"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/133 E., 2022/76 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece verilen karar Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine dava konusu taşınmaz bölümlerinin Hazine adına tesciline karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; Ankara ili, ... ilçesi, ... mahallesi çalışma alanında bulunan yaklaşık 30000 metrekare büyüklüğündeki taşınmaz bölümünü 1988 yılından itibaren imar-ihya ederek malik sıfatıyla kullandığını belirterek çekişmeli taşınmazın adına tescilini talep etmiş; aşamada ölümüyle dava mirasçıları tarafından sürdürülmüştür.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.02.2015 tarihli ve 2013/155 Esas sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen bölümü üzerinde zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu, kalan bölümde ise oluşmadığı gerekçesi ile fen bilirkişi rapor ve eki krokilerinde (A) harfi ile gösterilen 24.416,32 m²'lik alanın tarla vasfı ile davacı ... adına, (B) harfi ile gösterilen 2.140,20 m²'lik alanın Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 05.2.2018 tarihli ve 2018/5313 Esas, 2018/7422 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece yapılan araştırmanın eksik olduğu belirtilerek hava fotoğraflarından yararlanılmak ve üç kişilik ziraat bilirkişi kurulundan rapor alınmak suretiyle taşınmazla ilgili zilyetlik araştırması yapılması zilyetikle edinim koşullarının dava tarihi olan 2013 yılı itibari ile değil de taşınmazın imar planının onaylandığı 2007 yılı esas alınarak belirlenmesi gereğine değinilerek hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine, bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfleri ile gösterilen bölümlerinin son parsel numaraları verilerek Hazine adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; bozmaya uyulduğu halde gereklerinin yerine getirilmediğini, bilirkişi kurulunun bozma ilamına uygun oluşturulmadığını, mahalli bilirkişilerin önceki beyanları ile yetinildiğini ve çelişkiler giderilmeksizin salt hava fotoğrafları esas alınarak hüküm tesis edildiğini, çekişmeli taşınmaz bölümünde imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazilerin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik hükme elverişli bilimsel bir tespit bulunmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/1 inci, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 27 inci, 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Ankara ili, ... ilçesi, Büyüknoyalık mahallesi çalışma alanında bulunan çekişmeli taşınmaz kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılmış, 20.02.2021 tarihinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 5579 ada 817 parsel numarasıyla tescil edilmiştir.
2. Kadastro Kanunu'nun 27 nci maddesinde; mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevinin sona ereceği ve dava dosyalarının kadastro mahkemesine re'sen devrolunacağı düzenlenmiştir. Mahkemelerin görevlerine ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her aşamasında mahkemece re'sen gözetilmesi gerekir.
Somut olayda; çekişmeli taşınmaz yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılmış, davacı dava konusu taşınmazın adına tescili istemi ile 31.10.2013 tarihinde dava açmış, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Dairenin dosya eksiklik talebi sonrasında dosyaya sunulan Kadastro Müdürlüğü yazısına göre dava konusu taşınmazla ilgili kadastro tutanağı düzenlendiği ve taşınmazın tescil edildiği anlaşılmıştır.
Hal böyle olunca; 3402 sayılı Kanun’un 27 inci maddesine göre davaya bakma görevi Kadastro Mahkemesine geçeceğinden Mahkemece görevsizlik kararı verilerek davanın Kadastro Mahkemesine aktarılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan husus kararın bozulmasını gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının talep halinde davacılara iadesine,
Dosyanın ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
02.07.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.