"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/152 E., 2022/4 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul- Kısmen Ret
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu ipt...ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacıların Trabzon ili, ...ilçesi, ... köyünde bulunan 131 ada 19,40 ve 59,124 ada 4 parsel sayılı taşınmazların hissedarları olduklarını, taşınmazların davacılara babalarından intikal ettiğini, davacıların babası ile davalının 124 ada 4, 131 ada 19 ve 40 parselleri eşit paylarla kullandıklarını, 131 ada 59 parsel sayılı taşınmazı ise davacının babasının kullandığını ve ölümü ile taşınmazın davacıların kullanımına geçtiğini, ...ve çocukları olan davacılar tarafından en az 70- 80 yıldır kullanıldığını, çekişmeli taşınmazlarda tarafların 100 yıl öncesinden rızai taksim yaptıklarını, tamamı davacılara ait olan 131 ada 59 parselin sınırının patika yola bırakıldığını, davacıların bu nedenle zarara uğradığını, davalının kadastro tespiti sırasında hisselerin çoğunu kendi adına tespit ettirdiğini belirterek 124 ada 4, 131 ada 19 ve 40 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının ipt...ile 2/4 hissesinin davalı, 1/4’ er hissesinin davacılar adına tesciline, 131 ada 59 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ipt...ile eşit hisselerle davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12.09.2012 tarihli ve 2008/42 Esas, 2012/298 Karar sayılı kararıyla; tarafların dava konusu taşınmazların sınırları konusunda ihtilaf bulunmadığı, taşınmazların taksimi konusunda da anlaştıkları gerekçesi ile davanın kabulüne, 124 ada 4 nolu parselin mevcut tapu kaydının ipt...ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 59 nolu parselin mevcut tapu kaydının ipt...ile davacılar ... ve ... adlarına 1/2 şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 19 nolu parselin (19A) ve (19B) nolu parseller olarak düzeltilerek mevcut tapu kaydının iptaline, (19A) nolu parselin davacılar ... ve ... adlarına 1/2 şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, (19B) nolu parselin davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline,131 ada 40 nolu parselin 40A ve 40B nolu parseller olarak ayrılarak mevcut tapu kaydının iptaline, 40A parselin davacılar ... ve ... adlarına 1/2 şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 40B nolu parselin davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, fen bilirkişileri tarafından düzenlenen 15.02.2010 tarihli ek rapora ekli krokide 131 ada 40A nolu parselde kesik çizgiler ile gösterilen mevcut patika yolun aynı bilirkişiler tarafında düzenlenen 18.04.2011 tarihli ek rapor doğrultusunda "patika yol" olarak tapuya şerh verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 01.10.2013 tarihli ve 2013/8923 Esas, 2013/9344 Karar sayılı kararıyla; temyize konu 131 ada 40 parsel yönünden Mahkemece taraflar arasındaki sulhe göre karar verilmişse de sulhun teknik bilirkişinin 08.10.2009 ve 15.02.2010 tarihli raporlarından hangisine göre gerçekleştiğinin belli olmadığı, kesik çizgi ile gösterilen patika yolunda hangi sulh krokisi esas alınarak düzenlendiğinin kesin olarak belli olmadığı belirtilerek Mahkemece, tarafların gerçek iradelerini tespit için taşınmazın başında keşif yapılarak beyanlarının alınması, hem taraflar arasındaki sulh sınırlarının hem de yol güzergahının belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek karar bozulmuştur.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına uyularak yapılan keşifte tarafların anlaşmalarına konu edilen sınırları bilirkişilere gösteremedikleri, beyan ettikleri sınırların örtüşmediği, bu h...ile tarafların sulhe yönelik gerçek iradelerinin tespitinin mümkün olmadığı, bu nedenle sulh doğrultusunda yargılama yapılamadığı, sulh olmaksızın işin esasına girmek gerektiği, tanıklar ve bilirkişi beyanlarından dava konusu 131 ada 59 parsel sayılı taşınmazın davacılar ve mirasbırakanları tarafından kullanıldığı, davalının bu parselde herhangi bir kullanımının ve hakkının olmadığı, 124 ada 4 parsel sayılı taşınmazın ise davalı tarafından kullanıldığı davacıların bu parselde bir kullanımlarının ve haklarının olmadığı, 131 ada 40 parsel ile 131 ada 19 parsel sayılı taşınmazların ise taraflarca birlikte kullanıldığının anlaşıldığı gerekçesi ile açılan davanın kısmen kabulüne, 131 ada 59 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydının ipt...ile ... ve ... adına 1/2'şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 19 ve 40 parsellerde kayıtlı taşınmazların tapu kaydının ipt...ile 2/4 hissesinin davalı ... 1/4 hissesinin davacı ... 1/4 hissesinin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 124 ada 4 parselde kayıtlı taşınmaz yönünden açılan davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davada taraf teşkilinin sağlanmadığını, dinlenen tanıkların beyanları arasındaki çelişkiler giderildikten sonra karar verilmesi gerektiğini, Mahkemece yapılan keşifler arasında çelişkiler bulunduğunu bu nedenle davacı yanın sulhe gitmiş sayılmayacağını, diğer davacının kardeşinin iddialarına katılmadığını, rızai bir taksimattan söz edilebilmesi için tüm tespit maliklerinin taksime katılması gerektiğini belirterek tespit gibi tescil kararı verilmek üzere Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu ipt...ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 15 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucu; Trabzon ili, ... ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 124 ada 4,131 ada 19, 131 ada 40, 131 ada 59 parsel sayılı taşınmazlar tapu kaydına istinaden ... ve müşterekleri adına tespit, payları oranında davalı ve satış nedeni ile davacılar adlarına tescil edilmiştir.
2. Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda sulh doğrultusunda yargılama yapılamadığı gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmediği gibi bozma kararına uyulduğu halde, bozma gerekleri de yerine getirilmemiştir. Bozma kararına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir.
3. Davacılar dava konusu taşınmazların taksim edildiğini ve taksime uygun olarak kullanıldığını, ancak taşınmazlardaki paylarının yanlış hesap edildiğini ileri sürerek dava açmıştır. Mahkemece bozma öncesi gidilen keşifte taraflar sulh olmuş ve fen bilirkişilerinden bu hususta raporlar alınmıştır. Sulh doğrultusunda Mahkemenin 12.09.2012 tarihli ve 2008/4 Esas, 2012/298 Karar sayılı kararıyla; 124 ada 4 parselin tapu kaydının ipt...ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 59 parselin tapu kaydının ipt...ile davacılar ... ve ... adlarına 1/2’şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 19 parselin 19A ve 19B numaralı parseller olarak düzeltilerek mevcut tapu kaydının iptaline, 19A ile gösterilen parselin davacılar ... ve ... adlarına 1/2’şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 19B ile gösterilen parselin davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 40 parselin 40A ve 40B parseller olarak ayrılarak mevcut tapu kaydının iptaline, 40A ile gösterilen parselin davacılar ... ve ... adlarına 1/2’ şer hisse oranında tapuya kayıt ve tesciline, 40B ile gösterilen parselin davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 131 ada 40 nolu parsel sayılı taşınmazda 08.10.2009 tarihli fen bilirkişileri raporuna ekli krokide gösterildiği şekilde 40A ile gösterilen parselin alanının 10.904,33 metrekare olarak, 40B ile gösterilen parselin alanının 10.028,73 metrekare olarak tapuya kaydına, fen bilirkişilerinin 15.02.2010 tarihli ek raporuna ekli krokide 131 ada 40A parselinde kesik çizgiler ile gösterilen mevcut patika yolun aynı bilirkişiler tarafından düzenlenen 18.04.2011 tarihli ek rapor doğrultusunda "patika yol" olarak tapuya şerh verilmesine karar verilmiştir.
Mahkemence verilen ilk karara karşı davacı ... vekili sadece 131 ada 40 parsel yönünden temyiz isteminde bulunmuş, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince karar; taraflar arasındaki sulh sınırlarının ve taşınmaz üzerindeki patika yolun belirlenmesi için 131 ada 40 parsel yönünden bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda tarafların sulhe ilişkin iradelerinin tespitinin mümkün olmadığı, sulh olmaksızın işin esasına girilmesi gerektiği belirtilerek 131 Ada 59 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ipt...ile ... ve ... adına eşit hisseler ile tapuya tesciline, 131 Ada 40 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ipt...ile 2/4 hissesinin davalı ..., 1/4 hissesinin davacı ..., 1/4 hissesinin davacı ... adına tapuya tesciline, 131 Ada 19 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ipt...ile 2/4 hissesinin davalı ..., 1/4 hissesinin davacı ..., 1/4 hissesinin davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş, 124 Ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönünden açılan davanın reddine hükmedilmiştir.
4. Mahkemece sulh doğrultusunda verilen ilk karar sadece 131 ada 40 parsel yönünden temyiz edilmiş olduğuna, Yargıtay ilamında bu husus belirtildiğine ve Mahkemece bozmaya uyularak yargılama yapıldığına göre; taraflar arasındaki sulhun ayakta olduğunun kabulü gerekir. Açıklanan nedenle Mahkemece taşınmazlarla ilgili yeni bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı gibi, haklarındaki hüküm temyiz etmeme nedeni ile kesinleşen 124 ada 4, 131 ada 19 ve 131 ada 59 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili yeniden hüküm kurulması da isabetsizdir. Mahkemece yapılacak iş; sulhe ilişkin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 313 ve devamı maddelerini göz önünde bulundurarak karar vermektir.
Açıklanan husus gözetilmeden karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
İstek hâlinde yatırılan temyiz peşin harcının temyiz edene iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
17.01.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.