"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1904 E., 2023/255 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Kısmen Kabul - Karar Kaldırılarak Dava Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Karlıova Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/167 E., 2022/41 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak taşınmazın vasfı yönünden düzeltilmiş şekliyle yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Bingöl ili, ... ilçesi, .... köyünde bulunan 118 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 20 yılı aşkın süredir davacı tarafından nizasız fasılasız ve malik sıfatıyla tasarruf edildiği halde kadastro çalışmaları sırasında davalı ... adına tescil edildiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... temsilcisi cevap dilekçesi sunmamış, duruşmadaki beyanında eksik hususların giderilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından, denetime elverişli usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu, birbiriyle örtüşen mahalli bilirkişi beyanları ve tanık beyanlarından davacı tarafından malik sıfatı ile davasız aralıksız 20 yıllık süre ile zilyetlik olgusunun ispatlandığı ve dava konusu taşınmazın kullanım durumu itibariyle özel mülkiyete elverişli olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu Bingöl ili .... ilçesi .... köyü 118 ada 7 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptaline, davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, taşınmazın davacının murisleri tarafından kullanıldığı belirtildiğinden davanın aktif dava şartı yokluğundan reddedilmesi gerektiğini, davacının zilyetliğini kanıtlayamadığını ileri sürerek Yerel Mahkeme kararının kaldırılması talepli istinaf talebinde bulunmuştur
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmaz içerisinde bulunan evin köm olarak kullanılmaya başlanıldığının ifade edildiği, uzman jeodezi ve fotogrametri bilirkişisinin raporuna göre 1984, 1994 ve 2004 yılı hava fotoğrafında zeminde taşınmazın sınırlarının sabit olduğu, taşınmazda bir insan müdahalesi sonucu kullanımın olduğu, imar ve ihya işlemine tabi tutulduğunun bildirildiği, taşınmaza komşu taşınmazların da ev, ahır ve arsa olarak kullanıldığı, davacı lehine kazandırıcı zamanaşımı yoluyla taşınmaz iktisabına ilişkin yasal şartların gerçekleştiği, taşınmazın vasfı belirlenmediğinden, HMK'nın 355/1 ve HMK'nın 353/1-b-2 maddeleri gereğince Yerel Mahkemenin kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından düzeltilerek yeniden hüküm kurulmasına karar verilerek davanın kabulü ile dava konusu Bingöl ili .... ilçesi ..... köyü 118 ada 7 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptaline; davacı ... adına "arsa" vasfı ile kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/1. maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucu; Bingöl ili .... ilçesi .... köyünde bulunan 118 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 17.10.2008 tarihinde yapılan kadastro tespitinde, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve tarım alanına dönüştürülmesi mümkün olan yerlerden olduğu, halen hiç kimsenin zilyet ve tasarrufunda bulunmadığı belirtilerek Kadastro Kanunu'nun 18. maddesine istinaden ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit edildiği, 29.07.2009-27.08.2009 tarihleri arasında askı ilanlarının yapıldığı, itiraz edilmeksizin kesinleşmesi üzerine 28.08.2009 tarihinde tapuya tescil edildiği ve davanın 25.09.2018 tarihinde 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.