"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/286 E., 2023/608 K.
KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Uludere 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/170 E., 2017/123 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili ile davalı Hazine temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine, davacı ... mirasçıları vekilinin istinaf talebinin ise kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce yapılan inceleme sonunda, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; kadastro çalışmaları sonucunda 214 ada 29 parsel sayılı taşınmazın davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, oysa taşınmaz müvekkilinin babasına ait iken düğün hediyesi olarak kendisine verildiğini ve uzun yıllar boyunca tarla olarak kullanıldığını, 1980 yılında taşınmazın bulunduğu yerde bulunan jandarma taburunun alay düzeyine çıkartılmasıyla, taşınmazın genişleyen askeri alan içerisinde kaldığını, tel örgü içerisinde kalan taşınmazın ise bu tarihten itibaren zilyet edilemediğini ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine tarafından davaya cevap verilmemiş; Hazine temsilcisi duruşmalardaki beyanında davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ
Uludere Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.11.2017 tarihli ve 2015/170 Esas, 2017/123 Karar sayılı kararıyla; mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre dava konusu taşınmazın davacıya ait olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 214 ada 29 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 37.554,43 metrekarelik bölümünün tapu kaydının iptali ile yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin hakkaniyet ve davanın niteliği gereği davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili ile davalı Hazine temsilcisi tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemece yapılan yargılama sonunda verilen kararın esas yönüyle isabetli olduğunu ancak yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönüyle usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek istinaf taleplerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı Hazine temsilcisi istinaf dilekçesinde; Mahkemece yapılan yargılama sonunda verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek istinaf taleplerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 21.03.2019 tarihli ve 2018/1322 Esas, 2019/339 Karar sayılı kararıyla; davalı Hazinenin istinaf dilekçesinde, istinaf kanun yoluna başvuru sebepleri ile gerekçelerini belirtmediği, bu nedenle HMK'nın 342/3. maddesi gereğince aynı Yasa'nın 355. maddesi çerçevesinde kamu düzeni yönünden gerekli incelemelerin yapıldığı ve kararda kamu düzenine aykırı bir yön de bulunmadığı anlaşıldığından davalının istinaf talebinin reddine karar vermek gerektiği; davacı tarafın istinaf itirazlarına gelince, yasaların belirttiği istisnalar hariç tapu iptali ve tescil davalarında yargılama giderlerinin haksız çıkan taraftan tahsiline karar verileceğinin asıl olduğu, ne var ki mahkemece davalının, davanın mahiyeti gereği yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması ve bu kapsamda davacılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine, davacı taraf vekilinin istinaf talebinin ise kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne, dava konusu 214 ada 29 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 37.554,43 metrekarelik bölümünün tapu kaydının iptali ile yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, davacı taraf vekilinin emek ve mesaisine karşılık, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre belirenen vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
2. Karar, Dairemizin 23.12.2021 tarihli ve 2021/3584 Esas, 2021/8231 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın geldisi olan 214 ada 12 parsel sayılı taşınmazın tespitine esas tapu kayıtlarının tüm tedavülleri ile birlikte getirtilip taşınmazın nizalı bölümünü kapsayıp kapsamadığının tespit edilmediği belirtilerek Mahkemece öncelikle tespite esas alınan tapu kayıtlarının tesisinden itibaren tüm tedavülleri, varsa kroki ve haritaları ile birlikte getirtilmesi, taşınmaza komşu tüm taşınmazların kadastro tutanaklarının onaylı örnekleri ile varsa dayanağı kayıtlarının dosya arasına alınarak dosyanın keşfe hazır hale getirilmesi, bundan sonra mahallinde yeniden keşif yapılması ve tespite esas tapu kayıtlarının yöntemince uygulanarak kapsamının tespit edilmesi, bundan sonra toplanan deliller uyarınca karar verilmesi gereğine değinilmek suretiyle bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozma İlamına Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 07.06.2023 tarihli ve 2022/286 Esas, 2023/608 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın geldisi olan 214 ada 12 parsel sayılı taşınmazın Hazineye ait 08.07.1975 tarih 1, 2, 3, 4 sıra nolu, 22.01.1981 tarih ve 4 sıra nolu tapu kayıtları uyarınca Hazine adına tespit ve tescil edildiği, bozma kararından sonra yapılan keşifte söz konusu tapu kayıtlarının ve tapu kayıtlarının oluşumlarına esas belgelerin taşınmaz başında uygulandığı ve bu tapu kayıtlarının dava konusu taşınmazı kapsadığının, nizalı bölüme uyan tapu kaydının da 08.07.1975 tarih ve 1 nolu tapu kaydı olduğunun tespit edildiği, tapu kaydının oluşumu incelendiğinde, "taşınmazın Halil Yarar'ın zilyetliğinde iken jandarma Taburunun işgalinden dolayı Maliye Hazinesi tarafından satın alınması üzerine Jandarma Genel Komutanlığına ait olmak üzere Maliye Hazinesi adına tescilinin yapıldığının" ifade edildiğinin görüldüğü, teknik bilirkişi raporunun hükme esas alınmak için yeterli olduğu, tapu kaydının oluşum şekline göre taşınmazın zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesince yapılan yargılama sonunda verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tapu uygulamasının yöntemince yapılmadığını, bilirkişi raporlarına itiraz dilekçelerinin dikkate alınmadığını, taşınmazın nizalı bölümünün davacıya ait olduğunun keşifte dinlenen yerel bilirkişiler tarafından belirtildiğini, iddialarını ispatladıklarını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 13, 14, 17 ve 20. maddeleri
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucunda Şırnak ili, ... ilçesi, ..... - Cumhuriyet Mahallesi çalışma alanında bulunan 214 ada 12 parsel sayılı 320.929,22 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı nedeniyle askeri saha vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiş; bilahare taşınmazın ifrazıyla Hazine adına kayıtlı 214 ada 29 parsel sayılı 305.133,01 metrekare yüz ölçümündeki askeri saha ve içmesuyu kanalı vasıflı taşınmaz oluşmuştur.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğuna, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığına göre yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Yargılama sırasında vefat eden davacı ... mirasçıları vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacı mirasçılarından alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.