"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/41 E., 2023/96 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; murisleri Besime ve ... ...’in maliki olduğu 692 ada 9 parsel sayılı taşınmazın hatalı veraset ilamı ile davalı ...’e intikal ettirildiğini, bu şekilde ketmedildiklerini, söz konusu tescile dayanılarak diğer davalı ...’a yapılan devrin de geçersiz olduğunu, iyiniyet iddiasının korunamayacağını ileri sürerek dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının miras payları oranında iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
1.Davalı ...; davacıların davayı açmakta kötüniyetli olduklarını belirtip davanın reddini savunmuş; yargılama sırasında ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
2.Davalı ...; dava konusu taşınmazı tapu siciline güvenerek devraldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece; tescilin yolsuz olduğu ve davalı ...’ın iyiniyetli kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 23.05.2018 tarihli ve 2015/11514 Esas, 2018/10449 Karar sayılı kararıyla; öncelikle çekişmeli taşınmazın güncel tapu kaydının getirtilmesi, davalı ...’ın taşınmazda hangi bağımsız bölümlerde malik olduğunun saptanması, davacıların kat irtifakı tesis edilmeden önce taşınmaz arsa vasfındayken taşınmazda mirasbırakanlarından gelen miras payları olduğu dikkate alınarak arsadaki miras paylarının kat irtifakı sonucu oluşan her bir bağımsız bölüme ne oranda yansıdığı konusunda uzman bir bilirkişi kurulundan denetime elverişli şekilde rapor alınması, sonucuna göre eldeki dava kayıt maliklerinden sadece davalı ...’a yöneltildiğinden davacıların arsadaki miras paylarının davalı ...’a ait bağımsız bölümlere isabet eden (yansıyan) payları oranında tapu iptal ve tescil kararı verilmesi için karar bozulmuş; davalı ... vekilinin karar düzeltme isteği Dairemizin 24.01.2019 tarihli ve 2018/4874 Esas, 2019/510 Karar sayılı kararıyla, karar düzeltme dilekçesinde yazılı nedenlerin 1086 sayılı HUMK'un 440. maddesinde gösterilen dört halden hiçbirine uymadığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yolsuz tescil iddiasının sabit olduğu, davalı ...'ın 4721 sayılı TMK'nın 1023. maddesinin koruyuculuğundan yararlanamayacağı gerekçesiyle davalı ... adına kayıtlı 692 ada 9 parseldeki 4 ve 11 no.lu bağımsız bölümler bakımından davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacılar vekili; ilk intikal geçersizse tüm intikallerin geçersiz olduğunu, bu nedenle taşınmazın tamamı yani 11 parça dairenin, tüm bağımsız bölümlerin hesaba dahil edilip buna göre paylaşım yapılması gerektiğini, aksi halde dava dışı bırakılacak taşınmazlara düşen payların, davalıların taşınmazlarına -miras payları dikkate alınarak- oransal olarak eklenmesi, iptal ve tescilin bu şekilde yapılması, aksi halde ise dava dışı bırakılan taşınmazlar yönünden paylar oranında tazmine dönüştürülmesi yönünde karar verilmesi gerektiğini, ayrıca lehlerine hükmedilen vekalet ücretinin de çok daha fazla olması gerektiğini belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ... mirasçıları vekili; aleyhlerine hüküm verilmediği halde harç ve vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtip bu yönden kararın bozulmasını veya düzeltilerek onanmasını istemiştir.
3.Davalı ... vekili; davalı adına olan 4 ve 11 no.lu bağımsız bölüme yansıyan oranlar tesbit edilmeden davacıların tüm miras payları oranında tapuların iptaline karar verildiğini, bozma gereğinin yerine getirilmediğini, davacıların miras payları 1/18'er iken sanki 2/18'er miras payları varmış gibi mükerrer şekilde karar verildiğini, dava harcı, dava masrafları ve vekalet ücretinin dava değeri olan 222.225,00 TL üzerinden hesaplanması gerekirken, hata ile ana taşınmazın tamamının değeri olan 1.333.350,00 TL üzerinden hatalı hesaplama yapıldığını belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil (ketmi verese) hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 599., 705., 1022/1., 1023. ve 1025. maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 125. maddesi.
3. Değerlendirme
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 692 ada 9 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan eski 526 ada 28 parselin kadastro çalışması sonucunda davalı ... ile murisler ... ve ... adlarına 1/3’er pay ile tespit ve tescil edildiği, 20.02.1990 tarihinde 526 ada 28 parselden ifrazen gelen 692 ada 9 parselin de aynı pay oranları ile murisler ve davalı ... adına tescil edildiği, muris ...’e ait Eyüp 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 01.09.1987 tarihli, 1987/1595 Esas-1748 Karar sayılı ve muris ... ...’e ait 10.07.1986 tarihli, 1986/1512 Esas-1987/1336 Karar sayılı veraset ilamlarında tek mirasçı olarak yer alan davalı ...’e dava konusu taşınmazdaki toplam 2/3 payın 13.06.1995 tarihinde veraseten intikal ettiği, davalı ...’in 15.04.2008 tarihinde taşınmazın tamamını davalı ...’a satış suretiyle devrettiği, intikale esas her iki veraset ilamının daha sonra hasımlı olarak açılan Eyüp Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/535 Esas-2011/207 ve 2010/536 Esas-2011/208 Karar sayılı ilamları ile iptal edildiği, kararların kesinleştiği ve davacıların da mirasçılar arasında yer aldığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki; HMK'nın "Dava Konusunun Devri" başlıklı 125. maddesinin ilgili bölümü şöyledir; “ (1) Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir: a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu takdirde dava davacı lehine sonuçlanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olur. b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür.”
Somut olayda dava konusu 692 ada 9 parsel sayılı taşınmazdaki 1 ve 5 no.lu bağımsız bölümlerin 07.02.2009 tarihli kat irtifakı işlemi ile davalı ... adına tescil edildiği, davalı ...'ın yargılama sırasında 1 no.lu bağımsız bölümü 04.07.2012 tarihinde dava dışı ...'a, 5 no.lu bağımsız bölümü ise 25.11.2010 tarihinde dava dışı ...'e satış yoluyla devrettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda re'sen nazara alınması gereken HMK’nın 125/1. maddesi gereğince işlem yapılmaması doğru değildir.
Hal böyle olunca, Mahkemece güncel tapu kayıtları ve resmi akitler dosya arasına alındıktan sonra HMK'nın 125/1. maddesi gereğince davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak dava konusu 692 ada 9 parsel sayılı taşınmazdaki 1 ve 5 no.lu bağımsız bölümler yönünden davayı ne şekilde sürdüreceğinin sorulması ve sonucuna göre işlem yapılması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların temyiz itirazlarının değinilen yönden kabulüne, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
21.10.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.