"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/938 E., 2022/571 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Kabul- Karar Kaldırılarak Dava Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Hakkari 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/153 E., 2020/314 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak hak düşürücü süreden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; sınırları dava dilekçesinde belirtilen 1000 m²'lik araziyi imar ve ihyaya uygun hale getirip 21 yıldır doğaya uygun şekilde kullandığını, imar ve ihyaya uygun hale getirdikten bir kaç yıl sonra meyve bahçesi ve tarım arazisi olarak kullandığını, arazinin tapulu olmadığını belirterek TMK'nın 713 ve devamı maddeleri uyarınca davaya konu arazinin davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olan 196 ada 2 parselde bulunan taşınmazın şahıslar adına paylı olarak kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazın Hazine ile bir ilgisinin olmadığını, tapu maliklerinin tasarrufunda olduğu anlaşılan bir taşınmaz söz konusu olduğunu, Hazineyi ilgilendiren bir durumun söz konusu olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; mahalli bilirkişilerin zilyetlik yönünden beyanlarının davacı tanıklarının beyanları ile çeliştiği ve alınan bilirkişi raporlarına göre imar ve ihyanın 13 yıl önce tamamlandığı, TMK'nın 713/1. maddesi gereğince 20 yıllık olağanüstü zaman aşımı süresinin henüz dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel Mahkeme kararının yerinde olmadığını, davacının dava konusu taşınmazı imar ve ihyaya uygun hale getirdiğini, 21 yıldır bu araziyi doğaya uygun şekilde kullandığını, Hakkari Tapu Müdürlüğünden yapılan sorgulamaya göre dava konusu taşınmazın halen kimsenin adına kayıtlı olmadığını, müvekkilinin dava konusu taşınmazın tapuya tescilini isteme şartlarını taşıdığını belirterek Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; zilyetliğin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de dava konusu edilen yerlerin belediye adına tescilli 179 ada 49 parsel ve 196 ada 6 nolu parselden ifraz edilen 8 nolu parsel içerisinde kaldığı, sözkonusu yerlere ait kadastro tutanaklarının 22.12.1995 yılında itiraz edilmeyerek kesinleştiği, davacının 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12. maddesi uyarınca 10 yıllık hakdüşürücü sürede davasını açmaması nedeni ile davanın reddi gerektiği gerekçesiyle, davacının yerinde görülmeyen istinaf istemleri incelenmeden HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz nedenleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesi,
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.03.1996 tarihli ve 1995/20-1086 Esas, 1996/174 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sonucunda Hakkari ili, ...., ... köyü çalışma alanında 196 ada 8 parsel sayılı taşınmaz tarla vasfıyla 179 ada 49 parsel sayılı taşınmaz ise mezarlık vasfıyla ... adına tespit ve 22.12.1995 tarihinde tescil edilmiş, dava 04.04.2018 tarihinde açılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.