"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2550 E., 2023/2781 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bayat(Çorum) Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/19 E., 2023/42 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının öncesinde ortağı olduğu dava dışı ... Tarım Alet ve Makinaları Otomotiv Ziraat Ürünleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin dava dışı ... Motor ve Traktör Sanayi Anonim Şirketi ile traktör bayilik sözleşmesi akdettiğini, anılan sözleşmeye istinaden dava dışı ... şirketinin dava dışı ... şirketinden traktör alabilmesi için davacının maliki olduğu dava konusu 759, 929, 1245, 1482 parsel sayılı taşınmazları daha sonra geri almak üzere 15.05.2014 tarih ve 709 yevmiye nolu satış işlemi ile dava dışı ... firması çalışanı davalı ...'e devrettiğini, davacının, ortağı olduğu dava dışı ... Şirketi'nden 09.08.2016 tarihinde tüm hisselerini devrederek ayrıldığını, dava konusu taşınmazların devredildiği tarihten bugüne kadar davalı ...'nin verdiği vekaletname uyarınca noterden yapılan yıllık kiralama sözleşmesi ile kullanıldığını, davacının anılan şirketten ayrılması ile dava konusu taşınmazların davacıya iade edilmesi gerektiğini, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/197 Esas sayılı dosyasında düzenlenen 01.11.2021 tarihli bilirkişi raporu ile davacının dava dışı ... Şirketinden alacaklı olduğunun belirlendiğini, davalının, taşınmazların bulunduğu Bayat ilçesine hiç gelmediğini, taşınmazların nerede olduğunu dahi bilmediğini, davacıya herhangi bir ödeme yapılmadığını, taşınmazları noterden yapılan kira sözleşmesine istinaden davacının kullanmaya devam ettiğini, her ne kadar taraflar arasında tapu kayıtlarının inanca dayalı olarak devredildiğine dair yazılı bir sözleşme bulunmasa da davalının, davacının oğluna ve kardeşine verdiği vekaletname ve bu vekaletnamelere istinaden davacıyla yapılan kiralama sözleşmelerinin yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilerek davacı tanıklarının dinlenmesi gerektiğini, aksi kanaat hasıl olur ise açıkça yemin deliline başvurduklarından davalıya "taşınmazları inanca dayalı olarak ... firmasının ... firmasından alacağı traktörlere istinaden teminat olarak verildiği" konusunda usulüne uygun yemin teklif edilmesini istediklerini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tesciline, mümkün olmaması halinde tüm zararlarının tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; taraflar arasında bir inanç sözleşmesi olmadığını, davacının da yazılı delil veya yazılı delil başlangıcı sunmadığını, davacının, maddi sıkıntıları sebebiyle iş hayatından tanıdığı davalıya taşınmazlarını satmak istediğini, davalının da dava konusu taşınmazları satın aldığını, bedelin elden ödendiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.11.2022 tarih, 2021/125 Esas, 2022/112 Karar sayılı kararı ile; inançlı işlem iddiasının kanıtlanamadığı, terditli tazminat talebi yönünden ise satış sözleşmesinde bedel belirli olduğundan ve ilgili sözleşmenin davacı tarafından ihtirazi kayıt bulunmaksızın imzalandığı anlaşıldığından tazminat talebinin de şartlarının oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine ilişkin kararın istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 20.02.2023 tarih, 2023/555 Esas, 2023/519 Karar sayılı kararı ile; taşınmazların dava tarihindeki değerinin bulunması için bilirkişilerden ek rapor alınması ve bulunan taşınmaz değerleri üzerinden harç ve vekalet ücretinin hesaplanması, HMK'nın 389 madde gereği tapu iptal ve tescili istenen taşınmazlar üzerine üçüncü kişilere devrini önlemek üzere ihtiyati tedbir koyulması gerektiği gerekçesi ile karar kaldırılmış, İlk Derece Mahkemesinin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; ilk karardaki gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; hükmün usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile tarafların istinaf isteğinin HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki iddiaları tekrar ederek, kira sözleşmelerinin ve davalı tarafından düzenlenen vekaletnamelerin yazılı delil başlangıcı mahiyetinde olduğunu, davalı hakkında yalan yere yemin ettiğinden şikayetçi olunduğunu, Bayat Cumhuriyet Başsavcılığının 2022/536 sayılı dosyası ile yürütülen soruşturmanın devam ettiğini, anılan soruşturmanın bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, inançlı işlem hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir.
1. Davacının 15.05.2015 tarihinde dava konusu 4 parça tarla vasıflı taşınmazlarını davalıya satış suretiyle devrettiği anlaşılmaktadır.
2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle:
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.12.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.