de imar ihya ve zilyetlik durumunun tespit edildiği gerekçesiyle, davalı ... Hazinesi'nin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği ancak taşınmazın Maliye Hazinesi adına tapuda kayıtlı olması ve davanın tapu iptal ve tescil davası olduğu belirtilerek yatırılan harçların davacıya iadesine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün harç yönünden düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... temsilcisi temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... temsilcisi özetle, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın hükmen bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesinde; “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 17. maddesinde; “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.”
4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesinde; "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... temsilcisi tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. Maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.06.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.