"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/869 E., 2023/140 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/299 E., 2020/195 K.
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın yargılamanın iadesini talep eden - davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı yargılamanın iadesini talep eden - davacı vasisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunan davacı ..., dilekçesinde özetle; talebinin yargılamanın yenilenmesi isteğine ilişkin olduğunu, yargılamanın iadesi istenilen dava dosyasının tahkikat aşamasında tüm delillerin ikmal edildiğini, davasının haklılığının ortaya konulduğunu, delillerini ve dosya içeriğini tekrar ettiğini, iadesi istenen dosyada verilen haksız kararın bozulmasını talep ettiğini, aşamalarda avukatını azlettiğini, bu hususun yargılama sırasında dikkate alınmadığını, ilgili azilname gereği dosyanın baştan görülmesi gerektiğini, yapmış olduğu şikayetlerin ve soruşturma dosyalarının da gözetilmesi gerektiğini beyan ederek Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/731 Esas, 2014/246 Karar sayılı dava dosyası yönünden yargılamanın yenilenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalılar; yargılamanın iadesi şartlarının oluşmadığını, davacının haksız olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının iade-i muhakemeye dayanak olarak sunduğu sebeplerin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda sayılan hallerden olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden - davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Yargılamanın iadesini talep eden - davacı istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, yenilenmesi talep edilen yargılamaya ilişkin yapmış olduğu şikayetler ile ilgili olarak yeterli ve gerekli soruşturma yapılmadan kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, şikayetleri mükerrer nitelikte olmadığı halde bu hususun gözetilmediğini ve yanılgılı hüküm kurulmasına sebebiyet verenlerin tespit edilmediğini, şimdiye kadar yaptığı masraflar ile maddi ve manevi zararların tazminini istediğini, taşınmaza ilişkin olarak yargılamaların başladığı 1967 tarihinden itibaren yaptığı bütün masrafların tahsilini talep ettiğini, babasına ait olan ve irsen kendisine intikal eden tarlasının işgal edildiğini, tapulu mallarının kendisine verilmediğini, Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/731 Esas ve Elbistan İcra Hukuk Mahkemesinin 2018/44 Esas numaralı dosyalarına vermiş olduğu dava dilekçelerini tekrar ettiğini, Elbistan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/266 Esas, 1998/176 Karar sayılı dosyasının iptali ve eldeki 2013/731 Esas sayılı dosyasının istinaf incelemesi neticesinde kararın kaldırılması suretiyle yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yargılamanın iadesini talep eden davacı tarafından ileri sürülen hususların HMK'nın 375. maddesinde ön görülen yargılamanın iadesi sebeplerini oluşturmadığı, verilen kararda usul ve yasaya, kamu düzenine aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca, yargılamanın iadesi talep edenin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden - davacı vasisi tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Yargılamanın iadesini talep eden - davacı vasisi temyiz dilekçesinde özetle; davacının yargılamanın yenilenmesi dilekçesinde belirttiği ve dilekçesi ekinde sunmuş olduğu orman kadastro tutanaklarına göre yaptırdığı inceleme ve tespitler neticesinde hazırlanan mütalaa raporuna istinaden dava konusu yerin evveliyatının orman olmadığı, orman içi açıklık niteliği taşımadığı, orman bütünlüğünü bozmadığı, 50-55 yıl önce imar-ihyasının yapılarak tarım arazi (kültür) olarak kullanılmaya başlandığı, bugüne kadar meyve bahçesi, bağ, kısmen de tarla olarak kullanılmaya devam edildiğinin tespit edildiği, davaya konu taşınmazın davacının özel mülkü olduğu, davacının yargılamanın yenilenmesi dilekçesi ekinde de dava konusu taşınmazın kendisine ait olduğuna, bu taşınmazın satış bedelinin kendisi tarafından ödendiğine dair 21.07.1966 tarihli rehin mukabili borç senedini ve 17.11.1971 tanzim tarihli bono senet sureti ile babası olan... adına kayıtlı 1957 tanzim tarihli tapu senedi suretini ve diğer hukuki delillerini sunduğunu, tüm bu delillerin, daha önce yapılan yargılama kapsamında bulunmadığından yargılamanın yenilenmesi aşamasında dosya kapsamına dahil olduğu, dolayısıyla HMK uyarınca 375/1-ç maddesine göre yargılamanın yenilenmesi koşullarının oluştuğu, ancak Yerel Mahkeme ve İstinaf Mahkemesi tarafından bu hususun dikkate alınmadığı ve usule aykırı şekilde yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine karar verildiğini, davacının yapmış olduğu şikayetler ile ilgili olarak yeterli ve gerekli soruşturma yapılmadan kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, davacının babasına ait olup kendisine intikal eden tapulu tarlasının işgal edildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 374 ve 375. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sonucunda, Elbistan ilçesi .... köyü çalışma alanında bulunan 580 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydına dayalı olarak eldeki dosya davacısı murisi... adına tespit ve tapuya tescil edilmiş, ...ve arkadaşları tarafından tapu iptali ve tescil isteğiyle açılan Elbistan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/266 Esas, 1998/176 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, taşınmazın tapu kaydının iptali ile ...ve müşterekleri adına tesciline karar verilmiş, hüküm temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. Bilahare eldeki dosya davacısı... mirasçısı ..., miras yoluyla gelen hakka dayalı olarak çekişmeli 580 parsel yönünden tapu iptali ve tescil isteğiyle dava açmış, Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/731 Esas, 2014/246 Karar sayılı kararıyla, Elbistan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/266 Esas, 1998/176 Karar sayılı dosyanın kesin hüküm teşkil ettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm derecattan geçerek kesinleşmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup yargılamanın iadesini talep eden - davacı vasisi tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Yargılamanın iadesini talep eden - davacı vasisinin temyiz itirazının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacının adli yardım talebi daha evvel kabul edildiğinden; başlangıçta alınmayan 886,80 TL temyiz başvuru harcı ile 427,60 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.